شهروند| نام دلبر و کوشکی چند سالی میشود، به هم پیوند خورده. دو یوزپلنگ آسیایی بدون آنکه کنار هم باشند با کیلومترها فاصله، جفت هم نام گرفتهاند و قرار است به تداوم نسل یوزپلنگان آسیایی کمک کنند.
برنامهریزیها برای قرار گرفتن دلبر و کوشکی در کنار هم چند سالی طول کشید تا اینکه سهشنبه و چهارشنبه هفته گذشته، برنامهریزیها پایان یافت، تهران محل قرار دلبر و کوشکی نام گرفت. یوزپلنگان آسیایی به پایتخت آمده و به پارک پردیسان منتقل شدند. کوشکی، یوز نر که هفت سالی میشود در حالت نیمه اسارت در منطقه حفاظت شده میاندشت جاجرم در استان خراسانشمالی نگهداری میشد، یازدهم آذرماه به تهران آمد و دلبر، یوز ماده که در منطقه حفاظت شده توران بیارجمند شاهرود در استان سمنان زندگی میکرد، در دوازدهم آذرماه به پایتخت منتقل شد تا فاصلهشان برای بودن در کنار هم کم و کمتر شود و روز قرار گرفتن در کنار هم نزدیک باشد.
در توضیح این اتفاق، معصومه ابتکار از آغاز عملیات اجرایی طرح تحقیقاتی و حفاظتی جدید یوزپلنگ آسیایی خبر داد و از رسانهها و دوستداران حیات وحش خواست تا برای حفظ امنیت و موفقیت تحقیقات در مورد دلبر و کوشکی، از فضاسازی خبری و هیجانی دراینباره بپرهیزند. به گزارش پایگاه اطلاعرسانی محیطزیست پام، این طرح تحقیقاتی و حفاظتی زیرنظر «شان مک کوئن» از متخصصان شاخص بینالمللی در حوزه گربهسانان که از ایرلند راهی ایران شده و اکنون ناظر بر انجام صحیح این تحقیقات است، قرار دارد.ابتکار با تأکید بر اینکه سازمان حفاظت محیطزیست درخصوص حفاظت از تنوع زیستی کشور وظایفی دارد که یکی از مهمترین آنها حفاظت از گونههای حیات وحش است، گفت: کشور ما دارای گونههای متنوع جانوری است که بعضی از آنها در معرض تهدید بوده و نیازمند رسیدگی و برنامههای حفاظتی ویژه هستند. رئیس سازمان حفاظت محیطزیست با اشاره به تلاشهای دفتر حیاتوحش معاونت محیطزیست طبیعی سازمان برای تدوین برنامههای لازم در این زمینه گفت: درحال حاضر مراکز نگهداری و حفاظت از گونههای حیاتوحش مثل گورخر آسیایی، هوبره، گوزن زرد و مرال وجود دارد و اخیرا نیز ایستگاه تحقیقات و حفاظت از یوزپلنگ آسیایی راهاندازی شده است.
حال دلبر و کوشکی خوب است
معاون رئیسجمهوری با اشاره به بازدید اخیرش از این ایستگاه تحقیقاتی و ورود دو یوزپلنگ به آن برای آغاز یک طرح جدید گفت: این کار بعد از مدتها مطالعه و تدوین برنامه با همکاری و نظارت مشاور بینالمللی آغاز شده و وی در کنار کارشناسان ایرانی تمام مراحل زندهگیری، انتقال و رهاسازی یوزپلنگها را زیرنظر دارند. حال هر دو یوزپلنگ خوب است و هر دو براساس نظر دامپزشک متخصص در سلامت به سر میبرند. رئیس سازمان حفاظت محیطزیست خاطرنشان کرد که این تحقیقات کمنظیر همزمان مستندسازی نیز میشود.او با اشاره به اینکه در این کار تحقیقاتی در مرحله اول میبایست نسبت به حفاظت و نگهداری صحیح از این دو حیوان تدابیر کافی اندیشیده شود، از رسانهها و دوستداران حیاتوحش خواست تا برای حفظ امنیت و آسیبهایی که ممکن است حضور جمعیت در روند این تحقیقات ایجاد کند از اطلاعرسانی درخصوص محل دقیق اجرای آن خودداری کنند. ابتکار با اشاره به اینکه گمانهزنیها در این مورد دقیق نبوده است، یادآوری کرد که موفقیت تحقیقات در مورد دلبر و کوشکی با دوری از فضاسازیهای خبری و هیجانی ممکن خواهد بود.
احتمال 30درصدی تکثیر یوز
دلبر و کوشکی، چند روز است به خانه جدید آمدهاند و زندگی را در شهری پر از دود و سروصدا آغاز کردهاند. قرار است فرزندشان پایتخت زاده باشد. فرزندی که در بهترین حالت 30درصد احتمال به دنیا آمدن آن وجود دارد تا امیدها را برای تداوم نسل یوزپلنگان آسیایی زنده نگه دارد. به گفته مدیر پروژه بینالمللی حفاظت از یوزپلنگ ایرانی، انتقال یوزها با نظر مشاوران بینالمللی انجام شده و در بهترین حالت موفقیت 30درصدی در تولید یوز خواهند داشت. هومن جوکار به مهر گفته است: «جایگاه نگهداری و تکثیر یوزپلنگ در پارک پردیسان به شکلی ساخته شده که بتوان تمام یوزهایی که مانند دلبر و کوشکی دچار حادثه میشوند را به این مرکز انتقال داد.»او با اشاره به انتقال دو یوزپلنگ نر و مادهای که در دو جای جداگانه و به تنهایی نگهداری میشدند به مرکز نگهداری یوزپلنگ آسیایی در پارک پردیسان اظهار داشت: «مراحل انتقال دلبر و کوشکی به این مرکز زیر نظر مشاوران بینالمللی انجام شده و این مکان صرفا مکانی برای تکثیر نیست.»مدیر پروژه بینالمللی حفاظت از یوزپلنگ آسیایی به نصب دوربینهای کنترل و نیروی انسانی کافی برای نگهداری و نظارت در این مرکز یادآور شد: «چنانچه یوزپلنگهایی که به این مکان منتقل میشوند قابلیت برگشت به طبیعت را داشته باشند این اقدام در مورد آنها انجام میشود و آنهایی که این قابلیت را نداشته باشند برای پروژه تکثیر یوز در اسارت استفاده میشوند.»
به گفته جوکار، براساس نظر مشاوران بینالمللی که افرادی بسیار مسلط در این زمینه هستند در خوشبینانهترین حالت با داشتن یک یوزپلنگ نر و یک یوزپلنگ ماده شاهد موفقیت 30درصدی در زادآوری و تولد یک یوز جدید خواهیم بود اما عملا این درصد که در بهترین شرایط پیشبینی شده همدرصد پایینی است.او ادامه داد: «بههرحال انتقال این دو گونه که مدتها از طبیعت جدا شده و هیچ شانس بهتری ندارند و هرکدام به تنهایی زندگی میکردند به این مرکز، به نفع هر دوی آنهاست.»مدیر پروژه بینالمللی حفاظت از یوزپلنگ آسیایی در پاسخ به اینکه گفته میشود این دو یوز به دلیل اینکه مدتها به تنهایی زندگی کردهاند امکان دارد در مجاورت یکدیگر حالت تهاجمی داشته باشند، تصریح کرد: «فضای این مرکز به هیچ عنوان بهشکلی نیست که این دو یوز را در ابتدا در قفس یا فنسی مشترک نگهداری کنند بلکه دارای محوطههای مشترک و جداگانه فراوانی است که هر یک کاربری دارند.»جوکار تأکید کرد: «در ابتدا اصلا این دو یوز یکدیگر را نمیبینند و با اینکه به یک مرکز منتقل میشوند اما با فاصله زیاد از هم و در دو فنس جداگانه نگهداری میشوند تنها گاه گاهی ممکن است همدیگر را ببینند و چنانچه یوز ماده تمایل نشان دهد با یکدیگر برخورد خواهند داشت.»او با اشاره به اینکه دوستداران محیطزیست اطمینان داشته باشند که داستان ببرها در مورد این یوزها تکرار نمیشود، اظهار داشت: «الگوی نگهداری یوزها در این مرکز براساس مطالعات انجامشده در سراسر دنیا و با نظر مشاوران بینالمللی انجام شده و تجربیاتی که در دیگر کشورها مانند دوبی و اتریش در این خصوص کسب شده بکار گرفته میشود و امیدواریم بتوان از این مرکز برای تکثیر این یوزها در اسارت نهایت استفاده را ببریم.»