امیر‌هاتفی‌نیا| ماجرا از آن جایی شروع شد که کمال‌الدین پیرموذن، عضو هیأت‌رئیسه فراکسیون محیط‌زیست مجلس با ابراز نگرانی نسبت به سلامت مردم اهواز در اظهار نظری اعلام کرد که وزارت کشور، ستاد مدیریت بحران، جمعیت هلال‌احمر و سازمان حفظ محیط‌زیست باید هر چه سریع‌تر اقدامات فوری را برای کاهش میزان ریزگردها در این شهر انجام دهند. پس از اظهار‌نظر این نماینده مجلس، با دکتر علی خدادادی، مدیرعامل جمعیت هلال‌احمر خوزستان و رئیس کارگروه امداد‌و‌نجات و آموزش همگانی استان خوزستان گفت‌و‌گو کردیم تا نظر او را در این خصوص جویا شویم.
با توجه به این‌که یکی از نمایندگان مجلس به وارد شدن جمعیت هلال‌احمر در بحث آلودگی هوای خوزستان اشاره کرده است؛ شما چه نظری در این‌خصوص دارید؟
من از زاویه‌های مختلف به این قضیه نگاه می‌کنم. قطعا آلودگی هوا یک بحران است و می‌تواند ملی و فراملی باشد که درحال حاضر بخش وسیعی ازجمله استان خوزستان با آن درگیر است. بحث اول این است که باید این تغییرات اقلیمی علت‌شناسی شود. تکرار روزهای آلوده و شدت آلودگی در سال‌های اخیر افزایش پیدا کرده و این مسأله توجه جدی کلیه مسئولان دستگاه‌های مرتبط را می‌طلبد.
کار تحقیقاتی خاصی در این زمینه صورت گرفته است؟
ما باید این گرد و غبارها را آنالیز کنیم و یک کار تحقیقاتی بزرگ در تمام حوزه‌ها صورت گیرد؛ هم در زمینه علت‌یابی و بحث‌های اقلیمی و هم در زمینه هواشناسی، تا مشخص شود که این
گرد و غبارها چه علتی دارد؛ پریودیک است یا نه؛ در زمان‌های مشخصی اتفاق می‌افتد یا نه؛ در اصل باید مستندسازی کنیم؛ یعنی باید این وقایع را ثبت کرده و آن را با گذشته مقایسه کنیم تا آمادگی لازم برای مقابله با بحران را داشته باشیم.
از هفته گذشته که بحث آلودگی هوا در خوزستان مجددا به صدر خبرها آمده؛ آیا با دیگر نهادهای مختلف در استان همکاری داشته‌اید؟
جلسات مختلفی برگزار می‌شود و ما هم توانسته‌ایم در یک‌سری از بخش‌ها به اندازه محدود ماسک توزیع کنیم.
هلال‌احمر در این میان چه نقشی می‌تواند داشته باشد؟
اولین نقش این است که مثل هر بحران دیگری که ایجاد می‌شود باید آمادگی لازم برای مقابله با آن را داشته باشیم و به مصدومان و افرادی که در معرض خطر هستند کمک‌رسانی کنیم. اگر کسانی دچار ناراحتی‌های تنفسی یا قلبی شده‌اند، آنها را به مراکز درمانی انتقال دهیم و بین افراد نیازمند ماسک توزیع کنیم.
نقش ویژه و مهم دیگری که هلال‌احمر می‌تواند ایفا کند در حوزه‌های فراملی و منطقه‌ای است. بخش عمده‌ای از گرد و غبارهایی که ایجاد می‌شود منشأ داخلی دارد که نیازمند همکاری بخش‌های مختلف مثل وزارت کشاورزی، سازمان محیط زیست، وزارت بهداشت و وزارت کشور است. این سازمان‌ها باید درخصوص برنامه‌های کوتاه‌مدت و درازمدت (مثل درختکاری) یا برنامه‌هایی که نیازمند یک نگاه تخصصی است بررسی‌های لازم را انجام دهند.
گام مهم دیگری که هلال‌احمر می‌تواند با همکاری وزارت بهداشت در این زمینه بردارد، این است که از طریق سازمان بهداشت جهانی، صلیب‌سرخ و کمیته هماهنگی جوانان منطقه شمال آفریقا و خاورمیانه مذاکراتی داشته باشند و از طریق وزارت خارجه توافق‌هایی صورت گیرد و با برنامه‌ریزی منطقه‌ای مانع از توسعه این امر شوند و علت و منشأ خارجی گرد و غبارها را رفع کنند. جمعیت هلال‌احمر می‌تواند در زمینه آموزش مقابله با بحران هم نقش ایفا کند و با برنامه‌ریزی‌های مناسب از طریق داوطلبان مانند کارهایی که درخصوص زلزله، سیل و امداد جاده‌ای انجام می‌دهد، برنامه مدونی را برای آموزش مقابله با گرد و غبار در سطح همگانی و در سطح تخصصی به انجام رساند.
این آموزش به چه شکل باید انجام شود؟
در درجه اول برای آموزش باید اطلاع‌رسانی کافی انجام شود. باید مخاطرات گرد و غبار را از طریق مراجع علمی و کارهای تحقیقاتی آنالیز کنیم؛ باید دید که این گرد و غبارها چه منشأیی دارند و چه تاثیرات سوء می‌توانند روی مردم بگذارند؛ این تبعات باید هم در حوزه کشاورزی و هم در حوزه بهداشت و درمان بررسی شود تا مردم متوجه تبعات سوء این قضیه شوند؛ آن وقت مردم در زمان آموزش حساسیت بیشتری خواهند داشت؛ چون اگر اطلاع‌رسانی نشود احتمال دارد که به آموزش اهمیتی ندهند.
عملی شدن این اقدامات به چه مواردی نیاز دارد؟
این مسأله مستوجب تأمین اعتبار و پیش‌بینی اعتبار لازم از طریق اداره کل مدیریت بحران استان‌ها و سازمان مدیریت بحران کشور است؛ باید این ستاد، هزینه‌ای را برای ارایه این خدمات در اختیار جمعیت هلال‌احمر قرار دهد.
امکانات و بودجه لازم برای انجام این فعالیت‌ها در اختیار شما قرار گرفته است؟
اینها همه پیشنهادهای من در حوزه‌های مختلف است؛ یعنی باید این موارد در بخش‌های مختلف مثل هواشناسی و دیگر حوزه‌ها بررسی شود...
در قسمتی که مختص به هلال‌احمر است چطور؟ از بودجه لازم برخوردار هستید؟
اشاره کردم که باید در زمینه بین‌المللی به تثبیت گرد و غبارها کمک کنیم؛ باید کارهایی در این خصوص انجام شود.
در آلودگی اخیر که گفته می‌شود بیش از 66 برابر حدمجاز است؛ هلال‌احمر مشخصا چه‌کار کرده است؟
ما الان فقط درصدد آن هستیم که اگر اعتباری در اختیار ما قرار دهند، بتوانیم ماسک‌هایی بین مردم توزیع کنیم.
تقاضای این اعتبار لازم را کرده‌اید؟
بله.
خبری هم شده است؟
قرار شده از طرف اداره کل مدیریت بحران استان خوزستان اعتباری در این زمینه به ما اختصاص دهند. خوشبختانه جمعیت هلال‌احمر هم ماسک‌هایی با کیفیت بالا تولید کرده است؛ مثلا شرکت سها هلال ماسک‌های نانو با کیفیت بالا و قیمت پایین دارد که می‌تواند مشکل افراد نیازمند را حل کند و ما آن را توزیع کنیم.
مشخص شده که این ماسک‌ها چه زمانی توزیع می‌شود؟ کی در اختیار شما قرار می‌گیرد؟
در حال حاضر آمادگی آن را داریم که وقتی بحران ایجاد شود و تأمین اعتبار صورت بگیرد، ماسک‌ها پخش شود. جمعیت این ماسک‌ها را دارد، یعنی شرکت سها می‌تواند این ماسک‌ها را در اختیار ما قرار دهد.
یعنی وضع آن‌قدر بحرانی نشده که این ماسک‌ها پخش شود؟
اقدام عملی صورت گرفته و در جلسات مختلف بحث آن شده است. ما آمادگی لازم برای پخش این ماسک‌ها را داریم.
مطلبی هست که بخواهید در پایان گفت‌و‌گو به آن اشاره کنید؟
مورد آخر که باید بگویم آن است که اگر اتفاقی بیفتد جمعیت هلال‌احمر شهرستان‌ها و پایگاه‌های امداد و نجات ما می‌توانند مصدومان و آسیب‌دیدگان گرد و غبار را به مراکز درمانی انتقال دهند. در راستای آموزش مقابله با گرد و غبار هم باید کارهایی انجام شود که ما این مسأله را در سرفصل کارهای خود قرار می‌دهیم و یک برنامه مدون را اجرا می‌کنیم، هم در سطح همگانی و هم در سطح تخصصی.