راضیه زرگری| حال خوش بچه‌ها می‌تواند در زندگی معجزه و حال بزرگ‌ترها را هم خوب کند. دیدن لبخند و ذوق بچه‌ها رنگ‌وبوی زندگی را بدون شک بهتر می‌کند. کودک زمانی حالش خوش می‌شود که توجه اختصاصی و ویژه والدین را دستکم در یک زمان محدود در روز حس کرده و بتواند فرصتی اختصاصی از پدر و مادر برای خودش داشته باشد. بزرگ‌ترهای این دوره و زمانه بیش از حد معمول درگیر روزمره و درگیری‌های ذهنی و فیزیکی مربوط به شغل و دیگر مسائل هستند و بیشتر بچه‌ها از داشتن این زمان مخصوص به خودشان از طرف پدر و مادرها محروم هستند. «ساعت کودکی» اصطلاحی است که مهدی علی‌اکبرزاده از آن به عنوان یکی از مهم‌ترین فاکتورهای ارتباط والدین با کودک در دوره فعلی یاد می‌کند. ساعت کودکی یعنی زمانی که پدر و مادر کاملا در اختیار کودک باشند؛ نه خیلی طولانی، حتی نیم‌ساعت تا یک ساعت در شبانه‌روز خودشان را به صحبت کردن با کودک و شنیدن نیازهایش اختصاص دهند. یک فضای محرمانه و دوستانه بین پدر و کودک یا مادر کودک، در شکل‌گیری شخصیت اجتماعی او بسیار اثرگذار است.
با ارزیابی گذشته برای آینده برنامه‌ریزی می‌کنیم
مدیرعامل کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان نشست رسانه‌ای هفته ملی و روز جهانی کودک پیش‌ازظهر یکشنبه در سالن کنفرانس مرکز آفرینش‌های فرهنگی هنری کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان برگزار شد، بر لزوم غنی‌کردن ذهن خانواده ها برای اختصاص ساعت کودکی برای تربیت و آموزش نسلی بهتر برای فردای کشور تاکید کرد. «حال خوش کودکی، رنگ خوش زندگی» شعار امسال این رویداد یک هفته‌ای است. هفته ملی کودک از 16 تا 22 مهر ماه 1400 به همت کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان در تهران و سایر شهرهای کشور برگزار می‌شود. علی‌اکبرزاده در این نشست با بیان اینکه باید در قالب هفته ملی کودک، برنامه‌ها، رویدادها و فعالیت‌هایمان در حوزه کودکان و نوجوانان را مرور کنیم، گفت: «اکنون نیازمند ارزیابی گذشته و برنامه‌ریزی برای آینده هستیم و این هفته به ما فرصت می‌دهد تا با تمرکز بیشتری این کار را انجام دهیم.»
هیچ چیز جای مراکز حضوری را نمی‌گیرد
با توجه به شرایطی که در دو سال گذشته به‌واسطه فراگیری کرونا در کشور داشتیم، فعالیت‌های کانون پرورش فکری به صورت مجازی دایر بوده است. علی اکبرزاده این نوید را به کودکان و نوجوانان و دست‌اندرکاران تعلیم و تربیت داد که از ابتدای هفته ملی کودک مراکز کانون در سطح کشور بازگشایی شوند. در این زمینه به گونه‌ای برنامه‌ریزی خواهیم داشت که مربیان با رعایت کلیه پروتکل‌ها پذیرای کودکان و نوجوانان باشند. «ما معتقدیم که هیچ چیز جای مراکز حضوری را پرنمی‌کند. بچه‌ها دوست دارند در فضای فیزیکی کانون و رودررو با مربیان خودشان قرار گیرند.» اتفاق خوب دیگری که همزمان با هفته ملی کودک شروع می‌شود، افزایش ساعت کار کتابخانه‌های کانون است. به گفته علی اکبرزاده به دلیل اینکه ممکن است کرونا و شیوع موج بعدی نگرانی‌هایی برای خانواده‌ها باقی بگذارد، آموزش‌های مجازی نیز در کانون مثل گذشته ادامه خواهد یافت.
اسباب‌بازی و کتاب، از ارکان اساسی آموزش و سرگرمی است که کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان با آنها شناخته شده. مدیرعامل کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان گفت: «یکی از مطالبات خانواده‌ها از ما دسترسی آسان به محصولات کودکان و نوجوانان است. عرضه این محصولات در فروشگاه‌های کانون صورت می‌گیرد، اما تعداد این مراکز کم است که همزمان با هفته ملی کودک در هر یک از استان‌های کشور یک فروشگاه افتتاح خواهیم کرد تا دسترسی خانواده‌ها به محصولات کانون تسهیل شود.»
خرید اسباب‌بازی و کتاب از «دیجی کانون»
در همین راستا «دیجی کانون» به‌عنوان مهم‌ترین، بزرگ‌ترین و کامل‌ترین فروشگاه مجازی کانون شروع به کار خواهد کرد که به گفته علی اکبرزاده در آینده نزدیک سامانه آن مشخص و فضای آن تعریف شده. در «دیجی کانون» علاوه بر محصولات کانون اعم از کتاب و سرگرمی‌های سازنده و اسباب‌بازی‌ها، آثار سایر تولیدکنندگان مورد تایید کانون نیز در سایت عرضه خواهد شد. رویداد هفته ملی کودک امسال را به نام شهید «علی لندی» نام‌گذاری شده است. مدیرعامل کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان گفت: «با برگزاری یادواره، یاد و خاطره این شهید نوجوان را گرامی خواهیم داشت. همچنین به دیدار خانواده این شهید خواهیم رفت و از تندیس او در استان خوزستان رونمایی می‌کنیم.» اسباب‌بازی یکی از مقولات مهم مرتبط به کودکان است. کانون طی دو سال گذشته طرح‌های مربوط به ایده آزاد اسباب‌سازی را دریافت کرده است. به گفته علی اکبرزاده در تاریخ 21 مهر ماه از طرح‌های برگزیده رویداد ایده آزاد اسباب‌بازی رونمایی خواهد شد و این طرح‌ها را منتشر خواهیم کرد. به علاوه سایت http://shop.kpf.ir نیز در طول هفته ملی کودک محصولات خود را با 25درصد تخفیف عرضه خواهد کرد.
ذهن خانواده‌ها باید برای ارتباط با کودک غنی شود
اجرای نمایش در فضای باز برنامه دیگر این نهاد در هفته ملی کودک است. هفت فیلم سینمایی هم به‌صورت رایگان در پرتال کانون اکران خواهد شد. پخش آنلاین روزانه تولیدات کانون که در سال‌های گذشته در جشنواره‌های خارجی رتبه آورده‌اند نیز در دستور کار قرار دارد. پخش آنلاین اجرای قصه‌گویان برتر کانون هم به گفته مدیرعامل کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان در فضای مجازی از برنامه‌های این هفته است. مدیرعامل کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان با تاکید بر لزوم اهمیت بیشتر خانواده‌ها به اختصاص زمانی برای کودک گفت: «در هفته کودک ساعتی را با عنوان «ساعت کودکی» در نظر گرفته‌ایم تا این فرهنگ را ترویج دهیم؛ بدین صورت که خانواده‌ها روزانه یک ساعت از زمان خودشان را صرفا به کودکان اختصاص دهند، با آنها صحبت کنند و نیازها و مشکلات‌شان را بشنوند. ما نیاز به غنی‌ساختن ذهن خانواده‌ها در زمینه مسائل کودکان داریم.»
هنر، زبان بین‌المللی کودکان سراسر جهان
علی اکبرزاده با اشاره به اینکه زبان بین‌المللی کودکان در همه جای دنیا زبان هنر است، گفت: «دوستان من پیامی را از زبان کودکان آماده می‌کنند و این پیام را به کودکان سراسر دنیا ارسال خواهند کرد. نقش اصحاب رسانه در انعکاس این پیام بسیار مهم است. این پیام می‌تواند به پیام روز جهانی کودک تبدیل شود که از زبان کودکان ایرانی در اقصی نقاط دنیا طنین‌انداز می‌شود. تریلی‌های کانون پرورش فکری کودک و نوجوان، امسال جایگزین اجرای برانامه‌ها در فضاهای بسته هستند که به گفته علی اکبرزاده تماشاخانه‌های سیار هستند. طی هفته ملی کودک این تریلی‌ها برنامه‌های متعددی را در تهران، شهرستان‌ها و مناطق روستایی و دورافتاده برگزار خواهند کرد.»
مدیرعامل کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان در پاسخ به سوال «شهروند» درباره طرح‌های حمایتی کانون از کودکان مناطق محروم نیز به تریلی‌های سیار اشاره کرد و گفت: «یکی از برنامه‌های کاری ما برای مناطق محروم و استان‌های مرزی، توسعه و تجهیز کتابخانه‌های استان‌های مرزی بوده است که من شخصا سال‌های گذشته در این کار عهده‌دار مسئولیت بودم. تبلیغ کتاب‌خوانی از اهداف مهم کانون است و ما این برنامه را در دستور کار قرار داده‌ایم. معاونت توسعه و فرهنگی ما برنامه‌هایی را در تکمیل برنامه‌های گذشته برای ترویج فرهنگ مطالعه در این مناطق دارند. همچنین ما الان هفت تریلی تماشاخانه داریم که سیار هستند با اسم پیک امید در گوشه کنار کشور سفر می‌کنند و در مناطق مختلف به خصوص مناطق محروم برنامه‌های فرهنگی و هنری اجرا می‌کنند. اهدای کتاب نیز از مهم‌ترین برنامه‌های ترویجی کانون در مناطق کم‌برخوردار است.»
از وانت‌های تجهیزشده تا مینی‌بوس‌های کتابخانه‌ای
مراکز سیار کانون پرورش فکری در هر استان وجود دارد. از وانت‌های تجهیزشده تا مینی‌بوس‌های کتابخانه‌شده. مدیرعامل کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان گفت: «کار این کتابخانه‌ها رساندن کتاب و رودررو قرار گرفتن مربی‌های ما با کودکان مناطق محروم است. کودکان روستایی که دسترسی به مراکز کانون ندارند، می‌توانند از دسترسی پستی بهره ببرند، به طوری که کتاب به صورت امانت برای آنها ارسال می‌شود به همراه یک پاکت تمبردار برای برگرداندن آن بدون هزینه.» تعداد مراکز سیار به گفته علی اکبرزاده با افزایش اعتبارات استانی، بیشتر شده است و طبیعتا خدمات‌رسانی به روستاها بهتر از قبل خواهد بود.مدیرعامل کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان با اشاره به اینکه تنها متولی برگزاری هفته ملی کودک در کشور کانون پرورش فکری نیست، گفت: «همه نهادهای مرتبط به حوزه کودک و نوجوانان در این زمینه برنامه‌ریزی و مشارکت کرده‌اند.»پرورش فکری کودک و نوجوان امری مهم و بدیهی است که در دو سال اخیر به واسطه مجازی‌شدن محیط‌های آموزشی با چالش‌های جدی مواجه بوده است. مدیرعامل کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان در این رابطه از ارایه طرح‌هایی برای آموزش خانواده‌ها در این زمینه خبر داد و گفت: «آموزش خانواده‌ها در این فضا بسیار مهم است، چون آن چیزی که در فضای پرورش کودک توسط مربی اتفاق می‌افتد، اگر توسط خانواده در خانه تکمیل نشود، مشکل‌ساز است.»
توجه ویژه به کودکان با نیازهای خاص در تولیدات محتوایی
توجه به کودکانی با نیازهای خاص، سوال یکی از خبرنگاران بود که مدیرعامل کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان در پاسخ با اشاره به پوستر امسال هفته ملی کودک که یک کودک توانیاب و سوار بر ویلچر را نشان می‌دهد، گفت: «ما همواره تلاش کردیم در برنامه‌ها و تولیدات اسباب‌بازی و کتاب به کودکان با نیازهای خاص توجه داشته باشیم و در همین راستا با هماهنگی سازمان حمایت از کودکان استثنایی فاعلیت‌های گسترده‌ای در زمینه تولید محتوا داشته و داریم.»مدیرعامل کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان تاکید کرد: «هفته ملی کودک بهانه و تلنگری برای ما است که تا چه حد توانسته‌ایم در عرصه کودکان و نوجوانان فعالیت و انتظارات را برآورده کنیم، بنابراین این فرصت خوبی است که هفته ملی سال آینده را به این هفته پیوند دهیم. تربیت کودکان یک مسأله بسیار مهم است. فاصله بین دو هفته ملی کودک طی دو سال این فرصت را در اختیار ما قرار می‌دهد که در رفتارهای خودمان نسبت به کودکان بازنگری کنیم. توجه به کودک و نیازهایش نباید به مناسب‌های ملی و جهانی محدود شود و باید تلاش کنیم فعالیت‌ها به صورت مستمر در طول سال پیگیری شوند.»
کانون زبان ایران یکی از بخش‌های مهم کانون پرورش فکری محسوب می‌شود که قرار است در برنامه‌های آتی این نهادبا تحولات گسترده‌ای روبه‌رو شود. مدیرعامل کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان به 210هزار ثبت‌نام در کلاس‌های مجازی کانون زبان در دوران کرونا اشاره کرد که در نوع خود یک رکوردشکنی است. او خطاب به اصحاب رسانه عنوان کرد: «لطفا درباره کودکان قلم بزنید و ما را راهنمایی کنید تا بتوانیم بهترین تصمیمات را درباره کودکان و نوجوانان ایران عزیزمان بگیریم.»