شهروند| فراخوان ثبتنام صرافیها در بازار متشکل ارزی منتشر شد. بازاری که قرار است معاملات دلار را شفاف کند و درواقع نوعی بورس ارز به شمار میآید. حالا کانون صرافان با بخشنامهای از متقاضیان ورود به بازار متشکل ارزی خواسته تا مدارک مورد نیاز خود را هرچه سریعتر به کانون ارسال کنند و البته شنیده میشود که این بازار تا پایان خردادماه امسال شروع به کار میکند.
با این وجود، برخی از کارشناسان بازار ارز و طلا نسبت به مشارکت صرافها در این طرح بانک مرکزی ابراز تردید میکنند.
میثم رادپور، کارشناس بازار طلا و ارز که مدیریت یکی از صرافیهای تهران را هم برعهده دارد در این باره به «شهروند» میگوید: «بسیاری از صرافها نگران هستند که با انجام معاملات در بازار متشکل ارزی ناچار باشند مالیات بیشتری پرداخت کنند که این موضوع روی قیمت دلار بیتاثیر نیست، ضمن اینکه طولانی و سختشدن پروسه انجام معاملات از دیگر نگرانیهای صرافیهای بازار است.»
او دراینباره توضیح میدهد: «بهعنوان مثال انجام معاملات مربوط به طلا در بورس کالا بین 3 الی 70 روز طول میکشد، قطعا دولت در نظر دارد چنین بورسی را برای دلار راهاندازی کند، بنابراین در کمترین حالت انجام معاملات 24 ساعت زمان خواهد برد که برای صرافیها زمان زیادی است.»
دلار 4 نرخی میشود؟
حدود دو هفته پیش بود که فرهاد دژپسند، وزیر امور اقتصادی و دارایی از راهاندازی بازار متشکل ارزی در هفته پایانی اردیبهشت خبر داد و براساس گفته او قرار بود این بازار در هفتهای که گذشت، راهاندازی شود، اما این کار اجرایی نشد، البته بانک مرکزی تاریخ دقیقی را برای راهاندازی این بازار ارایه نکرده و صرفا بهطور تقریبی زمان راهاندازی آن را به میان آورده است.
با این وجود، پورابراهیمی، رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی اعلام کرده که بازار متشکل ارزی تا پایان خرداد امسال عملیاتی میشود و حالا فراخوانی برای ثبتنام صرافیها در این بازار منتشر شده است.
یکی از مواردی که موجب نگرانی صرافیها از راهاندازی بازار متشکل ارزی شده است، ورود نرخ جدید ارزی است که با احتساب نرخ ۴۲۰۰ تومانی، نرخ نیما و نرخ بازار آزاد بهعنوان چهارمین نرخ نمایان خواهد شد، به این ترتیب این موضوع میتواند بهعنوان معبری جدید برای رانت باشد.
اگرچه بانک مرکزی در تشریح بازار متشکل ارزی به نگرانی دریافت ارز توسط صرافان و عرضه آن در بازار ارز اشاره کرد و گفته که برخورد سختی با آن خواهد کرد، اما آثار و تبعات این نرخ جدید بهرغم نظارتهای سخت مورد ادعای بانک مرکزی باز هم رانت جدیدی را فراهم خواهد کرد، بهخصوص که بازیگرانی مانند بانکها در آن بازی میکنند.
خداحافظی با قیمتهای لحظهای
اما از دیگر ابهامات راهاندازی بورس ارز این است که آیا این بازار واقعا موجب میشود قیمتهای لفظی و دلالی ارز برچیده شود؟
مطلوب، عضو کمیسیون آموزش کانون صرافان دراینباره به «شهروند» میگوید: «بهطور قطع با راهاندازی این بازار معاملات متمرکز شده و خیلی راحت میتوان به اطلاعات خرید و فروشهایی که انجام میشود، دسترسی داشت.» او البته این نکته را هم اضافه میکند که اگر قرار است معاملات در بورس ارز انجام شود، باید پرونده قیمتگذاری دستوری و تعیین تکلیف کردن بانک مرکزی برای بازار هم بسته شود، در غیر این صورت هیچ گاه شاهد شفافشدن معاملات نخواهیم بود.
البته رادپور معتقد است که نیازی به راهاندازی این بازار در کشور نیست. به گفته او 95درصد خرید و فروشهای ارز در دنیا در همین بازارهای معمولی انجام میشود و تنها در 5درصد دنیا معاملات در بازار متشکل انجام میشود.
البته گویا نحوه فعالیت بازار متشکل ارزی برای صرافیها هم چندان روشن و شفاف نیست. مدیرعامل کارگزاری دیپلمات دراینباره میگوید: «خود صرافها هم نمیدانند قرار است این بازار چه زمانی اتفاق بیفتد.