امروزه هزینههای پرکردن فراغت و لذتبردن از زندگی، مثل همه چیزهای دیگر گران شده است و بسیاری از پس سنگینیاش برنمیآیند، عدهای افراد سودجو هم در کمیناند تا لذتهای پوچ و به ظاهر ارزان را در دسترس جویندگانش قرار دهند، جویندگانی که در دوران حساسی از عمرشان هستند و شادی و تفریح حق مسلمشان است.
بهگزارش ایسنا، دوره نوجوانی و چگونگی گذر از آن، امروز برای بسیاری از والدین نگرانیهایی ایجاد کرده و حساسیتهایی بهوجود آورده است.
نوجوانی، دورهای از زندگی که زود از کفمان رفت، زودتر از آنچه میگفتند، سرکش بودیم و یک دنده، گوشمان کمتر به نصیحت میرفت، سرشار از شور و زندگی بودیم. بلندپروازی میکردیم و میخواستیم هرجور شده رؤیاهایمان را پروبال دهیم، شوق پریدن داشتیم و آرزوی به فردا رسیدن، فردایی که قرار بود خودمان بسازیم. نوجوان امروز هم کسی است که نمیخواهد لذتهای این دوره از زندگیاش را از دست بدهد، وجودش از هیجان پر است و از انرژی سرشار. شور و نشاط و زندگی نیازش هست و این نیاز را پاسخی درخور خواهان است. پرسش اینجاست، این روزها زندگیاش را چگونه میگذراند؟ شور و انرژیاش در چه راهی و کجا مصرف میشود؟ از چه سرشار و به چه بدل میشود؟ آیا او هم قرار است مثل ما، نوجوانهای دیروز، فردایش را خودش بسازد؟ نمونهای از این سخنان را شاید بسیار شنیده یا خوانده باشیم که پس از هجوم بیسابقه مخدرهای جدید و کنار گذاشته شدن مواد افیونی سنتی، اکنون تلاش توزیعکنندگان موادمخدر بر آلوده کردن جوانان بهخصوص قشر دانشآموز متمرکز شده است.
یکی از سادهترین و در دسترسترین تفریحات امروز، استفاده از موادمخدر است که به تدریج سن مصرفش درحال کاهش است و به نوجوانان هم رسیده است. موادمخدری که مثل قلیان اصلا قبح هم ندارد و به یکی از ملزومات پیکنیکها بدل شده. مخدرهایی مثل ناس و تنباک که تحفه میهمانان مهاجرمان است و خرید و فروش آنها به دانشآموزان مدرسهها هم رسیده. سیگار هم که همیشه بوده و حالا دیگر نشان یک جور کلاس اجتماعی و جوهای هنری شده است.
برای ریشهیابی این موضوع و راهکارهای مقابله با آن، با یک جامعهشناس، یک پزشک و یک استاد علوم ارتباطات گفتوگو کرده و علت رواج برخی نمونههای موادمخدر در میان نوجوانان را جویا شدیم که متن آن در ادامه میآید:
نبود فضای شادی در جامعه، علت رواج موادمخدر بین نوجوانان
دکتر بیژن خشنود، استاد جامعهشناسی در بندرعباس در اینباره یادآور شد: وقتی فضای شادی ازجمله کف زدن، آوازخواندن، دورهم جمعشدن و ... از نوجوانان گرفته شود، طبیعی است که عاملی دیگر آنها را گردهم میآورد. آن عامل میتواند ناس و تنباک باشد و پاسخ به همین سادگی است.
وی در ادامه افزود: سالهاست که بسیاری از سازمانها درحال آزمون و خطا کردن هستند و هرگز حاضر به پذیرفتن خطاهای گذشته و تغییر راهکارها نیستند و از این طریق بسیاری از سرمایهها را هم به باد میدهند. این جامعهشناس که فضاهای تفریحی و آموزشی دانشآموزان در هر دورهای را یک پله عقبتر از فضای خانهها توصیف کرد، گفت: بسیاری از مسائل بر ناخودآگاه روانی انسانها تأثیر میگذارد و نبود محیطهای مناسب برای لذت بردن و احساس شادی کردن بچهها، آنها را به انتخاب جایگزینهای دیگری میکشاند.
دکتر سیدرضا هاشمی، استاد علوم ارتباطات دانشگاه آزاد بندرعباس، تصریح کرد: برخی مواد مثل ناس و تنباک را هنوز همه بهعنوان موادمخدر و ضرررسان نمیشناسند و برخی دیگر مثل قلیان هم با آنکه حالا دیگر همه میدانند که ضررش از سیگار هم بدتر است، اصلا عیب نمیدانند و بهعنوان تفریح به آن نگاه میکنند. وی در ادامه با بیان اینکه افزایش سطح آگاهی مردم باید از طریق رسانهها و وسایل ارتباطجمعی انجام شود، افزود: متأسفانه هیچیک از ارگانهای مسئول در جهت اطلاعرسانی و انتشار خطرات ناشی از مصرف این مواد آنگونه که باید، نمیکوشند. در بسیاری از موارد هم با مردم صادق نیستند که همه اینها موجب زیان جامعه میشود. این مدرس دانشگاه خاطرنشان کرد: هزینههای پر کردن اوقاتفراغت این روزها آنقدر گران شده که هر کسی توان مالیاش را ندارد و نمیتواند از پس آن برآید، این مواد هم نسبت به تفریحات دیگر ارزانتر و در دسترسترند. سبک اوقات فراغت در جامعه باید عوض شود، نیاز به راهکارهای جدید است و شادی و تفریح باید به خیابان کشیده شود.
مسئولیت بر گردن همه نهادهاست
دکتر مژده درستکار، مدیر یکی از کلینیکهای پیشگیری و درمان سوءمصرف مواد در بندرعباس، در اینباره گفت: یکی از علل اعتیاد همیشه این بوده که فرد با خودش صادق نیست و صرفا برای تفریح به سراغش میرود با این تصور که هر زمان که بخواهد میتواند از آن دست بکشد. اما همیشه همین استفادههای تفریحی است که به اعتیادهای جدی بدل میشود. وی که ناس، بیتی و تنباک را مثل هر ماده مخدری دانست که مصرفکننده، همیشه خودش را با آن گول میزند و صرفا برای تفریحات گاه گاهی برمیگزیند، افزود: این مواد در بستهبندیهای شکیل و خوشرنگ به فروش میرسند، ارزان و همیشه در دسترسند و این روزها میان دانشآموزان مدارس راهنمایی رواج یافتهاند.