شهروند| درست در نخستین روزهای کاری سال 98 عددهای مختلفی برای افزایش حقوق و همین‌طور مزایای کارگران اعلام شده است. اخبار منتشرشده حاکی از آن است که افزایش 13درصدی حقوق کارگران به اضافه مبلغی حدود 260هزار تومان به تصویب رسیده است و دیروز اخبار دیگری درباره افزایش مزایای کارگران منتشر شد. در ظاهر ماجرا حقوق کارگران تنها 13درصد افزایش داشته و این رقم کمتر از سال‌های گذشته است. همین موضوع اعتراض ایرانی‌های زیادی را در فضای مجازی به دنبال داشته و بحث‌ها و گپ‌های زیادی پیرامون آن شکل گرفته است اما فرامرز توفیقی، رئیس کارگروه مزد کانون عالی شوراهای کار به «شهروند» می‌گوید: «اگر بخواهیم میزان ریالی افزایش حقوق کارگران و همین‌طور افزایش رقم مزایای آنها را درنظر بگیریم، در واقع دستمزد کارگران ایرانی حدود 46درصد افزایش داشته است.»
مزایای کارگران چه تغییراتی کرده است؟
حداقل حقوق در سال گذشته یک‌میلیون و 111هزار تومان بود، درصورتی که امسال قرار است حداقل حقوق برای کارگران یک‌میلیون و 500هزار تومان باشد. این موضوع درحالی رخ می‌دهد که مزایای کارگران هم امسال افزایش داشته و در مجموع حقوق کارگران تا سقف 46درصد افزایش داشته است که به عقیده نمایندگان کارگری این رقم، عدد قابل قبولی است.
اما این اعداد و ارقام چگونه محاسبه می‌شوند که به 46درصد می‌رسد؟ حمید حاج‌اسماعیلی، فعال جامعه کارگری و کارشناس بازار کار در این زمینه به «شهروند» می‌گوید: «افزایش حقوقی که در شورای‌عالی کار به تصویب رسیده، در دو قالب است؛ یکی ویژه حداقل‌بگیران است.» او در ادامه توضیح می‌دهد: «دستمزد کارگرانی که سابقه کار ندارند، 13درصد افزایش داشته و کارگرانی که بیش از یک‌سال سابقه کار دارند، متفاوت از کارگران «حداقلی‌بگیر» افزایش یافته است. دستمزد این کارگران که تحت عنوان «سایر سطوح مزدی» شناخته می‌شوند، به صورت ترکیبی از «درصد» و «رقم ثابت» درنظر گرفته شده است.» اسماعیلی در این زمینه می‌گوید: «دستمزد کارگران دارای بیش از یک‌سال سابقه، «۱۳درصد» نسبت به حقوق پایه سال ۹۷ به اضافه «دو‌میلیون و ۶۱۱هزار و ۴۸۲ ریال» افزایش داشته است.»
براساس گفته این کارشناس بازار کار، «حقوق امسال در مقایسه با سال گذشته برای حداقل‌بگیران نزدیک به 400هزار تومان افزایش داشته که عددی نزدیک به 36درصد افزایش حقوق نسبت به سال گذشته به حساب می‌آید که به‌علاوه افزایش حق خواروبار، مسکن و فرزند نزدیک به 46درصد می‌شود.»
فرامرز توفیقی، رئیس کارگروه مزد کانون عالی شوراهای کار هم به «شهروند» می‌گوید: «دستمزد پایه کارگران حداقلی‌بگیر در سال 1398 از یک‌میلیون و ۱۱1هزار و ۲۶۹ تومان در سال گذشته به یک‌میلیون و ۵۱۶هزار و ٨٨٢ تومان افزایش یافت. بنابراین نمی‌توانیم بگوییم که افزایش حقوق 13درصدی را پیش‌رو داشته‌ایم. زیرا علاوه براین، به این گروه از کارگران حق بن کارگری به صورت نقدی به میزان ۱۹۰هزار تومان و حق مسکن به میزان ۱۰۰هزار تومان در هرماه تعلق می‌گیرد. حق بن کارگری در سال گذشته ۱۱۰هزار تومان و حق مسکن نیز ۴۰هزار تومان بود. همچنین برای کارگران دارای فرزند زیر ۱۸سال، به ازای هر فرزند ۱۵۱هزار و ۶۸۸ تومان به‌عنوان حق اولاد پرداخت می‌شود. به این ترتیب در واقع 46درصد افزایش حقوق حداقلی را داشته‌ایم که با توجه به شرایط کنونی و تورم موجود در سبد خانوار رقمی قابل قبول است.»
کارگران از کارفرمایان متخلف شکایت کنند
اما اگر کارفرمایان زیربار این میزان افزایش حقوق نروند، چه می‌شود؟ حمید حاج‌اسماعیلی، نماینده شورای‌عالی کار در این زمینه به «شهروند» می‌گوید: «با توجه به این‌که این مصوبه در شورای‌عالی کار به تصویب رسیده؛ قانونی لازم‌الاجراست درصورتی که کارفرمایی هم از افزایش حقوق سالیانه ممانعت کرد. این موضوع قابلیت پیگیری دارد و کارگر می‌تواند به شورای‌عالی کار شکایت کند.»