شهروند| بحران آبی ایران دیگر بحث تازهای نیست؛ هر روز یک خبر تازه از این حوزه میرسد. در این شرایط نامناسب ذخایر آب و خشکسالیهای پیاپی، 15طرح فوری برای نجات ذخایر آبی کشور طراحی شده اما پرسش این است که این طرحها تا چه میزان میتواند این بحران را رفع کند؟
چرا که اگر وضع کنونی آب در کشور با همین روند ادامه یابد قطعا در آینده نزدیک با بحران شدیدی مواجه خواهیم شد؛ زیرا میزان بارشها همچنان وضع خوبی ندارد و در مقایسه با سال گذشته و دوره بلندمدت به ترتیب با کاهش 24 و 20درصدی مواجه است. براساس گزارشها، وضع حوضههای آبریز 6گانه کشور هم متفاوت است اما تمرکز خشکسالی و کاهش شدید نزولات جوی در بخشهای مرکزی ایران که جمعیت بالاتری دارد، بیشتر است. با این وضعیت، تا 20سال آینده، کشور با پدیده مهاجرتهای گسترده و سنگین مواجه خواهد شد و آبخوانهای زیرزمینی که درحال کاهش روزافزون و شدید است از میان خواهد رفت و این مسأله خسارت و زیانی است که دیگر قابل جبران نخواهد بود. حال در این شرایط خبرهایی از گوشه و کنار ایران میرسد که بارشهای کم و وضع بد 7سال گذشته، کمکم خود را نشان میدهد. از این رو بحثهای تازهای برای مدیریت آب آشامیدنی و بهداشتی کشور مدنظر است که اولین اقدامها در این حوزه، ایجاد ایستگاههای توزیع آب آشامیدنی در شهر بجستان خراسان رضوی و آغاز فروش کارتی آب است. در این طرح پروژه جداسازی آب بهداشتی و آشامیدنی در کشور عملیاتی شد و به نظر میرسد گام اول در این بخش باشد. پیشتر گفته شده بود، اولین نقطه کشور که برای اجرای پایلوت جداسازی شبکه آب بهداشتی و آشامیدنی مورد توجه قرار گرفت، بخشی از شهر مشهد به نام منطقه ثامن بود که قرار بود با جداسازی شبکه آب بهداشتی و تأمین آب بستهبندی برای شرب در این منطقه، این پروژه آغاز شود اما تا امروز با وجود بسترسازیهای سختافزاری این طرح، خبری از اجرای آن نیست. اما بهتازگی در شهرستان بجستان استان خراسان رضوی که در فاصله 278کیلومتری جنوب شهر مشهد قرار دارد، پروژه جداسازی شبکه آب شرب و آب بهداشتی آغاز شده است. این پروژه که به منظور پایلوت استانی طرح جداسازی آب شرب از آب بهداشتی کلید خورده، در واقع نخستین نمونه اجرایی شده در کشور است. در این طرح با احداث 14 کیلومتر شبکه انتقال و توزیع آب، ایجاد 20 ایستگاه برداشت آب در سطح بجستان و احداث تصفیه خانهای به ظرفیت 350 مترمکعب در شبانه روز (تصفیه آب به روش R. O) آب تصفیهشده برای شرب در اختیار شهروندان قرار میگیرد و آب لولهکشی منازل آنها تنها در حد استانداردهای آشامیدنی تصفیه میشود. نکته قابل توجه در اجرای این پروژه، فروش کارتی آب به مصرفکنندگان است. بهطوری که هر ایستگاه توزیع آب شرب در سطح شهر، مجهز به یک دستگاه شارژ و فروش کارتی آب است که شهروندان با خرید کارت قابل شارژ مشابه کارت اعتباری مترو و اتوبوس و قراردادن این کارت اعتباری در دستگاه خرید آب همانند سوختگیری با کارت سوخت، اقدام به پُر کردن ظروف خود از آب تصفیهشده با استانداردهای شرب میکنند. گفته میشود، اکنون قیمت خرید هر لیتر آب شرب برای مصرفکنندگان 10 تومان است درحالیکه به گفته مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب خراسان رضوی، کیفیت این آب از کیفیت بطریهای آب معدنی نیز بیشتر است. این درحالی است که حسین اسماعیلیان مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب استان خراسان رضوی گفته است: پیشبینی ما این است که برای تابستان ۹۴ حدود ۲۸ شهر استان که ۶۵درصد جمعیت شهرهای استان را شامل میشوند متاثر از وضع کمآبی باشند. وی افزود: 100درصد جمعیت شهری استان خراسان رضوی از خدمات آب شرب و بهداشتی برخوردارند.