شهروند| همزمان با یازدهمین سالگرد زلزله بم و درحالی‌که همچنان روند نوسازی بافت‌های فرسوده شهری و روستایی با حرکتی لاک‌پشتی، پیش می‌رود و آمارها گویای کاهش 47درصدی صدور پروانه ساخت در بافت‌های فرسوده است، معاون وزیر راه و شهرسازی از تشکیل ستاد ملی بافت فرسوده شهرها به ریاست حسن روحانی خبر می‌دهد. ستادی که ریاست روحانی بر آن اتفاقی نیست.
یازده سال پیش وقتی بم لرزید و ده‌ها‌هزار نفر در اثر زلزله بم جان باختند، وقتی خانه‌های روستایی بر سر ساکنانشان آور شده و زلزله روی خشن و بی‌رحمش را به ایران نشان داد خیلی‌ها به یاد زلزله تهران افتادند. از همان‌سال روند برنامه‌ریزی‌ها برای مواجهه با زلزله تهران و کنترل بحران آن تغییر کرد. سازمان‌های امدادی و خدماتی تهران تقویت شدند و سازمان مدیریت بحران شهر تهران در سال‌های بعد به تدریج تجهیزات بیشتری برای کنترل تهران در مواقع بحران در اختیار گرفت.
از سوی دیگر نوسازی بافت‌های فرسوده در دستور کار دولت و شهرداری‌ها قرار گرفت. مصوبات تازه‌ای به همراه تسهیلات تشویقی برای نوسازی این بافت‌ها در شورا تصویب شد و مسئولان گفتند به ساکنان پلاک‌های فرسوده وام‌های بلندمدت و نیز تراکم تشویقی می‌دهند. کار به جایی رسید که در تهران برای نوسازی بافت‌های فرسوده اوراق مشارکت فروختند اما این طرح‌ها همه درنهایت شکست خوردند و حتی اعطای یک طبقه تراکم تشویقی هم دردی از فرسودگی بافت‌های تهران دوا نکرد. از سوی دیگر دولت احمدی‌نژاد هم که عمده توان دولت را در خدمت توسعه پروژه مسکن مهر قرار داده بود عملا برای نوسازی بافت‌های فرسوده شهری و روستایی قدمی برنداشت تا امروز که مسئولان از افزایش مساحت بافت‌های فرسوده در کشور خبر می‌دهند. دیروز عبدالله فتحی، مدیرعامل سازمان نوسازی شهر تهران آمارهای جدیدی از وضع بافت‌های فرسوده ارایه کرد. او به مهر گفت که در یک دهه گذشته یعنی از زلزله ویرانگر بم تا امروز تنها 30درصد از بافت فرسوده تهران نوسازی شده است. این درحالی است كه ۳هزار و ۲۶۸ هكتار بافت فرسوده با ۳ شاخص نفوذناپذیری(بلوك‌هایی كه بیش از ۵۰درصد معابر آن عرض كمتر از ۶ متر دارند)، ناپایداری(بلوك‌هایی كه بیش از ۵۰درصد بناهای آن ناپایدار و فاقد سیستم سازه است) و ریزدانه بودن (بلوك‌هایی كه بیش از ۵۰درصد پلاك‌های آنها مساحتی كمتر از ۲۰۰ متر مربع دارند) در شهر وجود دارند. او حرف‌های دیگری هم زده که نشان می‌دهد روند نوسازی بافت‌های فرسوده در پایتخت دست کم در شرایط فعلی امیدوار‌کننده نیست. به گفته او روند صدور پروانه برای نوسازی بافت‌های فرسوده در‌سال 93 نسبت به‌سال گذشته 47درصد کاهش یافته است.
همزمان با این حرف‌ها، اما از دولت هم خبر رسید که قرار است ستاد ملی بافت فرسوده شهرها با ریاست حسن روحانی آغاز به کار کند. محمدسعید ایزدی، مدیرعامل شرکت مادرتخصصی عمران و بهسازی شهری ایران که معاون وزیر راه و شهرسازی هم هست این خبر را در همایش نوسازی، ایمنی، تداوم زندگی، از تشکیل ستاد ملی نوسازی بافت‌های فرسوده اعلام کرد. او گفت: علاوه بر ستاد مرکزی، ستادهایی هم در شهرهای مختلف تشکیل می‌شوند که فعالیت اصلی آنان ساماندهی، بهسازی و نوسازی بافت‌های فرسوده خواهد بود. سازمان نوسازی شهر تهران، دبیرخانه این ستاد را برعهده خواهد گرفت. به گفته ایزدی، دبیرخانه ستاد احیا و نوسازی بافت‌های فرسوده شهر تهران در سازمان نوسازی شهرداری تهران ایجاد و نخستین جلسه ستاد نیز به‌زودی برگزار خواهد شد.
ایزدی آخرین آمار فرسودگی بافت‌های شهری و روستایی در کل کشور را که تا همین چندسال پیش حدود 72هزار هکتار بود، براساس آخرین برآوردها و درحال حاضر 130هزار هکتار اعلام کرد و گفت: بیش از یک سوم جمعیت کشور در بافت‌های فرسوده زندگی می‌کنند.
معاون وزیر راه و شهرسازی با بیان این‌که فقر شهری و معضلات شهرنشینی در بافت‌های فرسوده وجود دارد، گفت: باید به نابسامانی‌های ساخت‌وساز و بافت‌های فرسوده توجه ویژه‌ای داشته باشیم و برای ساماندهی آنها برنامه‌ریزی کنیم.
به گفته ایزدی دولت توانسته تسهیلاتی با سود بسیار پایین در اختیار متقاضیان نوسازی قرار دهد.
معاون وزیر راه و شهرسازی با اشاره به لزوم آموزش معضلات و مشکلات بافت‌های فرسوده به مردم افزود: سالروز زلزله بم از تقویم کشور حذف شده بود که با تلاش‌های دولت این روز دوباره به تقویم کشور اضافه شده است. بنده معتقدم باید از این روز استفاده کرد و با برگزاری نشست‌ها و همایش‌های متعدد اطلاع‌رسانی دقیقی در این خصوص داشته باشیم.
نوسازی 71هزار پلاک در تهران
عبادالله فتح‌الهی مدیرعامل سازمان نوسازی شهر تهران هم در همایش دیروز از بررسی نقاط ضعف و قوت نوسازی بافت‌های فرسوده توسط دولت و شهرداری تهران خبر داد و گفت: سازمان نوسازی تهران در‌سال جاری توانسته است یک جمع‌بندی کلی از فعالیت‌های خود در پایتخت جمع‌آوری و نقاط ضعف و قوت خود را شناسایی کند. دولت نیز با تهیه یک سند باید نقاط قوت و ضعف خود را شناسایی کند و مسئولیت‌پذیری خود درخصوص بافت فرسوده را اعلام کند.
فتح‌الهی با بیان این‌که ما دو رویکرد نوسازی بافت فرسوده را در پایتخت تجربه کرده‌ایم، حرف‌هایش را اینطور ادامه داد: نوسازی با کمک دستگاه‌های اجرایی و نوسازی توسط مردم با ارایه تسهیلات به آنها این دو رویکرد ما بود که حدود 30درصد نوسازی در شهر تهران که شامل یک‌هزار پلاک می‌شود را انجام دادیم اما درحال حاضر از تکالیف قانونی خود عقب هستیم و با هم‌افزایی می‌توانیم عقب‌ماندگی‌های خود را جبران کنیم.
به گفته او سازمان نوسازی یک مرکز علمی و کاربردی تأسیس کرده است و هر دو هفته یکبار فعالیت‌های سازمان نوسازی شهرداری تهران و دیگر سازمان‌ها رصد و به نقد و بررسی گذاشته می‌شود.
فتح‌الهی با اشاره به مشارکت جدی وزارت راه و شهرسازی در نوسازی بافت‌های فرسوده گفت: 35 دستگاه در نوسازی بافت‌های فرسوده در شهرها دخیل هستند که با همکاری همه آنها می‌توانیم سرعت بیشتری به روند نوسازی بدهیم.