براساس تفاهمنامه امضاشده ميان وزير نفت و وزير علوم، تحقيقات و فناوري، مبني بر همكاري دانشگاه‌ها و مراكز تحقيقاتي و پژوهشي كشور در اجراي پروژه‌هاي پژوهشي مرتبط با توسعه ميادين، شركت ملي نفت ايران 9 ميدان نفتي را در فاز اول جهت اجراي پروژه‌هاي پژوهشي ازدياد برداشت انتخاب و به دانشگاه‌ها معرفي كرده است. از اين تعداد 6 ميدان در حوزه عملياتي شركت ملي مناطق نفتخيز جنوب قرار دارد كه به لحاظ اهميت موضوع، مسائل حقوقي و قراردادي، ساختار طرح و فرآيند اجرايي طرح در نشستي كه مورخ 4 بهمن ماه با حضور دكتر عمادي مدير پژوهش و فناوري شركت ملي نفت ايران در اهواز برگزار شد، مورد بررسي قرار گرفت. به منظور آگاهي از روند اجراي اين طرح و تصميمات جلسه گفت و گويي با مهندس بيژن عالي‌پور مديرعامل شركت ملي مناطق نفتخيز جنوب انجام داده‌ايم كه متن آن به شرح زير است:
هدف از اجراي پروژه‌هاي پژوهشي ازدياد برداشت از مخازن نفتي توسط دانشگاه‌ها و مراكز تحقيقاتي چيست؟
هدف اصلي از اين طرح انجام مشاوره علمي و اجراي پروژه‌هاي پژوهشي جهت افزايش ضريب بازيافت نفت و بهبود روش‌هاي توليدي از مخازن مشمول طرح توسط دانشگاه‌ها و مراكز پژوهشي است كه در راستاي مطالبات رهبر معظم انقلاب مبني بر توليد علم از ثروت و سياست‌هاي اقتصاد مقاومتي صورت مي‌گيرد. در اين راستا و بر مبناي تصميم مهندس زنگنه وزير محترم نفت و مهندس جوادي مديرعامل محترم شركت ملي نفت، در قالب يك طرح دراز مدت 10ساله با همكاري و همراهي شركت ملي نفت ايران، دانشگاه‌ها و مراكز پژوهشي منتخب، به مشاوران عالي صنعت نفت جهت بهبود روش‌هاي توليد فعلي و افزايش ضريب بازيافت از مخازن نفتي تبديل و از توانمندي آنها استفاده خواهد شد.
شركت ملي مناطق نفتخيز جنوب در اين طرح چه ميزان مشاركت دارد؟
شركت ملي مناطق نفتخيز جنوب در اين طرح به‌عنوان اصلي‌ترين مجري در وزارت نفت مطرح است. در فاز نخست اين طرح، 9ميدان نفتي از سوي شركت ملي نفت ايران براي واگذاري به دانشگاه‌ها و مراكز تحقيقاتي كشور انتخاب شد كه 6 ميدان در حوزه فعاليت مناطق نفتخيز جنوب واقع است. يعني در فاز اول اجراي طرح بيش از 65درصد ميادين به عهده اين شركت گذاشته شده است. بدون‌شك اين مسأله بيانگر وجود پتانسيل مناسب در شركت ملي مناطق نفتخيز جنوب براي اجراي طرح است. اين ميادين شامل اهواز، گچساران، كوپال، منصوري، كرنج و بي‌بي‌حكيمه است كه به ترتيب از سوي پژوهشگاه صنعت نفت، دانشگاه صنعت نفت، دانشگاه صنعتي شريف، دانشگاه شيراز، دانشگاه آزاد اسلامي و پژوهشكده ازدياد برداشت از مخازن اجرا خواهند شد.
چه ضرورتي براي اجراي طرح‌هاي ازدياد برداشت از مخازن وجود دارد؟
صنعت نفت با بيش از يكصد‌سال سابقه توليد از مخازن نفت و گاز همواره به‌عنوان مصرف‌كننده تكنولوژي محسوب شده است. وجود كارشناسان با تجربه، داشتن اطلاعات كافي از مخازن كربناته و تنوع ميادين توليد شركت ملي مناطق نفتخيز جنوب شرايطي بوجود آورده تا درصورت بكارگيري پتانسيل‌هاي علمي در دانشگاه‌ها و مراكز پژوهشي بتوان اميد داشت در آينده نه چندان دوري شاهد دستيابي به تكنولوژي بومي در زمينه‌هاي مختلف نيازهاي صنعت ازجمله ازدياد برداشت از مخازن نفت و گاز باشيم.
شركت ملي مناطق نفتخيز جنوب تا چه اندازه براي اجراي طرح آمادگي دارد؟
مديريت و كارشناسان اين شركت مصمم هستند كليه امكانات و توانايي خود را در جهت تحقق اهداف اين طرح بكار گيرند. در اين راستا در اولين اقدامات انجام‌شده بعد از جلسه مشترك مسئولان شركت ملي نفت ايران با رؤساي دانشگاه‌ها و مراكز تحقيقاتي كه در تاريخ 29 دي‌ماه امسال برگزار شد، اقداماتي انجام شده كه ازجمله آنها برگزاري جلسات متعدد مديريتي و كارشناسي در اين شركت جهت بررسي روش‌هاي اجرايي طرح، دعوت از برخي دانشگاه‌ها جهت ارایه اطلاعات و عملكرد ميادين و همچنين بازديد ميداني از تأسيسات مربوطه قبل از انعقاد قرارداد رسمي، آماده کردن دفتر اختصاصي براي مجريان پژوهشي با تجهيزات لازم جهت انتقال سريع اطلاعات و برگزاري جلسات مشترك با كارفرما، قابل ذكر است. در اين مدت همچنين تمام اطلاعات ميادين منتخب جهت تحويل به مشاوران پژوهشي هر ميدان آماده شده است.
مشكلات اجرايي ناشي از عملياتي‌کردن طرح را چگونه ارزيابي مي‌كنيد؟
اين طرح به صورت دراز مدت 10ساله اجرا مي‌شود. اولين نكته مهم اين است كه مشاوران پژوهشي شامل دانشگاه‌ها و پژوهشكده‌هاي منتخب، خود را براي يك همكاري درازمدت با صنعت نفت مهيا كنند. از طرف ديگر ديدگاه‌هاي كارشناسان و مسئولان شركت ملي مناطق نفتخيز جنوب مبني بر همكاري دراز است. با توجه به ساز وكار بوجود آمده در شركت ملي نفت ايران مقرر شده است در صورت هرگونه مشكلي در مراحل اجراي طرح سريعاً راهكار مناسبي جهت رفع آن توسط مديريت مشخص شود تا اهداف ترسيم شده به‌طور كامل محقق شود.
قرارداد با دانشگاه‌ها چه زماني نهايي و امضا خواهد شد؟
در جلسه‌اي كه مورخ 4 بهمن‌ماه امسال با حضور دكتر عمادي مدير محترم پژوهش و فناوري شركت ملي نفت ايران در اهواز برگزار شد درخصوص مسائل حقوقي و قراردادي، ساختار طرح و فرآيند اجرايي طرح بررسي‌هاي لازم به عمل آمد و براي هرچه سريعتر عملياتي شدن طرح تصميمات لازم گرفته شد. در اين جلسه مقرر شد نخستين قرارداد با دانشگاه‌ها در بهمن‌ماه امسال در اهواز امضا شود و پس از آن قرارداد ساير ميادين با دانشگاه‌ها و مراكز تحقيقاتي منتخب امضا شود.