شهروند| حل مشکلات سینمای ایران نیازمند تغییرات اساسی در بدنه مدیریتی آن است، به همین روی هرگاه مدیر جدیدی از راه می‌رسد تغییراتی در نظام مدیریتی سینما ایجاد می‌کند که البته گاه این تغییرات خوب و کارآمد هستند و گاه بد و ناکارآمد. حالا به نظر می رسد تغییراتی که مبنی بر
کوچک سازی بنیاد سینمایی فارابی به گوش می‌رسید، محقق شده است.
معاونت جدید سازمان سینمایی، حجت‌الله ایوبی هم از بدو ورود به این بخش بارها بر لزوم به روز کردن فضای مدیریتی و کوچک‌سازی سازمان سینمایی تأکید کرده بود، او در تیرماه امسال در گفت‌وگو با یکی از خبرگزاری‌ها گفته بود: «اگر شرایط کوچک‌سازی فراهم شود قطعا این کار را به انجام خواهیم رساند. ممکن است در جهت چابک‌سازی فعالیت‌های سازمان‌ها برخی از آنها را با هم ترکیب کنیم مثلا ممکن است دو موسسه رسانه‌های تصویری و بنیاد سینمایی فارابی در یکدیگر ادغام شود. بنابراین چنین کوچک‌سازی‌ها همواره در دستور کار وزارت ارشاد بوده است.»
تغییر وظایف موسسه رسانه‌های تصویری، راه‌اندازی گروه «هنر و تجربه»، جداسازی بخش بین‌الملل جشنواره فیلم فجر از بخش سینمای ایران ازجمله تغییراتی هستند که رئیس سازمان سینمایی تاکنون موفق به انجام آنها شده، هرچند این تغییرات بدون حاشیه و اعتراض باقی نماندند؛ اما ایوبی درنهایت موفق شد با طرح دلایل اساسی برای این تغییرات آنها را به سرانجام برساند.
حالا بنیاد سینمایی فارابی که در طول دوران فعالیت خود به‌عنوان یکی از کارآمدترین بازو‌های اجرایی وزارت فرهنگ و ارشاد عمل می‌کرد و از دوران معاونت سینمایی قبلی به دلیل گرفته شدن بسیاری از اختیاراتش عملا تنها نامی از آن باقی مانده بود، مشمول تغییرات جدیدی شده است. هفته پیش بود که شایعاتی مبنی بر رفتن تعدادی از مدیران سازمان سینمایی به سازمان صداوسیما شنیده شد و بعد از مدتی این شایعات مورد تأیید حجت‌الله ایوبی قرار گرفت. صبح دیروز حرف‌ها و حدیث‌ها به مرحله عمل رسید. محمدرضا جعفری‌جلوه، مدیرعامل بنیاد سینمایی فارابی خبر رفتنش به سازمان صداوسیما را تأیید و از ارایه توضیحات بیشتر خودداری کرد. این مدیر درحالی به تلویزیون منتقل می‌شود که بنیاد سینمایی فارابی هم قرار است طبق وعده ایوبی «قطعا در چارت و ساختار سازمان‌هایی همچون بنیاد سینمایی فارابی، مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی، انجمن سینمای جوانان و موسسه رسانه‌های تصویری تغییری صورت می‌گیرد.» با تغییرات اساسی روبه‌رو شود.
بازسازی ساختار بنیاد سینمایی فارابی
فعالیت‌های بنیاد سینمایی فارابی بعد از دوره رئیس سابق سازمان سینمایی، جواد شمقدری تنها به برگزاری جشنواره کودک و نوجوان اصفهان و تولید تعدادی از فیلم‌های سینمایی ایران، محدود شده بود؛ سازمانی که پیش از این تهیه تجهیزات مورد نیاز سینمایی ایران (از جمله لابراتوار، تدوین، استودیوی صدا، دوبله و...)، برگزاری جشنواره‌های فیلم حرفه‌ای زیر نظر وزارت ارشاد مثل جشنواره فیلم فجر، جشنواره فیلم کودک و نوجوان، تولید و توزیع فیلم در داخل و خارج از کشور، سرمایه‌گذاری و پشتیبانی تولید را انجام می‌داد. اما به نظر می‌رسد ایوبی قصد منحل کردن این بنیاد سینمایی اجرایی و کارآمد را به صورت کلی ندارد. او در این خصوص به مهر می‌گوید: «امسال اولویت ما بازنگری در ساختار و سازمان موسسات سینمایی است و به همین دلیل با گذشت سه دهه از فعالیت فارابی لازم بود در بخشی از ماموریت‌های این بنیاد نیز تغییراتی اعمال شود. فارابی در همه این سال‌ها در تولید و ارتقای سینما نقش مهمی داشت ولی بخش‌هایی از این بنیاد کارکردهایش را از دست داده بود و باید در آنها
تجدید نظر می‌شد. درحال حاضر بنیاد فارابی 20 باکس مدیریتی دارد و این بنیاد در صورت داشتن بدنه‌ای سنگین، گرفتار مسائل جدی و روزمره می‌شود.» رئیس سازمان سینمایی بر بازسازی ساختار بنیاد سینمایی فارابی تأکید دارد: «جناب آقای علی جنتی وزیر محترم فرهنگ و ارشاد اسلامی نیز مدت‌هاست دستور بازسازی ساختار فارابی را داده و ما برای اجرای آن منتظر متقاعد شدن آقای جعفری‌جلوه بودیم ولی حالا که ایشان به رسانه ملی می‌روند به دلیل تغییر مدیریت این بخش از تغییرات ساختاری نیز اعمال می‌شود.»
موافقت هیأت امنای بنیاد با کوچک‌سازی
کوچک شدن بنیاد فقط خواسته وزیر ارشاد و رئیس سازمان سینمایی نیست. اعضای هیأت امنای بنیاد سینمایی فارابی هم با این موضوع موافق هستند. محمود عزیزی، یکی از اعضای هیأت امنا در گفت‌وگو با «ایسنا» ضمن بیان این موضوع تأکید می‌کند: « همان‌طور که آقای روحانی به‌عنوان رئیس‌جمهوری اشاره داشتند لازم است بخش‌های دولتی کوچک‌تر شده و امور بیشتر به بخش‌های خصوصی سپرده شود و به‌ویژه این مشکل در وزارت ارشاد وجود دارد.» البته او اشاره می‌کند که هنوز هرچند هیأت‌مدیره کلیت این ماجرا را پذیرفته است اما هنوز درباره سازوکار عملی آن و اساس و شکل اجرایی شدنش تصمیم‌گیری نشده است: «باید جلسات و نشست‌های دیگری داشته باشیم تا در این زمینه به نتیجه برسیم اما هیأت امنا با ذات کوچک شدن بنیاد فارابی موافق‌اند.»
کارمندان فارابی نگران نباشند
رئیس سازمان سینمایی خوب می‌داند که تغییرات همیشه با مقاومت و اعتراض روبه‌رو هستند: «من از منتقدان و اهالی سینما می‌خواهم که انصاف به خرج دهند و بدانند در بسیاری موارد این تغییرات لازم و ضروری اند. مدیریت سینمای ما باید به‌روز شود، از سنت‌های گذشته فاصله بگیرد و نکته مهم این است که در جریان این تغییرات شأن و جایگاه همه کارمندان فارابی حفظ می‌شود و لطمه نمی‌بینند.» رئیس سازمان سینمایی در میان صحبت‌هایش به کارمندان فارابی اشاره می‌کند چون بعضی از رسانه‌ها اخباری مبنی بر تعدیل 100 نفر از کارمندان این بنیاد منتشر کرده بودند. در یک‌سال گذشته کارگروه‌های مختلفی به بررسی ساختار و ماموریت‌های سازمان سینمایی و نهادهای زیرمجموعه آن پرداختند و مجموعه مسائل به صورت مکتوب به وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی ارایه شده و موارد لازم به ما ابلاغ شده، اینها را ایوبی می‌گوید و تأکید می‌کند که: «ولی مسأله مهم این‌که مجموعه این تحولات باید با هم باشند.»
البته رئیس سازمان سینمایی برنامه‌هایی هم برای بنیاد سینمایی فارابی دارد. او می‌گوید: «ما در نظر داریم مسئولیت فیلم اولی‌ها را از مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی به فارابی منتقل کنیم. وظیفه سینمای خانگی نیز به فارابی محول می‌شود و با این حساب می‌بینیم که فارابی قوی‌تر از گذشته خواهد شد. همچنین بحث تکنیک تجهیزات را به موسسه سینمای شهر منتقل می‌کنیم.» او در پاسخ به این‌که تغییر و تحولات در بخش بین‌الملل سازمان سینمایی چگونه خواهد بود و بخش بین‌الملل فارابی چه سرنوشتی خواهد داشت؟ توضیح می‌دهد: «ما از اول هم گفته بودیم سینمای ما نیاز به یک وزارت خارجه کوچک دارد که این بدین معناست که همه وظایف و ماموریت‌های بخش بین‌الملل سازمان سینمایی در یک جا متمرکز خواهد شد و آن‌جا موسسه رسانه‌های تصویری است.»