طرح‌نو| نمایندگی جمعیت امداد دانشجویی - مردمی امام علی در شهر ساری ابتدا کارش را با شناسایی شروع کرد. سال 90 و 91 به شناسایی مناطق معضل‌خیز ساری و خانواده‌ها گذشت، البته برگزاری دو، سه تا از آیین‌های جمعیت مثل هفت‌سین برکت، بوی عیدی و آیین کوچه‌گردان عاشق اما در کنار این برنامه‌ها آشنایی با خانواده‌ها و ارتباط گرفتن با آنها این امکان را به جمعیت ساری داد تا در زمان پیش آمدن مشکلات خاص، حمایت مالی، غذایی و حمایت‌های دیگر از آنها به عمل بیاورد. اگر خیلی از خیرین کارهایی چون گذاشتن غذا پشت در خانه نیازمندان را انجام می‌دهند، جمعیت می‌خواهد مستقیما با خانواده‌ها ارتباط برقرار کند. هم‌اکنون 42 کودک تحت پوشش و حمایت همه‌جانبه خانه ایرانی ساری هستند.
مریم محمودی یکی از مددکاران جمعیت امام علی درباره راه‌اندازی پایگاه ثابت امدادرسانی جمعیت در ساری می‌گوید: «در آبان 1392 خانه ایرانی با حضور 21 کودک بدسرپرست آغاز به فعالیت کرد. خانه ايراني كانون بيشتر فعاليت‌هاي مددكارى جمعيت امام علي(ع) است. در این خانه، فرصتی برای ارایه آموزش‌های درسی و هنری به کودکان حاشیه‌نشین توسط داوطلبان جمعیت فراهم می‌آید که این خود سبب آشنایی هرچه بیشتر اقشار فرهیخته جامعه با معضلات اجتماعی شهرشان می‌شود و تأثیر مستقیمی بر افزایش مسئولیت‌پذیری افراد به‌عنوان شهروند دارد؛ از این طریق می‌توان امید داشت با بالا رفتن سطح مشارکت طبقات مختلف، راهکارهای عملی بیشتری برای رفع ناهنجاری‌های اجتماع مطرح شود و بتوان قدم‌هايي بزرگتر در جهت بهبود وضعيت كودكان و بانوان بی‌پناه ايران‌زمین برداشت. خانه ايراني علاوه بر کلاس‌های درسی و هنری، مركز فعاليت‌هايي از جمله برگزاری جلسات مشاوره فردي و گروهي، برنامه‌های فرهنگی و ورزشی براي كودكان، آموزش مهارت‌هاي خوداشتغالي براي زنان سرپرست خانوار، امور مربوط به درمان خانواده‌ها و... است. از نخستین برنامه‌های خانه ایرانی ساری، برگزاری کلاس‌های نقاشی و تئاتر بوده که در ادامه با برگزاری کلاس‌های درسی، زبان انگلیسی و کلاس‌های فوتبال (برای مددجویان پسر) این فعالیت‌ها شکل گسترده‌تری به خود گرفتند. در خانه ایرانی، توانمندسازی مددجویان از طریق همین فعالیت‌های متنوع صورت می‌گیرد و تلاش می‌شود برای کودکانی که زندگی در حاشیه‌های فراموش شده شهر، باعث شده حس طردشدگی از جامعه را بر دوش بکشند، فضایی سرشار از اعتماد و محبت بی‌دریغ فراهم آید تا اندک اندک روحیه و شخصیتشان برای زندگی شکوفا، سالم و سازنده در جامعه آماده شود.»
محمودی می‌گوید: «اکثر مددجویان خانه ایرانی ساری ساکن دو منطقه معضل‌خیز «ترک محله» و «شهرک نوبنیاد» هستند. فضای بسته حاکم در این مناطق موجب شده که کودکان فضایی جز فضای محله را تجربه نکرده و آینده خود را تنها در آنچه در اطراف خود می‌بینند تصور کنند. ما برآن شدیم تا با حضور در محله و سعی در فراهم‌آوردن بستر مناسب برای این کودکان در قالب خانه ایرانی، زمینه تجربه حضور در فضایی جز آن فضای سرشار از خشونت، فقر، فساد و اعتیاد که تاکنون دیده‌اند را مهیا سازیم، البته که آغاز حضور ما در این محلات با مشکلاتی نظیر عدم‌پذیرش از سوی ساکنان، حفظ فاصله و عدم‌اطمینان، نگاه‌های کنجکاو و پر از سوال و وجود حس ناامنی متقابل همراه بود اما خوشبختانه به مرور زمان و پس از تعامل با تعداد زیادی از خانواده‌ها و همچنین ایجاد رابطه دوستانه با کودکان و رفت‌وآمدهای مکرر، برای اعضای محله به چهره‌های آشنا تبدیل شدیم و آن فضای سخت و غیرقابل نفوذ از بین رفت.»
محمودی از آغاز «طرح کودکان بی‌کتاب» که از جمله طرح‌های جمعیت است در خانه ایرانی می‌گوید: «ما از اردیبهشت ماه سال‌جاری طرح کودکان بی‌کتاب را با هدف آموزش و تدریس به کودکانی که به دلایل مختلف از جمله فقر مالی، کار اجباری، نداشتن اوراق هویت، ناآگاهی و اعتیاد والدین و مواردی از این دست تاکنون قادر به تحصیل نشده‌اند یا ترک تحصیل کرده‌اند، با حضور 10نفر از کودکان کار و خیابان در خانه‌ایرانی آغاز کردیم. البته که از مهرماه امسال این کودکان بعد از پیگیری‌های مستمر با آموزش‌وپرورش استان به مدرسه رفتند و تیم حقوقی جمعیت ساری نیز در حال پیگیری اخذ شناسنامه برای کودکان بی‌شناسنامه تحت حمایت است.»
مددکاران خانه ایرانی ساری در کنار همه فعالیت‌هایی که برای بچه‌ها در نظر می‌گیرند، به‌طور مستمر نیز با خانواده‌ها در ارتباط هستند. خانواده‌هایی که درگیر طلاق یا اعتیاد‌اند و به مددکار نیاز دارند. آنها به خانواده‌ها کمک می‌کنند تا آسیب‌هایشان کمتر و فضا برای زندگی بچه‌ها مناسب‌تر شود. به گفته مددکار این مجموعه، محرم امسال اعضای نمایندگی جمعیت امام علی در ساری، طی آیین«شام عیاران» (با شعار جامعه‌ای که آزاده‌ای چون حسین(ع) دارد، چرا باید در بند ِ اعتیاد باشد؟) وارد محله نوبنیاد شدند و معتادان محله را دعوت به ترک اعتیاد کردند. 3خانم و 2آقا از ساکنان این محل که همان شب تصمیم به ترک گرفتند، هم‌اکنون در کمپ ترک اعتیاد به‌سر می‌برند.
اما چه کسانی همه این فعالیت‌ها را انجام می‌دهند؟ این مددکار می‌گوید: «تمامی اعضای جمعیت امام‌علی، داوطلبانه کار می‌کنند. ما چند تیپ فعالیت داریم که همه اعضا در بدو ورود با توجه به حوزه تخصص و علاقه خود در یکی از تیم‌های موجود نظیر تیم آموزش، مددکاری، پزشکی،حقوقی و ... آغاز به کار می‌کنند. برخی از اعضا در قالب مددکار به‌عنوان رابط جمعیت و خانواده‌های آسیب‌دیده فعالیت می‌کنند. دسته دیگر معلم هستند که در خانه ایرانی تدریس می‌کنند که در حال حاضر معلم تئاتر و زبان و نقاشی، معلمان کمک درسی و مربی فوتبال و معلم موسیقی و معلم روباتیک داریم. در بدو فعالیت معلم‌ها با آنها درباره اهداف جمعیت، ماهیت این مرکز و چگونگی رفتار با کودکان و سایر افراد آسیب‌دیده و سطح آسیب‌پذیری آنها صحبت می‌کنیم. همچنین از آن‌جا که کلیه هزینه‌های خانه ایرانی از طریق کمک‌های مردمی تأمین می‌شود، تعدادی از داوطلبان نیز در قالب خیرین ما را حمایت مالی می‌کنند. تعدادی از داوطلبان نیز در قالب تیم پزشکی از اردیبهشت ماه سال‌جاری به صورت مستمر آغاز به کار کردند و خدمات پزشکی و دندانپزشکی به مددجوها و خانواده‌های تحت پوشش ارایه می‌دهند.»
خانه ایرانی بچه‌های بدسرپرست، بچه‌های کار و خیابان و دیگر اقشار آسیب‌دیده را دور خود جمع کرده تا با فراهم کردن بستری سالم برایشان آینده بهتری را نسبت به محیط اطراف و خانواده‌شان رقم بزند اما آنها به فکر ایجاد شغل برای بچه‌ها و خانواده‌شان نیز هستند و از این‌رو از تابستان امسال تیم کارآفرینی‌شان هم آغاز به کار کرده است. آنها توانسته‌اند برای 8نفر از بچه‌ها دوره‌های کارآفرینی برگزار کنند. محمودی می‌گوید: «به کارآموزها فعالیت‌های هنری و دستی یاد می‌دهیم، با دوخت شروع کرده‌اند و به همت اعضای فعال تیم کارآفرینی محصولاتشان به‌زودی ارایه خواهد شد. هدف‌مان این است که هنری به آنها آموزش بدهیم تاهم درآمدزایی‌شان در بستری سالم صورت گیرد و هم کاری ارزشمند و مفید یاد بگیرند. فعالیت‌های آغازین برای کارآفرینی زنان سرپرست خانوارمان نیز انجام شده و به‌زودی در کارگاه‌های قالیبافی و خیاطی آغاز به کار خواهند کرد.»
اهالی خانه ایرانی بچه‌ها را از خودشان می‌دانند. آنها مراقبند که بچه‌ها در حصار بسته‌ای که شرایط نامساعد محیطی و خانوادگی برایشان ایجاد کرده اسیر نشوند، بتوانند توانایی و استعدادهای خویش را ببینند و به‌رغم تمام سختی‌هایشان، دست کم ساعاتی در هفته، نعمت و لذت کودکی را تجربه کنند. مریم محمودی، مددکار این مجموعه می‌گوید: «بخش اعظم مشکلات و آسیب‌های موجود در مناطق حاشیه و پرمعضل به دلیل مشکلات اساسی در ساختار جامعه است که با عمیق‌تر شدن هر روز شکاف موجود بین طبقه حاشیه‌نشین و طبقات فرادست، این آسیب‌ها نیز گسترده‌تر و عمیق‌تر می‌شوند. ما خانه‌های ایرانی را در مناطق پرمعضل احداث می‌کنیم تا طبقات فرادست را وارد محلات حاشیه کنیم و آنها را با آسیب‌ها، معضلات و واقعیت‌های موجود در زندگی طبقه فرودست بیشتر آشنا کنیم تا زمانی که به این مناطق از بیرون نگاه می‌شود، زمانی که وارد این محلات نشویم و در آنها حضور مستمر نداشته باشیم، کاری از پیش نمی‌بریم و شکاف موجود را تثبیت می‌کنیم. هدف ما کاهش آسیب‌های اجتماعی در این مناطق است و بدین منظور چاره‌ای جز حضور مستمر شهروندان در کنار مردمان حاشیه‌نشین نمی‌شناسیم. تنها از این طریق است که درک و همدلی از زخم‌های عمیق و پنهان اجتماع پدید می‌آید و اراده به ایجاد تغییرات مثبت و سازنده در سطح عمومی شکل می‌گیرد».
البته به دست آوردن اعتماد خانواده‌های آسیب‌دیده و در معرض آسیب، از سوی مددکاران جمعیت کار ساده‌ای نبوده است. این خانواده‌ها که با زندگی در محیطی بسته و خشن نسبت به پیرامون خویش دچار بدبینی و نفرت شدید شده‌اند، اندک اندک و با حضور بی‌منت و مداوم اعضای داوطلب، به جمعیت امام علی(ع) اعتماد کرده‌اند و به خانه ایرانی روی آوردند و ذره ذره، نگاه‌های سرشار از حرمت و عشق را نسبت به خودشان در این خانه باور کرده‌اند. تا جایی که حالا خانه ایرانی را پناه خویش می‌دانند و وقتی مشکلی برایشان پیش می‌آید اول به جمعیت اطلاع می‌دهند. در جمعیت امام علی همواره تلاش می‌شود کودکان و زنان تحت حمایت، پس از مدتی خودشان مددکار شوند تا آیین کمک به همنوع، به بهترین شکل به نسلی مسئولیت‌پذیر که از بطن دردها برخاسته، منتقل شود. محمودی می‌گوید: «اندیشه دگرخواهی باید به تدریج در جامعه ما به اندیشه غالب تبدیل شود. همه ما باید مسئولیت نجات همنوعان دردمندمان را برعهده بگیریم. این هدفی است که امیدواریم هم برای اعضا و هم برای خانواده‌ها و کودکان تحت پوشش، محقق شود. زیرا اجتماعی که مردمانش نسبت به سرنوشت هم دلسوز و حساس باشند، هرگز سقوط نخواهد کرد و خوشحالیم که کودکانمان کم‌کم دارند رسالت خود را باور می‌کنند و به یقین آنان در مسیر رسالت انسانی خویش می‌توانند الگوی همه ما باشند» .