شهروند| «گرانی موتورسواری را هم لوکس کرد و حالا برخی از موتورها در بازار ایران تا 200میلیون تومان هم قیمت می‌خورند.» علی عرب، عضو هیأت مدیره انجمن تولیدکنندگان موتور درباره علت گرانی موتورسیکلت به «شهروند» می‌گوید: «تعداد کارخانه‌های مونتاژ موتورسیکلت در ایران به یک‌دهم گذشته رسیده است و تعطیلی این کارخانه‌ها ادامه دارد.»
او همچنین توضیح می‌دهد: «تعداد مشتریان موتورسیکلت نسبت به پارسال نصف شده و فعالان بازار هم می‌گویند که بیشتر مردم برای خرید سراغ موتورهای دست دوم می‌روند.»
حجازی، مدیرعامل یکی از کارخانه‌های تولید‌کننده موتورسیکلت هم به «شهروند» می‌گوید: «قیمت موتورسیکلت‌های ایرانی و چینی نسبت به پارسال صد‌درصد رشده کرده است.» البته رشد قیمت در موتورهای لاکچری به مراتب بیشتر بوده و به گفته این فعال صنعت، قیمت موتورسیکلت‌های اروپایی، تایوانی، اندونزی و هندی که اتفاقا واردات آنها متوقف هم شده، بین 170 تا 200درصد بیشتر شده است.
البته او این نکته را هم اضافه می‌کند که این موتورهای لاکچری حدود 5 تا 10درصد بازار را در اختیار دارند و 70درصد بازار در اختیار موتورهای چینی و هندی، 20درصد در اختیار موتورهای تایوانی و 5 تا 10درصد بازار هم در اختیار موتورهای ایتالیایی و اتریشی است.
تولید موتورسیکلت به یک‌سوم رسید
تولید موتو سیکلت در ایران به یک‌سوم دو‌سال قبل رسیده است. آمارهای منتشرشده نشان می‌دهد در سال‌های 74 تا 94 هر سال چیزی حدود 500 تا 600هزار دستگاه موتورسیکلت در کشور تولید می‌شد. این رقم در سال 95 به حدود 700هزار دستگاه رسید. اما با ممنوعیت تولید موتورهای کاربراتوری حجم تولید در سال‌های 96 و 97 به چیزی حدود 100 تا 150هزار دستگاه در سال رسید. عضو هیأت مدیره انجمن تولیدکنندگان موتور می‌گوید در صورت ادامه این وضع حجم تولید امسال به کمتر از 50هزار دستگاه می‌رسد. علی عرب به «شهروند» می‌گوید که تعداد کارخانه‌های مونتاژ موتورسیکلت از 200 به 60 و درحال حاضر به کمتر از 20 کارخانه رسیده است که با این روند به چند کارخانه خواهیم رسید.
نجومی‌های بدون خدمات
درحالی برخی از موتورها در بازار به قیمت‌های نجومی فروخته می‌شود که عضو هیأت مدیره انجمن تولیدکنندگان موتورسیکلت می‌گوید: «وضع خدمات پس از فروش موتورهای با حجم موتور 250 سی‌سی رضایت‌بخش نیست.» به گفته او موتورهای با حجم موتور بالای 250 سی‌سی معمولا به صورت قاچاق وارد کشور شده و در ایران قطعات آنها مونتاژ می‌شود. سوارشدن این موتورهای لاکچری البته به این آسانی‌ها هم نیست و باید مجوز‌ها را از دستگاه‌های مربوطه بگیرید.
عرب، عضو هیأت مدیره انجمن موتورسیکلت دراینباره به «شهروند» می‌گوید: «موتورسیکلت‌هایی که با حجم موتور بالای 250 سی‌سی که به صورت غیرقانونی وارد می‌شوند، معمولا به درخواست فدراسیون اتومبیلرانی وارد می‌شود و تنها مجوز تردد در پیست‌های مسابقه را دارند و دارندگان آنها باید مجوز لازم را از فدراسیون دریافت کنند.»
به گفته او براساس قانون موتورهایی که وارد کشور می‌شوند، باید دارای نمایندگی و خدمات پس از فروش باشند، اما موتورهای خاصی که به صورت غیرقانونی وارد می‌شوند، معمولا در تامین قطعه و تعمیر آنها به مشکل برمی‌خورند و دارندگان آنها گاهی اوقات خود مجبور می‌شوند قطعه‌های مورد نیازشان را از کشورهای همسایه وارد کنند.
قیمت‌گذاری موتورهای اروپایی حساب‌کتابی ندارد
قیمت‌گذاری محصولات کارخانجات داخلی با توجه به نرخ تولید از سوی انجمن تولیدکنندگان البته زیر نظر سازمان حمایت محاسبه می‌شود و درنهایت فروشنده‌ها مجاز هستند این موتورسیکلت‌ها را با 7درصد سود در اختیار مشتریان قرار دهند. اما وقتی پای موتورهای لاکچری به میان می‌آید، قیمت‌گذاری دیگر هیچ فرمول و حساب‌کتاب مشخصی ندارد. حجازی، مدیرعامل کارخانه تندر شهاب دراینباره می‌گوید: «بازار این نوع موتورها در انحصار عده‌ای خاص است و قیمت‌گذاری آن هم سلیقه‌ای انجام می‌شود.»
او ادامه می‌دهد: «کسی که حاضر است برای خرید یک موتور 200میلیون تومان پول دهد، خیلی در قیدوبند این نیست که قیمت جهانی این موتور چقدر است و یک کالا را چقدر گران‌تر از قیمت واقعی آن خریداری می‌کند.»
موتورسیکلت‌های گران‌تر از خودرو!
در بازار موتورسیکلت تهران شاید بتوان چهار گروه موتورسیکلت را تقسیم‌بندی کرد. گروه نخست ارزان‌ترین‌ها با حجم موتور 125سی‌سی هستند که از رنج قیمتی 7میلیون تومان شروع می‌شوند و تا 20میلیون تومان هم در بازار وجود دارند.گروه دوم موتورسیکلت‌های با حجم موتور 135 تا 200 سی‌سی هستند که با رنج قیمتی حداقل 20 تا 40میلیون تومان در بازار به فروش می‌رسند.
گروه سوم موتورسیکلت‌ها، محصولات با حجم موتور 250سی‌سی هستند که از حدود 40میلیون شروع می‌شوند و تا100میلیون تومان ارزش دارند. تا این‌جا هیچ‌کدام از این موتورسیکلت‌ها برای تردد نیاز به مجوز نیروی انتظامی ندارند، اما در گروه چهارم موتورسیکلت‌ها که شاید به آنها بتوان لوکس گفت، با حجم موتوری بیش از 250 تا 1100 سی‌سی هستند. موتورسیکلت‌هایی که قیمت آنها از 100میلیون تومان شروع می‌شود و تا 200میلیون تومان هم می‌رسد.
به عنوان مثال در بازار ایران یک مدل موتورسیکلت با حجم ۲۴۹سی‌سی وجود دارد که اجازه رفت‌وآمد در سطح شهر را دارد و با دو سیلندر جزو گران‌قیمت‌ترین موتورسیکلت‌های اقتصادی بازار ایران شناخته می‌شود. این موتورسیکلت که سه ماه پیش قیمتی حدود 40میلیون تومان داشت، درحال حاضر معادل یک پژو 206 صفر کیلومتر قیمت دارد و حدود 90میلیون تومان به فروش می‌رسد. گشتی در بازار نشان می‌دهد که درحال حاضر موتورسیکلت وسپا، پریماورا 150 که 4هزار تا کار کرده است، در بازار به قیمت 98میلیون تومان فروخته می‌شود. جالب است بدانید وسپا 946 هم‌اکنون در بازار تهران بین 170 تا 200میلیون تومان خرید و فروش می‌شود.
هیوندای ایرانی ارزان‌ترین موتورسیکلت
بررسی‌ها نشان از آن دارد موتورسیکلت‌های به‌روز هندی که مشتریان بسیاری برای آن وجود دارد، در ابتدای سال گذشته قیمتی در محدوده 15میلیون تومان داشت که درحال حاضر قیمت این محصول به محدوده 35میلیون تومان رسیده و در کنار آن ارزان‌ترین موتورسیکلت بازار که به‌عنوان موتورسیکلت ایرانی طرح هیوندا شناخته می‌شود و البته موتور آن چینی بوده و به‌صورت وارداتی تامین می‌شود، از قیمت 4میلیون تومان به 9میلیون تومان رسیده است.
چه تعداد موتورسیکلت داریم؟
هنوز هیچ منبعی آمار دقیقی دراینباره نداده، یا از اساس چنین آماری وجود ندارد، اما آن‌چه موجود است، به این شرح است: «تعداد موتورسیکلت‌های شهر تهران در سال ١٣٨٩، ٧٥٠هزار بوده که سال ٩٢ گفته شد به بالای یک‌میلیون رسیده است. از طرفی اعلام شده تعداد موتورسیکلت‌هایی که در تهران شماره‌گذاری شده و البته طبق اسناد هیچ‌کدام هنوز از رده خارج نشده، 3میلیون‌و ٥٠٠هزار دستگاه بوده است که البته شاید تعدادی از اینها در تهران شماره‌گذاری شده و به شهرهای دیگر رفته باشند. اما دراینباره هرکس آماری می‌دهد، نیروی انتظامی تا 3میلیون هم آمار می‌دهد.»
تعداد کاربراتوری‌ها در بازار کم نشده است
تعداد کاربراتوری‌ها هنوز کم نشده است، البته قرار بر این بود تا موتورهای کاربراتوری دیگر تولید نشود، اما به گفته فعالان بازار برخی تولیدکنندگان موتورهای کاربراتوری با پلاک سال قبل را در تیراژ بالا تولید کردند و الان در بازار می‌فروشند. شفیعی یکی از فروشندگان موتورسیکلت که معتقد است طرفداران موتورهای کاربراتوری بیشتر از انژکتوری است، می‌گوید: «بیشتر مردم سراغ موتورهای دست دوم و کار کرده می‌روند و توانانی خرید موتورهای صفر کیلومتر را ندارند.» او در ادامه می‌گوید: «در گذشته خیلی راحت قسطی موتور می‌فروختیم، اما حالا دیگر قیمت‌ها لحظه‌ای است و نسیه‌فروشی یعنی ضرر چند برابر. البته بعضی‌ها این کار را می‌کنند، اگر چک داشته باشند یا خیلی لنگ باشند.»