علی اکبرزاده- شهروند| خبرهای خوشی از بازار کار و اشتغال به گوش نمیرسد. یکی از مهمترین ارکان رشد اقتصادی در هر جامعهای امروز در شرایطی در اقتصاد ایران لنگ میزند که حسن روحانی رئیس دولت یازدهم از پیش از نشستن بر مسند ریاستجمهوری تاکنون وعدههای فراوانی داده است. از سوی دیگر نگرانی دولتها برای حل معضلات بازار کار و روانه ساختن جماعت دانشآموخته از دانشگاهها به بازار کار از پیشتر موضوعی بوده است که بنابر آمارها، دولتهای مختلف نتوانستهاند به توفیق مناسبی در آن دست یابند. اینک اما همچنان حال بازار کار خوب نیست. آمارها نشان میدهد در سالجاری، نرخ بیکاری جوانان بیش از ۲برابر نرخ عمومی و بیکاری زنان حدود ۳برابر مردان شده، تعداد بیکاران مطلق ۲.۵میلیون و همچنان ۴۰میلیون نفر در کشور غیرفعال هستند و فاصله نرخ بیکاری استانها نیز ۱۰درصد است. در آنسوی میدان اما تحقق رشد اقتصادی و پیشبینی مثبت از این نرخ در سال آتی نیز نشان میدهد دولت در مسیر ترمیم وضع اقتصادی محکم گام برداشته است. از سوی دیگر موضوعات بینالمللی و نشستهای متعدد برای رفع ماجرای ادامهدار ایران با گروه 1+ 5به اثبات رسانده دولت در مسیر سیاست خارجی نیز برنامههای مدونی دارد. این وقایع اما بازهم نمیتواند عدمتوفیق دولت یازدهم در ساماندهی بازار کار را توجیه کند. زیرا در همین شرایط مرکز آمار ایران در تازهترین گزارش خود به عملکرد دولت در 16ماهه گذشته (مدت فعالیت دولت یازدهم) اشاره کرده است. در این گزارش هم چنانچه به نظر میرسد دولت نتوانسته انتظارات از بازار کار و گشایشهای وعده داده شده از نرخ مشارکت زنان در بازار کار و البته کاهش نرخ بیکاری جوانان را محقق کند.
جمعیت فعال 23 میلیون؛
جمعیت غیرفعال 40 میلیون
نرخ بیکاری در ۱۶ماهگی فعالیت دولت تدبیر و امید ۱۰.۵درصد و تعداد بیکاران مطلق کشور نیز ۲میلیون و ۵۲۰هزار و ۶۶۷ نفر است. تعداد بیکاران در پاییز ۹۲ به میزان ۲میلیون و ۴۰۱هزار نفر بود که نشاندهنده افزایش ۱۱۹هزارنفری تعداد کل بیکاران مطلق کشور است. جمعیت فعال کشور ۲۳میلیون و ۹۳۲هزار و ۱۸۶ نفر است که همچنان نشاندهنده غیرفعال بودن ۴۰میلیون و ۲۲۹هزار و ۱۷۰ نفر از کل جمعیت کشور است. نرخ بیکاری زنان نسبت به مردان همچنان بالا و نزدیک به ۳برابر شده و با وجود اینکه طی یکی، دو دهه اخیر تمایل زنان به مشارکت در امور اجتماعی و اقتصادی کشور به شدت افزایش یافته و در برخی سالها تعداد پذیرفتهشدگان زن دانشگاهها بیشتر از مردان هم بوده، اما همچنان یک شکاف عمیقی در بیکاری زنان و مردان وجود دارد که نشاندهنده بازار کاری مردسالار به جای شایستهسالاری در ایران است.
بیکاری به دلیل تغییرات فصلی افزایش یافت
در همین حال اما حسن طایی، معاون توسعه کارآفرینی و توسعه اشتغال وزیر کار، تعاون و رفاه اجتماعی که در مراسم امضای تفاهمنامه میان این معاونت و سازمان فنی و حرفهای کشور و بنیاد ملی تعاون و توسعه کارآفرینی زنان ایران حضور یافته بود، در پاسخ به سوال خبرنگار «شهروند» در مورد چرایی افزایش نرخ بیکاری در پاییز و پیشبینی دولت از نرخ بیکاری در زمستان گفت: کاهش یکدرصدی نرخ بیکاری پاییز در مقایسه با فصل تابستان به دلیل تغییرات فصلی است. زیرا به نظر میرسد در فصل تابستان وضع بازار کار و فرصتهای شغلی شرایط بهتری داشته باشد که این موضوع به اقلیم و شرایط جغرافیایی کشورمان بازمیگردد. طایی در مورد تناقض موجود میان این نرخ با مثبت بودن رقم رشد اقتصادی کشور نیز گفت: باید توجه داشت که نرخ رشد اقتصادی مربوط به کل سال است و پیشبینی ما هم این است که در سال 93 اقتصاد ایران از یک رشد 3.5 تا 4درصدی برخوردار باشد که اگر این نرخ محقق شود به طور قطع وضع بازار کار نیز رو به بهبود خواهد رفت.
500هزار شغل تا پایان سال ایجاد میکنیم
افزون بر این شاخصهای اشتغال ما در انتهای سال 92 در پایینترین و بدترین وضع بهسر میبرد که در سال 93 وضع بازار کار رو به بهبود رفت و ما امیدواریم این نرخ تا پایان سال بهتر هم شود. معاون وزیر کار درخصوص پیشبینی خود از نرخ بیکاری زمستان نیز گفت: ممکن است تغییرات فصلی در زمستان هم روی نرخ بیکاری تاثیرگذار باشد اما پیشبینیها به فضای کلی اقتصاد کشور بازمیگردد، البته این نرخ به موضوعات دیگری هم وابسته است؛ باید منتظر ماند و دید که مباحثی نظیر تبادلات کشور و دیپلماسی خارجی و رشد سرمایهگذاری به چه سمتی خواهد رفت، البته ما قصد داریم در سال 93 اهداف بازار کار و تعداد فرصتهای شغلیمان را که پیشتر نیز اعلام کردیم، تحقق بخشیم. وی در آخر افزود: حداقل تصور ما برای ایجاد شغل تا پایان امسال 400 تا 500هزار شغل جدید است و به نظر میرسد این رقم تحقق خواهد یافت.
با محیطزیست و بهزیستی هم تفاهمنامه امضا کردیم
حسن طایی، معاون وزیر کار در ادامه این نشست درخصوص امضای تفاهمنامه با بنیاد تعاون توسعه کارآفرینی زنان و سازمان فنی و حرفهای، در پاسخ به سوال «شهروند» در مورد میزان تعامل این معاونت در همکاری برای اشتغال زنان با تشکلهای پرسابقه و نامدار در اقتصاد کشور گفت: ما با اتاق اصناف، سازمان محیطزیست و بهزیستی هم تفاهمنامه امضا کردیم و در تلاشیم تا با همه تشکلها و در همه سطوح اقدام به فعالیت کنیم. در اینجا هم این تفاهمنامه نشان میدهد دولت در تلاش است تا مشارکت مدنی برای بهبود فرهنگ کارآفرینی زنان را بهبود ببخشد. هرکدام ازاین تفاهمنامهها در یک سطح است و به همه این دستگاهها برای افزایش مهارتپذیری جامعه نیازمندیم و آماده همکاری هستیم.