| شورش محمدپور | کارشناس گردشگری |
برنامه‌ریزی توریستی ایران باید با شیوه‌ای نظام‌یافته انجام گیرد و براساس گرایش‌های گذشته، حال و آینده استوار باشد. بررسی پدیده‌ها و شناخت شیوه‌های تسلط و شرایط حاکم بر آنها در گذشته، چگونگی تحولات و دگرگونی‌های آنها را طی دوران‌های مختلف نشان می‌دهد و در تعیین شرایط فعلی کمک‌های موثری می‌کند. شناخت وضع موجود نیز با اتکاء به حقایق عینی منجر به کشف تنگناها، مشکلات، موانع، نیازها، امکانات و سایر موارد مشابه می‌شود و پس از تجزیه و تحلیل یافته‌ها با شیوه‌ای علمی و منظم و با تکیه بر انعطاف‌پذیری، پویایی و توجه به اولویت‌ها و رسیدن به هدف‌های نهایی طرح، تنظیم‌یافته و با توجه به زمان‌بندی، اجرای آن صورت می‌گیرد. یکی از دلایل ضعف و نارسایی موجود در صنعت جهانگردی ایران در این است که تعادلی بین گروه‌های توریستی که سالانه از مرزهای کشور خارج می‌شوند و جهانگردانی که از کشورهای خارج به ایران می‌آیند، وجود ندارد. تعداد مسافرانی که برای گذران اوقات فراغت به خارج از کشور می‌روند به‌طور متوسط بیش از 10 برابر جهانگردانی است که کشورهایشان را به مقصد ایران ترک می‌کنند. چنین جریانی بیانگر این واقعیت است که شرایط لازم برای جلب توریست به داخل کشور وجود ندارد و اولویت‌های برنامه‌ریزی باید در جهت جلب‌نظر جهانگردان برای مسافرت به ایران باشد. برای بررسی راه‌حل‌های موجود در این زمینه باید از دیدگاه‌های مختلفی به صنعت جهانگردی ایران توجه کرد و برای هرکدام از آنها چاره‌اندیشی کرد و موانع را از سر راه برداشت. نخستین نگرش به صنعت جهانگردی ایران برخورد سیاسی با آن است. دیدگاه نظام حکومتی کشور نسبت به این بخش از فعالیت‌های اقتصادی چگونه است؟ چه معیارهایی را می‌پذیرد و در اولویت قرار می‌دهد و تا چه حدی برای آن ارزش قایل است؟ این مسأله از دو بعد درون‌مرزی و برون‌مرزی قابل بررسی است. شناخت خط‌مشی دولت در ارتباط با سیاست‌های خارجی جهانگردی و سیاست‌های داخلی آن می‌تواند کمک موثری در برنامه‌ریزی باشد و در صورتی که متکی بر بنیادهای اصولی و اندیشمندانه باشد، یقینا سهم عمده‌ای را در توسعه جهانگردی ایران خواهد داشت.
نگرش دوم به صنعت جهانگردی ایران برخورد علمی با آن است و در این مورد توجه به دو نکته حایز اهمیت است. امر آموزش و پژوهش و ضعف و نارسایی در یکی از آنها می‌تواند مسأله‌ساز بوده و مانع از رشد و توسعه جهانگردی کشور شود. نگرش سوم به صنعت جهانگردی ایران نیز برخورد اجرایی با آن است. سیاست‌های اجرایی به گونه‌ای باید باشد که در کوتاه‌مدت بتوان به نتیجه رسید. برای انجام چنین اقدامی لازم است تغییراتی در ساختار اداری مربوط به امور جهانگردی صورت پذیرد و با تصویب قوانینی، موانع دست‌وپا گیر اداری را از سر راه برداشته و تسهیلات لازم را برای انجام تمامی امور فراهم آورد.
رواج و گسترش صنعت جهانگردی در ایران که سهم عمده‌ای در توسعه اقتصادی کشور خواهد داشت، امروز مبتنی است بر سرمایه‌گذاری در زمان حال به منظور افزایش درآمد بیشتر در آینده و بهترین کوشش هر کشور و هر ملت برای بسط و توسعه اقتصادی حجم سرمایه‌گذاری‌های آن است. از این لحاظ باید گفت هزینه‌های آموزشی، پژوهشی و اداری برای توسعه صنعت جهانگردی در ایران هم جنبه مخارج مصرفی دارد و هم جنبه سرمایه‌گذاری‌های تولیدی که حاصل و بهره آن در آینده آشکار خواهد شد. چراکه صنعت جهانگردی و مسافرت هنوز یکی از منابع مهم اشتغالزایی به حساب می‌آید، به‌طوری که به ازای ورود هر گردشگر 5 شغل جدید ایجاد می‌شود و صنعتی است که در کشورهای فقیر و ثروتمند مورد توجه قرار می‌گیرد و توانسته یک نفر از 9 نفر را در سراسر دنیا استخدام کند، به‌ویژه جهانگردی عاملی جهت زنده نگه داشتن سنت‌ها و آداب و رسوم گذشتگان و همچنین راهی برای تنش‌زدایی بین کشورها و ایجاد تفاهم، وفاق و صلح بین‌المللی است.