شهروند| در روزهای داغ شدن انتخاب‌های عامه‌پسند مراجع مختلف، فدراسیون بین‌المللی تاریخ و آمار به‌عنوان صادرکننده آمار و عامل جوایز متعدد و عجیب در طول سال میلادی هم از قافله عقب نماند و اعلام کرد از نظر این سازمان، رونالدو بهترین گلزن سال دنیا است.
آمارهای متنافض
برای این‌که انتخاب‌های عمدتا مشکوک و اساسا بی‌ارزش این سازمان را به رخ بکشیم، ابتدا نیازمند شناسایی بیشتر فدراسیون بین‌المللی تاریخ و آمار هستیم. همان‌طور که از نام این نهاد پیداست، گردانندگان سازمان، کاری غیراز واکاوی تاریخ و پاسداشت آمارها ندارند. 27 مارس 1984، 2 دکتر به نام‌های آلفردو پوگه و هلموت کاسر (مدیر اجرایی وقت فیفا) درلاپیزیک آلمان، سازمان مورد اشاره را پایه‌گذاری کردند. هرچند اولین دفتر سازمان تا مدت‌ها آدرسی به کوتاهی «خیابان المرور ابوظبی، پلاک 147» داشت اما سال 2010 به بن، پایتخت سابق آلمان انتقال یافت. تا سال 2002، آمار، ارقام و انتخاب‌های سازمان با انتشار 2 مجله در لاپیزیک و با حمایت مالی حامیان اقتصادی صورت می‌گرفت و جنبه رسمی نداشت. چندی بعد فدراسیون بین‌المللی آمار و تاریخ به لطف حمایت فیفا اما به شکلی کاملا مجزا، صاحب سایت شد و هر ساله مطابق معیارهایش در هر آیتم، بهترین‌ها را برگزید.
جدول امتیازی
فدراسیون بین‌المللی آمار و تاریخ برای هر پیروزی 14 و برای هر تساوی در لیگ قهرمانان، 7 امتیاز لحاظ می‌کند. هر پیروزی و تساوی در یورو لیگ به ترتیب 12 و 6 امتیاز دارد. به همین شکل همه جام‌های بین‌المللی باشگاهی و ملی امتیازبندی شده‌اند و جالب این‌که برای هر پیروزی در لیگ قهرمانان آسیا 9 و برای هر تساوی 4.5 امتیاز در نظر گرفته می‌شود. هر برتری در «ای اف سی کاپ» 7 و هر تساوی 3.5 امتیاز به ارمغان می‌آورد.
انتخاب‌های اشتباه
با این‌که معمولا در انتخاب‌های فدراسیون بین‌المللی آمار و تاریخ، در نهایت دقت به کار برده می‌شوند و نرم‌افزارهای محاسبه‌ای دقیق به کمک انتخاب کننده‌ها می‌آیند اما در طول تاریخ، انتخاب‌های بحث‌برانگیزی هم از سوی این نهاد صورت گرفته که باهیچ واقعیت آماری منطبق نیست. این سایت سال 2010، فرهاد مجیدی را به‌عنوان محبوب‌ترین بازیکن جهان معرفی کرد! البته از آن جایی که این انتخاب در پایان یک رأی‌گیری صورت گرفت، می‌توان شواهدی دال بر نادرست بودن انتخاب برشمرد. مثلا امکان حضور گسترده‌تر و هماهنگ شده طرفداران یک بازیکن و تمهیداتی مانند رای دادن یک نفر با چند حساب کاربری وجود داشت. بر این اساس غالبا انتخاب‌هایی که با رأی‌گیری صورت می‌گیرد، فاقد وجهات است.
پرسپولیس، تیم چهارم
اگر این اصل بدیهی را که کسب امتیاز، نیاز اصلی برای برتری در هر بازی و قهرمانی در یک تورنمنت است بپذیریم، باید قبول کنیم تیم‌هایی که چندین قهرمانی در بالاترین سطح آسیا دارند باید در رده‌های ابتدایی جدول باشگاه‌های قرن گذشته آسیا قرار بگیرند. در این شرایط، حضور پرسپولیس (تیمی پرهوادار اما بدون قهرمانی در جام باشگاه‌ها و لیگ قهرمانان آسیا) در رده چهارم بهترین تیم‌های قرن گذشته قاره آسیا کمی سوال‌برانگیز است؛ به‌ویژه وقتی استقلال دارای 2 قهرمانی در جام باشگاه‌های آسیا را با تنها یک امتیاز بالاتر از پرسپولیس در رده سوم می‌بینیم.
تیم شصت‌وهفتم جهان
انتخاب استقلال به‌عنوان تیم شصت‌وهفتم جهان در سال 2013 هم بر تعجب فوتبال دنیا افزود. هرچند این رتبه در خیل عظیم تیم‌های بی‌کیفیت لیگ‌های ضعیف، نشان‌دهنده عملکرد مطلوبی نیست اما چطور تیمی که در سال 2013 میلادی افتخار بزرگی کسب نکرد، بالاتر از برخی تیم‌هایی است که یک جام حتی بی‌ارزش کسب کرده‌اند؟ جالب این‌که تنها 2 آسیایی دیگر در این رده‌بندی بالاتر از استقلال ایستاده‌اند اما حداقل ما ایرانی‌های خوب می‌دانیم در سال گذشته، خیلی تیم‌ها برتر از استقلال ما بودند.
نمونه‌های خارجی
فدراسیون بین‌المللی تاریخ و آمار درحالی مسی را به‌عنوان رکورددار گلزنی در یک‌سال میلادی انتخاب کرد که بازیکنی از موزامبیک ادعا کرد بیش از 86 گل در یک‌سال میلادی به ثمر رسانده است. به‌هرحال مسی وارد کتاب رکوردها شد اما به شکل موازی حقانیت بازیکن موازمبیکی هم به اثبات رسید و حالا مهاجم سیه‌چرده به شکل رسمی، رکورددار زدن بیشترین گل در یک‌سال میلادی است. یک بار هم انتخاب رونالدو به‌عنوان بهترین گلزن زیر سوال رفت؛ وقتی فدراسیون بین‌المللی آمار و ارقام یادش رفت گل‌های مهاجم نیوزلندی را مطابق ضریب گل زده در نظر گرفته شده، لحاظ کند! بار دیگر این اتفاق در مورد گل‌های هنریک لارسن رخ داد. مهاجم سوئدی به دلیل یک اشتباه محاسباتی، فرصت تبدیل شدن به بهترین گلزن جهان در سال‌های ابتدایی هزاره جدید را از دست داد؛ هرچند بعدها بارها عناوین مشابهی را از سایر مراجع آماری کسب کرد.
تشکر، نه افتخار!
جلوگیری از این نوع انتخاب‌ها در توان شخصیت‌های حقیقی و حقوقی نیست اما حداقل می‌توانیم خودمان را گول نزنیم و به سبک اروپایی‌ها که این انتخاب‌ها را فقط به خاطر عکس یادگاری، قراردادن یادبود در تالار افتخارات و ثبت شدن در صفحه شخصی‌شان در اینترنت جدی می‌گیرند، جوسازی نکرده و به جای تفاخر به افتخاری نه چندان باارزش با یک تشکر از کنارش رد شویم.