طبق آمار منتشر شده سازمان بهداشت جهانی هماکنون مصرف الکل سالانه سبب مرگ 3میلیون و 300هزار نفر در جهان است و یکسوم بیماریهای قلبی و عروقی و دیابت ناشی از مصرف الکل است. نکته دیگر اینکه بین 5 کشوری که بالاترین میزان مصرف الکل را در رده جهانی دارند درسال 2012 بیش از 30درصد از مرگومیرها ناشی از سوءمصرف الکل بوده است. درحالیکه در ردهبندی جهانی کمتر از 6درصد از مرگومیرها ناشی از مصرف الکل است. همچنین آمار سازمان بهداشت جهانی نشان میدهد، متوسط عمر در کشورهایی که سرانه مصرف الکل بالایی دارند، پایینتر از کشورهایی است که سرانه مصرف الکل آنها کمتر است.
احمد شجاعی، رئیس سازمان پزشکی قانونی کشور در همایش سوءمصرف الکل گفته است: با توجه به مبانی اعتقادی مسلمانان مبنیبر تحریم مصرف مشروبات الکلی به لحاظ آثار مخرب روانی و جسمی استفاده از مسکرات بهویژه در قشر جوان کشور، معضل مصرف و اعتیاد به مشروبات الکلی و پیشگیری و مبارزه با آن یکی از موضوعات حایزاهمیت در عرصه آسیبشناسی اجتماعی کشور بهشمار میرود. این موضوع به لحاظ برخورداری از حرمتشرعی و دیدگاههای سنتیای که در جامعه ما وجود دارد تاکنون از مرکز توجهات مسئولان و دستاندرکاران بهدور مانده است و متاسفانه در برخی موارد شاهد انکار این موضوع توسط برخی از مسئولان هستیم، این درحالی است که امروزه شاهد حرکت پرشتاب این معضل که میرود تا در سطح معضلات اجتماعی کشور قرار گیرد، هستیم. موضوع اعتیاد به الکل میرود تا در کنار اعتیاد به موادمخدر و روانگردانها به یکی از تهدیدهای سلامت جامعه تبدیل شود. در چند سال اخیر همزمان با پیدایش نشانههایی از آثار بسیار مخرب و تاثیرگذار مصرف مشروبات الکلی و نقش آن در وقوع سایر جرایم از قبیل قتل، نزاع، همسرآزاری، کودکآزاری و تجاوز به عنف و با توجه به بند (س) ماده 211 قانون برنامهپنجم توسعه کشور، سازمان پزشکی قانونی اقدام به بررسی جوانب مختلف تاثیرات اجتماعی مصرف مشروبات الکلی کرده است.
اما سوال این است که موضوع اعتیاد به الکل تا چه حد جدی است؟
براساس اطلاعات سایت اکونومیست بر مبنای گزارش سازمان بهداشت جهانی، از نتایج پژوهش مصرف الکل درسال ۲۰۱۴، الکلخواران اماراتی (حدود ۴درصد از جمعیت این کشور) بهطور میانگین هر نفر حدود ۳۴ لیتر الکل در سال مصرف میکنند و امارات از این جهت در رتبه دوم جهان قرار دارد؛ درحالیکه الکلخواران ایرانی (کمتر از ۲درصد از ایرانیها) بهطور متوسط نفری ۲۵ لیتر الکل مصرف میکنند. الکلخواران روسی و آمریکایی نیز به ترتیب نفری ۲۲ و ۱۳ لیتر در سال مصرف دارند. ایران از این لحاظ در جایگاه خوبی قرار داشته و کمتر از ۲درصد جمعیت آن الکلخوارند. از این حیث، ایران در رتبههای آخر جدول (جایگاه ۱۶۶ و در کنار کشورهایی مثل تونس، تاجیکستان، عربستان و سایر ملل اسلامی) قرار دارد که نسبتا جایگاه مناسبی است. جالبتوجه است که کشورهای روسیه و آمریکا (که به دروغ گفته شده مصرف الکل کمتری نسبت به ایران دارند) به ترتیب ۱۵ و ۹درصد از جمعیت کشورشان مصرفکننده الکلاند و از این حیث در جایگاه ۴ و ۴۹ جهانی و به مراتب در وضعیتی بدتر از ایران قرار دارند. نکته قابلتوجه دیگر در این گزارش، مصرف پایین الکل در اکثر کشورهای اسلامی و مصرف بالای این ماده در کشورهای ثروتمند است. بنا به گفته دکتر احمد حاجبی، مدیرکل دفتر سلامت اجتماعی، اعتیاد و روان وزارت بهداشت بنابر اعلام سازمان جهانی بهداشت درسال 2014، پنجدرصد از ساکنان منطقه امرو (مدیترانهشرقی) درسال یکبار الکل مصرف کردهاند. این آمار در آمریکا و اروپا چندینبرابر است. وی با بیان اینکه یکمیلیون ایرانی مصرف سالانه یکبار الکل را داشتهاند، گفته است آمارهایی که درسال 90 از سوی وزارت بهداشت جمعآوری شده حاکی از آن است که حدود یکمیلیون نفر درسال یکبار الکل مصرف میکنند. عدد بهدستآمده از نتایج این تحقیقات 7/1 درصد بود. حاجبی همچنین با اشاره به آمار وزارت بهداشت درسال 91 خاطرنشان کرد: در این آمار مشخص شد که حدود 7/0 درصد مردم دارای وابستگی به الکل هستند و تنها 3/0 درصد سوءمصرف الکل دارند.
اين موضوع در حالي است كه از سال 91 پیشگیری و درمان مصرف الکل در دستورکار وزارت بهداشت قرار گرفته و طبيعتا تا حدودي مهار شده است. اما آنچه مسلم است، اگر هشدارهاي رئيس سازمان پزشکی قانونی کشور را بپذيرم و اعتياد به الكل بخواهد تبديل به معضلي مانند اعتياد به موادمخدر براي خانوادههاي ايراني شود، بايد از هماکنون اسباب پيشگيري آن را بهوجود آوريم.