رئيس سازمان ثبت‌احوال كشور اعلام كرد: بررسی‌های آماری نشان می‌دهد، 14درصد خانواده‌های ایرانی بدون فرزند و 19درصد فقط دارای یک‌فرزند بوده‌اند. یعنی درمجموع، 33درصد به معنی یک‌سوم خانواده‌ها بدون فرزند یا حداکثر دارای یک‌فرزند هستند. تک‌فرزندی پدیده‌ای است که در جامعه امروز با آن روبه‌رو هستيم و شعار «فرزند کمتر زندگی بهتر»، تبديل به فرهنگ شده است. حركت جامعه به‌سمت دنياي مدرن و به‌تبع آن شكل‌گيري طيف متنوعي از نياز‌ها و همچنين امكان انتخاب‌هاي متعدد بين گزينه‌هاي بسيار، سبب شده است كه نسبت به سبك زندگي حساسيت بيشتري نشان داده شود. خانواده‌هاي امروز ديگر به‌دنبال گذران زندگي نيستند بلكه كيفيت زندگي نيز برايشان داراي اهميت است. توجه به كيفيت زندگي مطلوب، سبب مي‌شود تا هزينه‌هايي بيش از گذشته بر دوش خانواده قرار بگيرد و فرزند بيشتر، اين هزينه‌ها را تشديد مي‌كند. از سويي ديگر در گذشته تمامي افراد خانواده نيروهاي فعال اقتصادي خانواده محسوب مي‌شدند و چه‌بسا فرزندان بيشتر، باعث رونق اقتصادي بيشتر در خانواده‌ها مي‌شدند. اما امروزه فرزندان از چرخه نيروهاي اقتصادي در جهت تامين بخشي از هزينه‌هاي زندگي خارج شده‌اند. افزایش هزینه‌های مسکن و ناتوانی خانواده‌ها برای تهیه منزل‌های بزرگ نيز از دلایل اقتصادی تک‌فرزندی است. نوع سیستم‌های آموزشی باعث‌شده خانواده‌ها به استفاده از مدارس با سیستم‌های آموزشی با کیفیت و بازدهی بالا تمایل پیدا کنند که این امر باعث افزایش هزینه و کاهش توان اقتصادی خانواده‌ها شده و درنهایت خانواده‌ها تصمیم به تولد یک‌فرزند می‌گیرند. اينان اغلب معتقدند، با داشتن یک‌فرزند فرصت بیشتری برای رسیدگی به خانواده و فرزند خود دارند و امکانات بیشتری اعم از رفاهی و تحصیلی را می‌توانند برای فرزندشان فراهم کنند و در این شرایط فرزندشان پیشرفت بیشتری می‌کند. نتايج تحقيقات نشان مي‌دهد كه تك‌فرزندي داراي مزيت‌هاي بسياري است: پدر و مادران تك‌فرزند، كودكشان را بيشتر مي‌پذيرند. با او بيشتر حرف مي‌زنند و بازي مي‌كنند. اين كودكان به جهت اين‌كه بيش از ساير كودكان با بزرگترها سروكار دارند، دايره لغاتشان بيش از ساير همسالانشان است. از سويي ديگر، اين پديده مانند ساير پديده‌هاي اجتماعي همان‌طور كه نتايج مثبتي را به‌همراه دارد، مي‌تواند آثار و نتايج منفي را نيز دربر گيرد. نداشتن همبازی در دوران کودکی و جایگزین‌کردن اسباب‌بازی‌ها و حیوانات به‌جای خواهر و برادر ازجمله مشکلات کودکان تک‌فرزند است. نه‌تنها كودكان بلكه بزرگسالان نيز نيازمند ارتباطات اجتماعي با افراد ديگر هستند. هر فردي براي فراگرفتن نحوه تعامل و مناسك اجتماعي، نيازمند برقراري ارتباط با ديگران است و كودكان نيز از اين قاعده مستثني نيستند. پدر و مادر كودكان تك‌فرزند، با هر توجيه درست يا غلطي كه براي داشتن تنها يك‌فرزند دارند بايد حواسشان باشد كه چگونه مناسبات انساني و اجتماعي را به فرزندشان منتقل مي‌كنند. آيا واقعا داشتن يك‌فرزند باعث شده است وقت كافي را به او اختصاص دهند يا همچنان درگير مشغله‌هاي خود هستند؟ كم نيستند كودكاني كه تنها همبازي‌شان گوشي و تبلت است و حتي فرصت همكلام شدن با والدينشان را هم پيدا نمي‌كنند. اين خانواده‌ها همچنين بايد حواسشان باشد كه فرصتي را هم براي تمرين استقلال در اختيار فرزندانشان بگذارند. يكي از گزينه‌هايي كه در اين امر مي‌تواند ياري‌كننده والدين باشد، مهدهاي‌كودك است كه فرصتي را براي تعامل كودكان با يكديگر فراهم مي‌كند. اما به گفته کارشناسان، در برخی موارد هم به‌دلیل در پیش گرفتن شیوه تربیتی نادرست، تک‌فرزندها آستانه تحمل پایینی دارند. درواقع حمایت همه‌جانبه خانواده از آنها باعث می‌شود متوقع و لوس و زودرنج بار بیایند و به سرعت رنجیده‌خاطر شوند. از همه مهم‌تر این‌که با رواج تک‌فرزندی تعداد خاله، عمه، دایی و عمو کمتر شده و بافت فامیلی و خانوادگی دچار خدشه می‌شود. به‌طورکلی باید گفت تک‌فرزند بودن یک شمشیر دولبه است و رفتار و شیوه تربیتی والدین می‌تواند آن را به‌ویژگی منفی تبدیل کند. از این‌رو این تصور را که تک‌فرزندی باعث بروز اختلالات روانپزشکی در فرد می‌شود باید کنار گذاشت و دریافت که عوامل بسیار زیادی در بروز این اختلالات نقش دارد.
عوامل مهمی مثل ویژگی‌های شخصیتی، سطح اجتماعی و اقتصادی خانواده، محرومیت از وجود یکی از والدین، تراکم جمعیت اعضای خانواده، تراکم جمعیت محل سکونت، ناسازگاری خانوادگی، عملکرد ضعیف والدین، محل سکونت مشترک با فامیل و اقوام، الگوهای تربیتی نادرست و سن والدین در بروز اختلالات روانی در کودکان تأثیر دارد و به همین دلیل کارشناسان بر این باورند که والدین به هیچ عنوان نباید با این تصور که تک‌فرزندی به خودی‌خود منفی است اقدام به فرزند داشتن کنند. آنها می‌توانند با کسب مهارت‌های فرزندپروری، یک یا چند فرزند سالم و سازگار تحویل جامعه بدهند بدون این‌که نگران بروز اختلالات روانی در او باشند. در پايان مي‌توان به اين نتيجه رسيد كه افزایش توجه والدین به فرزندان، فراهم‌کردن امکانات رفاهی بیشتر برای فرزندان و افزایش وقت والدین برای توجه به فرزند ازجمله مزایای تک‌فرزندی است و احساس تنهایی، نبود تعاملات متعدد بین فرزند با سایر فرزندان، محرومیت فرزندان از خواهر و برادر، عدم استقلال و وابستگی بیش از حد والدین و فرزندان به یکدیگر و عدم سازگاری ازجمله معایب اين پديده است. حال كه ميل و خواست جامعه باتوجه به شرايط اجتماعي و اقتصادي به سمت تك‌فرزند بودن پيش مي‌رود، نياز است تا والدين نسبت به ابعاد مثبت و منفي اين پديده آگاه شوند تا بتوانند رفتار درستي در قبال تنها فرزندشان داشته باشند.