گروه اقتصادی شهروند| صبح دیروز، سرانجام پس از مدت‌ها خبر ضد و نقیض درباره نرخ نان، نانوایی‌ها از قیمت‌های جدید رونمایی کردند. براساس نرخ‌نامه جدید، قیمت هر قرص نان تا 30درصد افزایش یافت و این در شرایطی است که اتحادیه‌های صنفی از اعتراض نانوایان و درخواست افزایش قیمت تا 50درصد خبر می‌دهند. در سوی دیگر این ماجرا هم مردم هستند که از گرانی اخیر و ادبیات دولت که گرانی نان را اصلاح قیمت می‌خواند هم گلایه دارند.
درست در روزهایی که افت ارزش پول ملی (با گرانی دوباره دلار) را شاهد هستیم، نرخ نان پس از 3سال بحث و چانه‌زنی میان دولت و نانوایان گران شد. سرانجام بعد از تکذیب و اظهارات غیرشفاف و مبهم مسئولان دولتی، خبر تأیید این گرانی در شب 9 آذر و پایان ساعات خبری به رسانه‌ها رسید تا این خبر همچون نان بیات‌شده دیر مخابره شود! صبح دیروز در نانوایی‌های تهران، ری و شمیرانات روی تابلوهای نرخ‌نامه نانوایان سطح شهر رفته است. در نرخ‌نامه جدید که از سوی سازمان صنعت، معدن و تجارت استان تهران منتشر شده است قیمت نان بربری به 700 تومان، سنگک 800 تومان، تافتون و لواش گردان به 225 تومان و تافتون سنتی به 425 تومان رسیده است.
در این نرخ‌نامه همچنین قیمت‌های جدید آرد برای نانوایان نیز اعلام شده است که بر این اساس قیمت هر کیلوگرم آرد با سبوس 12درصد به 800 تومان، سبوس 15درصد به 815 تومان، سبوس 18درصد به 830 تومان و سبوس 21درصد به 845 تومان رسیده است.
علاوه بر افزایش قیمت آرد، هيأت دولت در ماه گذشته افزایش قیمت هر کیلوگرم گندم را به 665 تومان به تصویب رسانده و اعلام کرده بود که با افزایش قیمت گندم و آرد و به جهت تعدیل هزینه‌های تحمیلی به نانوایان با افزایش 30درصدی نرخ نان از اول آذرماه موافقت می‌شود.
افزایش قیمت نان بدون یارانه مابه‌التفاوت رقم خورد
این در شرایطی است که محمدرضا نظرنژاد رئیس اتحادیه نانوایان سنگکی به «شهروند» می‌گوید: قیمت گندم از سال گذشته در بازارهای جهانی افزایش داشته و دولت ناچار به افزایش قیمت گندم بوده است این درحالی است که نانوایان نیز در 3سال گذشته به دلیل افزایش هزینه سوخت، آب و برق و همچنین نرخ دستمزد کارگران و مالیات دچار مشکل شده و درخواست افزایش قیمت نان را با دولت مطرح کرده‌اند که این افزایش قیمت نان همزمان با افزایش قیمت گندم مصرفی برای کارخانه‌های آرد رقم خورده است.
نظرنژاد همچنین تأکید می‌کند: با وجود آن‌که نانوایان خواهان افزایش قیمت بیشتر از 30درصد بوده‌اند اما دولت نرخ 30درصد را تصویب کرده است و ممکن است در آینده با شیب ملایم‌تری قیمت نان را باز هم افزایش دهد اما در شرایط فعلی تنها همین نرخ 30درصد به نانوایان ابلاغ شده است و میزان یارانه تعلق گرفته به تولیدکنندگان آرد نیز تغییری نداشته است. با این حساب دولت برخلاف سناریوهای مطرح‌شده خود، قیمت نان را افزایش داده است بدون آن‌که میزان یارانه اختصاصی به بخش آرد و گندم را تغییر دهد یا یارانه افزایش نرخ نان را برای مصرف‌کننده در نظر بگیرد.
وعده دولت: افزایش نرخ نان به شرط یارانه
نرخ نان که مدت‌هاست مورد اعتراض نانوایان سراسر کشور قرار گرفته است در مقاطعی موجب کم‌فروشی و افزایش غیرقانونی قیمت‌ها شده بود. براساس گزارش رسانه‌های محلی در سراسر کشور، نانوایان در اعتراض به اعمال نکردن افزایش قیمت نان در 3سال گذشته اقدام به کم کردن وزن چانه‌های نان کرده یا با ترفندهایی نظیر نان سبوس‌دار یا کنجددار نرخ نان را به صورت غیردستوری افزایش داده بودند. نانوایان با اشاره به افزایش سالانه دستمزد کارگران، افزایش قیمت سوخت و اجاره‌بها و مالیات نسبت به اعمال نشدن افزایش قیمت نان در 3سال گذشته معترض بوده‌اند.
طرح این موضوع در هیأت دولت به تعریف 3سناریو برای افزایش قیمت نان منجر شد. براساس این سناریوها دولت موافقت کرد که افزایش قیمت نان را با یکی از 3 شرط زیر به اجرا بگذارد: 1- افزایش قیمت نان و اختصاص مابه‌التفاوت قیمت نان به صورت یارانه به مصرف‌کننده 2- افزایش قیمت نان به شرط اختصاص مابه‌التفاوت قیمت نان به صورت یارانه به تولیدکنندگان آرد و گندم 3- افزایش نرخ نان به شرط اختصاص همزمان مابه‌التفاوت قیمت به صورت یارانه به مصرف‌کننده و تولیدکنندگان.
پس از طرح این 3 سناریو دولت اقدام به افزایش همزمان نرخ گندم، آرد و نان کرد. به‌طوری‌که نرخ هر کیلو گندم که تا پیش از این با قیمت هر کیلو 465 تومان در اختیار کارخانه‌های آرد قرار می‌گرفت به 665 تومان رسیده است و متعاقب آن نرخ آرد مصرفی برای نانوایان نیز افزایش داشته است. محمدباقر نوبخت معاون برنامه‌ریزی و نظارت راهبردی رئیس‌جمهوري با بیان این‌که دولت هر کیلوگرم گندم را با نرخ 1050تومان از کشاورزان خریداری می‌کند اعلام کرده است این گندم را با قیمت یارانه‌ای در اختیار کارخانه‌های آرد قرار می‌دهد و با وجود مخالفت با افزایش قیمت نان، به دلیل افزایش هزینه نانوایان ناچار به تصویب افزایش 30درصدی قیمت نان شده است.