سرعت انتقال ویروس دلتا، پنجمین موج شیوع کرونا در کشور را به خطرناکترین پیک تبدیل کرده است؛ خستگی کادر درمان، خستگی مردم از شرایط پیشآمده بهدلیل کرونا و تنگناهای معیشتی، عدم رعایت پروتکلهای بهداشتی، کند بودن روند واکسیناسیون و دلایل متعدد دیگر عبور از موج پنجم را دشوارتر هم کرده است. در یکسالونیم گذشته، همزمان با شیوع گسترده کرونا در کشور هلالاحمر فعالیتهای مختلفی را در گوشهوکنار کشور انجام داده تا سهمی در کنترل و کاهش کرونا در کشور داشته باشد. با حرکت صعودی نمودار کرونا و بحرانی شدن وضعیت همه استانهای کشور در این زمینه، هلالاحمر طرح «ایران مسئول» را به ستاد ملی کرونا پیشنهاد داده است تا تجربههای یکسالونیم گذشته در کرونا را برای عبور از این بحران به کار بگیرد.
نوروز ۱۳۹۹ بود که با گسترده شدن ویروس کرونا در کشور، جوانان هلالاحمر برای تبسنجی در ورودی شهرها بسیج شدند. طرحهای آموزشی و حمایتی داوطلبان و جوانان با همراهی خیریهها از همان روزهای نخست آغاز شد تا مردم مناطق حاشیه شهرها، ساکنان روستاهای محروم و گروههای آسیبپذیر از دسترسی به اقلام بهداشتی و آموزش کنترل و پیشگیری از کرونا غافل نمانند. کارگاههای تولید ماسک و لباسهای ایزوله در خانههای هلال و مراکز مختلف راهاندازی شد. اغلب برنامهها و طرحهای جمعیت هلالاحمر از اسفند ۹۸ تاکنون بر پایه مقابله با کرونا و جلوگیری از گسترش آن برنامهریزی و اجرا شد؛ طرحهایی که اجرای آنها به مجوز ستاد ملی مقابله با کرونا نیاز دارد. حالا با شدت گرفتن موج پنجم کرونا و قرمز شدن تمام شهرهای کشور، جمعیت هلالاحمر طرح «ایران مسئول» را به ستاد ملی مقابله با کرونا پیشنهاد داده است؛ طرحی که از تجربه ۱۸ ماهه جمعیت در حوزههای مختلف مقابله با کرونا برآمده است و ظرفیتهای موجود را برای گذر از این پیک بهکار میگیرد.
دکتر کریم همتی، رئیس جمعیت هلالاحمر میگوید: «در طرح ایران مسئول، در ابعاد مختلف تمهیداتی اندیشیده میشود تا مقابله با کرونا با قوت بیشتری در دستور کار قرار گیرد. این طرح از تشدید کنترل مراکز عمومی و ورودی شهرها آغاز و با تخصیص مراکز واکسیناسیون در سراسر کشور در راستای تسریع تزریق واکسن میتواند تداوم پیدا کند. ترغیب مردم به رعایت موازین بهداشتی از یک سو و اختصاص 500 مرکز واکسیناسیون از سوی دیگر از اولویتهای جمعیت هلالاحمر در این طرح است که به ستاد ملی مقابله با کرونا ارایه شده است. در صورت تصویب این طرح و صدور مجوز از طرف ستاد، هلالاحمر آماده است تا تمام قد برای عبور از بحرانیترین پیک کرونا بایستد.»
امکانات درمانی پاسخگوی پیک پنجم نیست
با آغاز تولید انبوه واکسن کرونا در جهان، هلالاحمر آمادگی خود را برای واردات هر نوع واکسن که وزارت بهداشت مجوز آن را صادر کند، اعلام کرد. در اولین مرحله مجوز خرید ۱۰ میلیون دوز واکسن کرونا توسط هلالاحمر صادر شد. در حال حاضر ۱۱ میلیون و ۵۰۰ دوز واکسن کرونا توسط هلالاحمر وارد ایران شده و واردات تا زمان لزوم و البته صدور مجوز وزارت بهداشت ادامه خواهد داشت. برپایی نقاهتگاههای اضطراری برای کم کردن بار مراکز درمانی از دیگر برنامههای هلالاحمر در این مدت بود که در طرح ایران مسئول هم به آن اشاره شده است. دکتر همتی میگوید: «بهنظر میرسد ظرفیتهای وزارت بهداشت بهتنهایی پاسخگوی حجم بیماران پیک پنجم نیست و شاید گونههای جدید کرونا کار را برای کادر درمان کشور و مسئولین مربوطه سخت کند. هلالاحمر بر خود واجب میداند که با تمام توان در این عرصه حاضر شود و اجازه ندهد تا مردم در تنگنا قرار بگیرند. برای همین هم به ستاد ملی مقابله با کرونا اعلام آمادگی کردهایم.»
صدور مجوز از ستاد کرونا
طرح «ایران مسئول» قرار است در جلسه روز شنبه ستاد ملی مقابله با کرونا بررسی شود. دکتر محمدحسن قوسیان مقدم، دبیرکل جمعیت هلالاحمر، درباره این طرح میگوید: «کنترل ترددها در زمان قرنطینه شهرها، غربالگری و تبسنجی در ورودی شهرها، غربالگری در مرزهای ورودی کشور، اجرای طرحهایی مثل ناظران و آمران سلامت، راهاندازی نقاهتگاه ایلام در پیک سوم کرونا، واردات واکسن، اعلام آمادگی برای راهاندازی ۵۰۰ مرکز واکسیناسیون در کشور برای سرعت دادن به این مسأله، توزیع اقلام بهداشتی در مناطق محروم و ... همگی تجربههای پربار جمعیت هلالاحمر از ابتدای شیوع کرونا تاکنون در کشور است که هلالاحمر از تمام توان خود برای انجام آن استفاده کرده است. در پیک پنجم شاهد شیوع گستردهتر و شدیدتر این بیماری در کشور هستیم. به همین دلیل با طرح ایران مسئول، به ستاد ملی مقابله با کرونا برای هرگونه فعالیتی اعلام آمادگی کردهایم.
راهاندازی نقاهتگاههای موقت در شهرهای بحرانی، راهاندازی مراکز واکسیناسیون کرونا و هر اقدام دیگری در حوزه کرونا نیاز به صدور مجوزهای لازم از ستاد ملی مقابله با کرونا دارد و هلالاحمر پیش از این هم برای انجام این اقدامات اعلام آمادگی کرده است.»
تجربه موفق قرارگاه مقابله با کرونا
قرارگاه مرکزی مقابله با کرونا در سیستانوبلوچستان از مهمترین تجربههای اخیر جمعیت در حوزه مقابله با کرونا بود که با همراهی خیریههای مردمنهاد و داوطلبان به سرانجام رسید. فعالیتهای این قرارگاه، مثالی است از فعالیتهای گسترده هلالاحمر در شرایط بحرانی کرونا که این روزها در تمام کشور نیاز به آن احساس میشود.
دبیرکل جمعیت هلالاحمر میگوید: «در قرارگاه مرکزی کرونا در سیستانوبلوچستان، اقدامات مختلفی بهصورت همزمان در این استان انجام شد تا بحران کرونای دلتا کنترل شود و واکسیناسیون در این استان سرعت بیشتری پیدا کرد. از ۱۷ تیر تاکنون ۱۹ شهرستان این استان تحت پوشش فعالیتهای قرارگاه مرکزی بودند. بیمارستانها و مراکز درمانی تجهیز شدند و تنها ۹۰۶ کپسول اکسیژن توسط خیران و جمعیت به این شهرستانها اهدا شد. تجهیز بانک امانات پزشکی قدم مهم دیگری بود که در این زمینه انجام گرفت تا مردم بتوانند در بازههای زمانی مشخص، تجهیزاتی مثل تبسنج، کپسول اکسیژن و مانومتر را برای طی کردن دوره بیماری خود قرض بگیرند.»
توزیع بستههای بهداشتی و معیشتی هم از دیگر فعالیتهای انجام شده در این قرارگاه بود. ماسک و ضدعفونیکننده و داروهای مورد نیاز برای مبتلایان به کرونا، به کمک قرارگاه، وضعیت حاد این استان را تا حدی تعدیل کرد. حالا استانهای پر جمعیت کشور از جمله تهران به تکرار این تجربهها نیاز دارد.
قوسیان میگوید: «بهنظر میرسد پیک جدید کرونا از پیکهای گذشته بسیار خطرناکتر است. از طرفی کادر درمان در شرایط شکنندهای قرار گرفته است. در صورت تأیید این طرح و صدور مجوز ستاد ملی مقابله با کرونا میتوانیم در شهرهایی مثل تهران که بیمارستانها و مراکز درمانی تخت خالی ندارند، نقاهتگاههای خود را دایر کنیم. سولهها و مراکزی برای این کار در شهرهای مختلف درنظر گرفته شده است.»
نقاهتگاههای موقت هلالاحمر برای بیمارانی که اوج بیماری را طی کردهاند و دستگاههای خاصی نیاز ندارند، اما همچنان به مراقبت نیاز دارند، دایر میشود. تجهیزاتی مثل تخت بیمارستانی، کپسول اکسیژن و امکان تزریق سرم و مراقبتهای دوره نقاهت در این مراکز انجام میگیرد.