شیده لالمی| 2طبقه از پاساژ علاءالدین، یکی از معروفترین بازارهای موبایل ایران دیروز مقابل چشمان گریان مغازهداران و فروشندگان موبایل تخریب شد. مسئولان تعداد مغازههایی که در این عملیات تخریب شده را حدود 200 مغازه اعلام کردهاند.
پس از ماهها کشمکش، کلی سفارش، شکایت و تجدیدنظر، پرونده تخلفات ساختمانی بازارِ موبایل علاءالدین دیروز سرانجام بسته شد. ماموران تخریب شهرداری تهران عملیات تخریب را از ساعت یک بامداد آغاز کردند. طبقه منفی 3 چند روز پیش تخریب شده بود، دیروز اما نوبت به آخرین طبقه این پاساژ رسید. ساعت از نیمه شب گذشته بود و بامداد جمعه آغاز شده بود که ماموران تخریب شهرداری منطقه 11 رسیدند. خیلیها باور نداشتند که هفتمین طبقه بازار علاءالدین فرو بریزد. همه منتظر بودند تلفنی، سفارشی و دستوری در نهایت کارِ تخریب را متوقف کند اما ماموران تخریب شهرداری تهران کرکره یکی از مغازهها و ویترینش را خورد کردند و عملیات تخریب طبقه هفتم از همین نقطه آغاز شد. هنگام تخریب آخرین طبقه پاساژ علاءالدین ماموران تنها نبودند پیش از آنکه آنها عملیات تخریب را آغاز کنند مغازهداران، آنها که باور نداشتند این طبقه تخریب شود مقابل کرکرههای پایین کشیده شده مغازههایشان منتظر بودند تا اعتراض کنند. اعتراض آنها با اللهاکبر گفتنهایشان شروع شد اما دقایقی بعد با حضور ماموران ناجا به پایان رسید و آنها با چشمانی اشکبار که تصاویرش را عکاس ها ثبت کردند ویرانی مغازههایشان را به تماشا نشستند. آنها میگفتند مالک پاساژ علاءالدین زمان اجاره دادن این مغازهها به آنها اطمینان داده بوده که میتوانند بدون مشکل کار کنند.
بحث تخریب طبقات منفی 3 و 7 پاساژ علاءالدین بحث دیروز و امروز نیست. از یکسال پیش پرونده تخلفات این پاساژ به جریان افتاد و شورای شهر تهران هم در آخرین مصوباتش یک ماه به شهرداری تهران فرصت داد تا رأی کمیسیون ماده 100 را درباره این پاساژ که 18سال پس از آغاز به کارش هنوز پایانکار ندارد اجرا کند. از دوشنبه هفته گذشته تخلیه مغازهها در طبقاتی که باید تخریب میشدند، آغاز شد. واقعیت این است که شهرداری تهران برای اجرای حکم کمیسیون ماده 100 و تخریب این طبقات و برخورد با تخلفات آشکار مالک بازار بزرگ علاءالدین، فشار سنگینی را تحمل کرد. آنقدر که خیلیها میگفتند محمدباقر قالیباف، شهردار تهران دیگر تلفنها را جواب نمیداده است تا اجرای این حکم تمام شود. هر چه بود پیگیریها و پس از آن تلفنها و سفارشها هم در نهایت کارساز نشد و حکم کمیسیون ماده 100 که در مراجع قضایی دیگر هم تأیید شده بود به اجرا درآمد. جدا از بحث تخلفات مالک پاساژ علاءالدین در ساخت یک طبقه اضافی (طبقه هفتم) و تبدیل یکی از پارکینگها به طبقات تجاری (پارکینگ منفی 3) آنطور که مسئولان شهرداری تهران میگویند، این پاساژ 18سال پس از فعالیتش هنوز پایان کار ندارد.
شهرام گیلآبادی، مدیر مرکز ارتباطات و روابط بینالملل شهرداری تهران در اینباره به ایسنا گفت: «مالک این پاساژ در توافقی تعهد کرده بود از ابتدای ساخت در 18سال پیش پارکینگ لازم را در پلاک دیگری تأمین کند که این تعهد را اجرایی نکرده است. توافقی در سال 85 بین شهرداری و مالک بوده مبنی بر اینکه در صورت فضای پارکینگ منفی 3 در خارج از محدوده پاساژ شهرداری به مالک مجوز بهرهبرداری تجاری از طبقه منفی 3 را میدهد از آنجا که مالک به توافق عمل نکرده علاوه بر آن طبقه منفی 3 و 7 را به صورت غیرقانونی تجاری کرده، در نتیجه توافق ملغی شده و کار تخریب آغاز شده است. این پاساژ پایان کار ندارد و براساس بند 14 ماده 55 مقررات ملی ساختمان، این بنا حکم قانونی دریافت کرده و شهرداری موظف به اجرای این حکم بود. تخریب طبقه 7 علاءالدین رأی کمیسیون ماده 7 را هم داشت.» به گفته او در هر ساعت 6400 نفر در این پاساژ تردد میکنند و بهرغم این تراکم بالای جمعیتی این پاساژ حداقل ایمنیهای لازم را ندارد و سازمان آتشنشانی بارها اعلام کرده که این مرکز تجاری یکی از کانونهای پرخطر و حادثهخیز تهران است و معلوم نیست اگر آتشسوزی رخ دهد چند صدنفر جانشان را در آن حادثه از دست میدهند.
پیش از این شورای شهر هم شهرداری تهران را ملزم به پیگیری تخلفات این پاساژ و برخورد با آن در ضربالاجلی یکماهه کرده بود. ابوالفضل قناعتی، عضو هیأترئیسه شورای شهر تهران در یکی از جلسات علنی شورا گفته بود که حکم کمیسیون ماده 100 برای تخریب طبقاتی که خلاف ساخته شدهاند باید هر چه سریعتر اجرا شود. شهرداری تهران دیروز چند روز مانده به اینکه مهلت یکماههاش برای تخریب این طبقات به پایان برسد، کار را تمام کرد. حالا خیلیها میپرسند تکلیف کسبهای که در این طبقات کار میکردند چه میشود؟ به گفته قناعتی، مسئولیت جبران خسارات مغازهداران و کسبه این پاساژ با مالک آن است که در ساخت این طبقات تخلف کرده و مغازههایش را با علم به اینکه میدانسته چه مشکلی دارد به افراد اجاره داده است. او میگوید: «مالک پاساژ باید خسارت همه مغازهدارانی که در جریان تخریب این طبقات متضرر میشوند را پرداخت کند و در این زمینه مسئولیتی متوجه شهرداری تهران نیست. چون پیشتر به مالک پاساژ و همچنین کسبه اعلام شده بود که این حکم اجرا خواهد شد.» قناعتی پیش از این خسارت وارده به این مغازهداران را حدود 50میلیارد تومان برآورد کرده بود.
چنانکه قناعتی میگوید پاساژ علاءالدین به دلیل نقض ضوابط ایمنی بارها از سازمان آتشنشانی تذکر گرفته و حتی زمانی بحث این بوده که این پاساژ را تا زمان رفع این مشکلات و استانداردسازی پلمب کنند. حالا هرچه هست از دیروز به بعد آسمان طبقه هفتم پاساژ علاءالدین آزاد شده اما تازه گرفتاری و سردرگمی مغازهدارانی که مغازههایشان را در جریان اجرای قانون و تخریب طبقات خلاف پاساژ علاءالدین از دست دادهاند آغاز شده است. در این میان اما برگ برنده این پرونده پرچالش و پرحاشیه در دستان شهرداری تهران است. برای شهرداری تهران تخریب طبقات منفی 3 و هفتم بازار علاءالدین آنقدرها هم که به نظر میرسد ساده نبوده است.