غلامحسین دوانی عضو انجمن حسابداران خبره
بالاخره پس از ماهها کش و قوس بانک مرکزی اسامی ارزبگیران دولتی و همچنین ارز تخصیصی سامانه نیما را در دو لیست جداگانه منتشر کرد. متاسفانه اشکالات فراوانی به لیستهایی که بانک مرکزی درباره تخصیص دلار 4200 تومانی منتشر کرده، وارد است که میتواند اصل شفافسازی و پاسخگویی این نهاد را زیر سوال ببرد.
در مسأله انتشار لیست ارزبگیران، فرض خوشبینانه آن است که بانک مرکزی برای رهایی از فشار افکار عمومی و به اصطلاح شفافسازی اقدام به انتشار این لیست کرده و فرض بدبینانه آن است که انتشار این لیست گمراه کننده است. از منظر افکار عمومی انتشار هرگونه اطلاعات باید به موقع، کافی، شفاف و قابل اتکا باشد. انتشار لیست در هم ریختهای که هر بچه محصل امروزی میتواند با یک فایل اکسل آن را ایجاد و بر حسب مبلغ یا حروف الفبا مرتب کند. اما بانک مرکزی یک لیست آشفته را منتشر کرده که به راحتی قابل تحلیل نیست.
پرسش دیگر این است که آیا کارشناسان زبده بانک مرکزی نمیدانند که در کنار تخصیص یک میلیون یورو مثلا 3 هزار یورو بابت هزینههای گشایش ال.سی تخصیص داده شده است که با انتشار ارقام ریز مقابل ارقام درشت، فهرست را گیج گننده تنظیم میکنند؟ چرا نباید این هزینهها تجمیع شود تا صاحبان فن و اهالی رسانه بتوانند تحلیل روشنتری از فهرست منتشر شده داشته باشند؟
پرسش دیگر اینکه چرا ارزهای پرداختی به نفرات و اسامی آنها به صورت شفاف منتشر نشده است تا مجموع ارز پرداختی به فلان آقای محترمی که در اتاق بازرگانی هیچ گونه فعالیت اقتصادی ندارد، به صورت شفاف مشخص شود؟
موضوع دیگر اینکه چرا در فهرستهای منتشر شده بانک مرکزی اسامی خصولتیها و نهادهای خاص دریافت کننده ارز یا منتشر نمیشود یا نصفه و نیمه منتشر میشود؟
اگر ما نسبت به فرار مالیاتی یا فساد اقتصادی انتقاد داریم چرا در شفافسازی به صورت نصفه و نیمه عمل میکنیم؟ آیا فهرستهای نصفه و نیمه میتواند ما را مبری از خطاهای مدیریتی کند و ما را به عنوان یک مدیر «پاکدست» به مردم معرفی کند؟ باید بگویم که خیر. دوران آمارهای مخدوش و بازی با ارقام و فهرستهای اقتصادی سرآمده است و افکار عمومی امروز به صورت دقیق مطالبهگری میکند. بنابراین بهتر است مدیران اعتماد را به مردم برگردانده و اگر ادعای شفافسازی دارند، اطلاعات را به صورت کامل و قانع کننده در اتاق شیشهای و در معرض دید همگان بگذارند و در غیر این صورت انتشار فهرستهای مخدوش و غیرکامل تنها شبهه شوآف و نمایش مدیران را در ذهن عموم ایجاد میکند.