حسام خراسانی| «خرس‌ها، گاوها را بلعیده‌اند!» این عبارتی است که در چندماه گذشته، فعالان حوزه رمزارز در تعبیر سقوط رمزارزهای شاخص عنوان می‌کنند. در بازار رمزارزها به فروشنده‌های بازار «خرس» و به خریداران بازار «گاو» می‌گویند، بلعیده‌شدن گاوها نشانه‌ای از افزایش فروشندگان نسبت به خریداران است. «بیت‌کوین» شاخص‌ترین رمزارز دنیای دیجیتال که به پادشاه رمزارزها شهره است، در چند ماه گذشته اُفت 70درصدی را تجربه کرده، کاهشی که منجر به ترس و ناامیدی برخی از فعالان این عرصه اقتصادی شده است. «شهروند» به همین منظور در گفت‌وگو با کارشناسان به بررسی آینده مبهم بازار رمزارزهای دیجیتال پرداخته و به این پرسش پاسخ داده است که در آینده چه اتفاقی در این بازار خواهد افتاد؟
چند ماه گذشته را باید پایان یکه‌تازی رمزارزها نام‌گذاری کرد، بیت‌کوین پادشاه رمزارزها که سال۲۰۲۱ را انفجاری آغاز و رکوردهای قیمتی خود را یک‌به‌یک جابه‌جا کرد، این‌روزها در برزخ سقوط قیمتی قرار گرفته، تا جایی که برخی از افراد از تعبیر «پایان عمر» برای این رمزارز که به پادشاه ارز دیجیتال شهره است، استفاده می‌کنند. رمزارزی که در سال‌های گذشته رشد عجیبی را تجربه کرده بود و از ارزش کمتر از یک دلار در تیرماه سال ۸۹ به ارزش بالاتر از 68هزار دلار نیز رسید، این روزها در کانال 20هزار دلار قرار گرفته است. موضوعی که به نگاه کارشناسان مولفه‌های بسیاری در آن تاثیر گذاشته است. «محمدرضا شرفی» عضو کارگروه بلاکچین و رمزارز فاوای اتاق بازرگانی ایران معتقد است که این سقوط قیمتی رخداد تازه‌ای نیست و این رمزارز در زمان‌های دیگر نیز چنین کاهش قیمتی را تجربه کرده است. این تحلیلگر بازار به کاهش ارزش بیت‌کوین از 18هزار دلار به 4هزار دلار در مقطعی اشاره می‌کند. او معتقد است که این کاهش با تغییر مولفه‌ها صورت گرفته است.
چرایی یک سقوط!
«رحمان معصوم‌پور امیرآبادی»، کارشناس بازار سرمایه و بازارهای مالی جهان عوامل متعددی را در کاهش ارزش بیت‌کوین تاثیرگذار می‌داند. او معتقد است که شرایط منفی اقتصاد جهانی در بازار رمزارزها نیز تاثیر گذاشته است. عواملی همچون ویروس کرونا و موضوع جنگ اوکراین از جمله مسائلی است که به اذعان این کارشناس بازار در افول ارزش بیت‌کوین نقش داشته. معصوم‌پور امیرآبادی سناریوهای دیگری همچون تصمیمات بانک فدرال رزرو، ناآرامی در شاخص دلار و مسدودکردن برداشت در برخی از کارگزاری‌ها مثل بایننس را نیز در شکل‌گیری این وضعیت موثر برشمرد.
اما آیا این روند کاهشی ادامه می‌یابد؟ پرسشی که رحمان معصوم‌پور امیرآبادی در پاسخ به آن می‌گوید: «مسلما این روند نزولی دائمی نیست.» این تحلیلگر بازار شرایط فعلی را بهترین زمان برای ورود به‌صورت پلکانی به بازار می‌داند: «یعنی علاقه‌مندان به این حوزه سرمایه‌گذاری باید متناسب با دارایی خود با شناخت و آگاهی به‌صورت پله‌پله به این سرمایه‌گذاری ورود داشته باشند.» به نگاه این کارشناسان با پالس‌هایی مبنی بر رسیدن این ارز‌ها به کف قیمت، بازار با سیگنال‌های خرید مواجه خواهد شد.
یک سرمایه‌گذاری متفاوت
«محمدرضا شرفی» سرمایه‌گذاری در عرصه رمزارزها را یک سرمایه‌گذاری متفاوت می‌خواند که دارای حوزه‌ای فرامرزی است. به نگاه این تحلیلگر بازار کاهش اخیر بازار بیت‌کوین را نباید غیرطبیعی توصیف کرد. او در تشریح این مسأله به «شهروند» می‌گوید: «این بازار به مانند بازارهای دیگر قانونمند نیست و دارای نظارت دولتی به شکل دیگر بازارها نمی‌تواند باشد. بازار کالا، بورس و... دارای قوانین مشخص هستند، اما این حوزه فرامرزی است.» این کارشناس بر این اصل هم تاکید دارد که مولفه‌های این بازار، این سرمایه‌گذاری را پرریسک و پرمخاطره کرده است. مسأله‌ای که به نگاه او بارها از سوی کارشناسان سرمایه عنوان شده است و فعالان این حوزه باید آن را جدی بگیرند و با آگاهی به این عرصه وارد شوند.
مولفه‌های تاثیرگذار در بازار
به اذعان کارشناسان یکی از دلایل ریزش اخیر، اظهارنظر و تصمیم‌گیری‌های مقامات چین و آمریکا درباره رمزارزهاست. انجمن ملی مالی اینترنت چین، انجمن بانکی چین و انجمن پرداخت و تسویه حساب چین سه نهادی هستند که خود درباره ممنوعیت خدمات رمزنگاری اظهاراتی مطرح کرده‌اند. در این اظهارات بر این مسأله تاکید شده است که این تجارت به‌طور جدی به ایمنی سرمایه‌گذاری مردم آسیب می‌رساند و هدف تصویب قوانین در این عرصه پوشش و تعدیل ریسک برای سرمایه‌گذاران است. اظهارنظرهای مقامات چینی از یک‌سو و توییت‌های ایلان ماسک در آمریکا درباره بیت‌کوین و دوج‌کوین از سوی دیگر، این بازار را به سمت سقوط سوق داده است. مسأله‌ای که شرفی نیز در گفت‌وگو با «شهروند» بر آن اذعان دارد. بنا به گفته این تحلیلگر بازار رمزارزها از سه حوزه اخبار، اقتصاد جهانی و بازار عرضه و تقاضا تاثیر می‌پذیرد.
بازار باز هم نقطه اوج و فرود دارد
این تحلیلگر بازار معتقد است که باز هم بازار نقطه بالا و پایین را تجربه خواهد کرد. «شرفی» شرایط فعلی را برای پیش‌بینی شرایط 50 و 50 می‌داند که امکان پیش‌بینی را سخت کرده است. به نگاه این عضو کارگروه بلاکچین اظهارنظرهای مقامات دولتی کشورها، خصوصا کشورهای صنعتی می‌تواند در بازار تاثیرگذار باشد. به اذعان شرفی اتخاذ قوانین مالیاتی بر ارز، نوعی رسمیت‌بخشی به این تجارت فراملی است که تاثیرات مثبتی را به‌دنبال خواهد داشت. فعالیت در حوزه رمزارز یا به عبارت روشن‌تر دارایی‌های دیجیتال اگرچه جذابیت قابل توجهی دارد، اما به اذعان کارشناسان ورود غیرآگاهانه به این بازار می‌تواند برای افراد خسارت‌‌هایی را به‌دنبال داشته باشد. مسأله‌ای که شرفی نیز بر آن صحه می‌گذارد. او تاکید دارد که فعالان این حوزه باید بدون هیچ تعصبی، به بازار نگاه منطقی داشته باشند.