دیروز وزیر صمت درباره انحصار واردات خودرو تصریح کرد: «انحصاری نیست. کلیات آن در دولت مصوب شد و در مورد یکی از بندهای آن سوالاتی مطرح و قرار شد کمیسیون اقتصادی آن را بیشتر بررسی کند. در این آیین‌نامه انحصاری نداریم و دنبال این هستیم که خودرو اقتصادی به جای خودرو گران‌قیمت و تجملاتی وارد شود و تمرکز بیشتر بر واردات خودرو اقتصادی است.»
موضوع از سرگیری واردات خودرو از سال گذشته مطرح شد و طی چندین نوبت رفت‌وآمد بین مجلس، شورای نگهبان، مجمع تشخیص و... در نهایت هفته گذشته وزیر صنعت، معدن و تجارت (صمت)، از تصویب کلیات واردات خودرو در هیات وزیران و تصویب نهایی آن در آینده نزدیک خبر داد. در همین مدت بحث‌ها و صحبت‌ها پیرامون موضوع واردات از جمله سقف قیمتی و حجم موتور خودروهای وارداتی، زمان واردات و... بسیار بود، اما طبق اعلام مسئولان دولت و البته فعالان حوزه واردات، تا زمانی که طرح واردات به صورت کامل نهایی، مصوب و ابلاغ نشود، جزییات دقیق مشخص نیست و ممکن است باز هم تغییراتی در نحوه یا شرایط واردات ایجاد شود.
عوارض 10 درصدی برای واردات خودرو تا 1000 سی‌سی
همچنین روز گذشته معاون صنایع حمل و نقل وزیر صمت ضمن تشریح جزییات واردات خودرو گفت: «عوارض تعیین‌شده برای واردات خودرو با حجم موتور کمتر از 1000 سی‌سی با 15 درصد کاهش، 10 درصد خواهد بود.» منوچهر منطقی در پاسخ به این سوال که با توجه به آزاد شدن واردات خودرو آیا محدوده قیمت برای واردات خودرو تعیین شده است؟ بیان کرد: «آیین‌نامه واردات خودرو در حال تدوین است و هنوز نهایی نشده است، بنابراین این مسائل در آیین‌نامه واردات خودرو تعیین می‌شود.»
سقف واردات خودرو در آیین‌نامه مشخص می‌شود
وی در پاسخ به این سوال که چه تعداد خودرو وارد می‌شود و آیا سقف واردات 70 هزار دستگاه خودرو برای آن اجرایی می‌شود؟ گفت: «این موضوع نیز در آیین‌نامه مشخص خواهد شد و در همان آیین‌نامه محاسبات آن انجام می‌شود.» معاون صنایع حمل و نقل وزارت صنعت، معدن و تجارت اظهار داشت: «آیین‌نامه را وزارت صمت و یکسری از مجموعه‌ها مانند بانک مرکزی، وزارت اقتصاد و دارایی، سازمان ملی استاندارد و غیره تدوین می‌کنند.» وی در رابطه با عوارض تعیین‌شده برای واردات خودرو گفت: «عوارض خودرو دارای دستورالعمل است و این دستورالعمل از قبل توسط هیات وزیران مصوب شده است.»
عوارض خودروهای وارداتی بین 10 تا 95 درصد
منطقی بیان کرد: «بر اساس مصوبه مذکور، عوارض واردات خودرو بر اساس حجم موتور بین 25 تا 95 درصد است و هر چقدر حجم موتور افزایش یابد عوارض بیشتر می‌شود، اما یک ردیف به جدول عوارض واردات خودرو نیز اضافه شده است. بر این اساس، تعیین شده خودروهایی که حجم موتور آنها کمتر از 1000 سی‌سی است نسبت به عوارض 25 درصدی که برای خودروهای با حجم موتور 1000 تا 1500 سی‌سی است، عوارض کمتری بپردازند. بنابراین عوارض تعیین‌شده برای واردات خودرو با حجم موتور کمتر از 1000 سی‌سی با 15 درصد کاهش، 10 درصد خواهد بود.» وی افزود: «بنابراین عوارض واردات خودرو مطابق همان جدول قبل است که به تصویب هیات وزیران رسیده، اما برای حمایت از کاهش مصرف و استفاده از فناوری‌های جدید، یک ردیف به جدول عوارض خودرو اضافه و مقرر شد تا خودروهای با حجم موتور زیر 1000 سی‌سی 10 درصد عوارض بپردازند.»
کنترل قیمت خودروهای وارداتی بر عهده سازمان حمایت است
منطقی در پاسخ به این سوال که کنترل قیمت خودروهای وارداتی با چه مکانیزمی انجام می‌شود؟ اظهار داشت: «کنترل قیمت خودروهای وارداتی توسط سازمان حمایت انجام خواهد شد؛ در واردات خودرو یکی سود کمپانی مطرح است و دیگر منفعت جامعه. منفعت جامعه ایجاب می‌کند که واردکننده برای کسب سود عادلانه باید تیراژ را افزایش دهد.»
می‌توان برای عرضه خودروهای وارداتی از سامانه یکپارچه هم استفاده کرد
وی در پاسخ به این سوال که آیا خودروهای وارداتی نیز از طریق سامانه یکپارچه تخصیص خودرو عرضه خواهد شد؟ گفت: «این سامانه برای عرضه خودروهای وارداتی نیز قابل استفاده است و ممکن است خودروهای وارداتی از طریق این سامانه عرضه شود، اما زمانی که با افزایش عرضه، قرعه‌کشی خودرو حذف شود دیگر نیازی نیست که برای عرضه خودرو از این سامانه استفاده کرد و می‌توان به صورت مستقیم خودروهای وارداتی را به بازار عرضه کرد.»
آزادسازی واردات خودرو دو دلیل مهم دارد
از دیگر سو، به اعتقاد دبیر انجمن واردکنندگان خودرو، تا زمانی که مصوبه واردات خودرو نهایی نشود و توسط وزارت صمت ابلاغ نشود، نمی‌توان دقیقا پیش‌بینی کرد چه اتفاقی خواهد افتاد و واردات چگونه خواهد بود.
این فعال حوزه واردات خودرو مدعی شد: «برخی در رابطه با موضوع از سرگیری واردات به همان شیوه سال‌های گذشته همچون ۱۳۹۴، خون به‌پا می‌کنند که اجازه واردات داده نشود. از نظر بنده این اتفاق نخواهد افتاد. اینکه اکنون آزادسازی و از سرگیری واردات خودرو پیگیری می‌شود، به دو دلیل است. یکی اینکه در عمل ثابت شده دو خودروساز بزرگ توانایی تولید و پاسخگویی به تقاضای بازار را ندارند و نکته مهم‌تر اینکه مقام معظم رهبری از وضعیت صنعت خودرو کشور شدیدا گلایه‌مند هستند و طی چند نوبت تذکر جدی داده‌اند؛ چراکه همه مردم ناراضی هستند.»
مردم بی‌جهت عجله نکنند
دادفر تاکید کرد: «باید منتظر ماند و دید چه مصوبه‌ای از بدنه دولت و چه دستورالعملی از وزارت صمت بیرون خواهد آمد. موضوع واردات خودرو تا زمانی که هیات دولت مصوبه رسمی ارائه ندهد و متن مصوبه منتشر نشود، در حد یک گمانه‌زنی، تبلیغات و اظهار نظر است، نه قانون؛ لذا باید منتظر ماند و مردم بی‌جهت عجله نکنند. تا زمانی که مصوبه واردات نهایی و ابلاغ نشود، هیچ‌گونه وارداتی نخواهیم داشت و هرگونه گمانه‌زنی در مود آن اشتباه است.» وی با بیان اینکه واردات صرفا اهرمی جهت تنظیم بازار است، گفت: «بر اساس نظریه‌ها و تئوری‌های توسعه، جایگزینی واردات در کالاهایی که مزیت مطلق یا رقابتی برای آنها وجود ندارد، به اثبات رسیده و باید بپذیریم که واردات صرفا جهت ایجاد رقابت، افزایش عرضه و کاهش قیمت مورد استفاده قرار خواهد گرفت و مابقی فرمول‌هایی که نوشته شود، در حد تئوری خواهد بود که پس از مدتی هم نیاز به تغییر دارد.»
حداقل ۴ ماه پس از نهایی‌شدن مصوبه، خودرو وارد خواهد شد
دبیر انجمن واردکنندگان خودرو در پایان در رابطه با زمان عملی شدن واردات خودرو و آغاز رسمی واردات، توضیح داد: «پیش از این اعلام کردیم که شهریور ماه واردات آغاز خواهد شد. این اعلام شهریور ماه در این صورت خواهد بود که همین امروز واردات آزاد شده باشد و ثبت سفارش صورت گیرد تا مراحل طی و خودروها وارد شود. حداقل و خوشبینانه، چهار ماه از زمانی که مصوبه صادر و دستورالعمل‌ها مشخص شود، زمان نیاز است تا خودرو وارد شود و با توجه به مقررات محدودکننده، هیچ کس هم نمی‌تواند این زمان را کاهش دهد. مقررات محدودکننده در مورد خودرو شامل استاندارد، تعیین نمایندگی، تعیین خدمات پس از فروش، گمرک، محیط زیست، پلیس راهور و... هم بسیار زیاد است.»