مرحوم بیژن دفتری بشلی اول فروردین ۱۳۲۷ در سوادکوه به دنیا آمد. او را پدر امدادونجات ایران میدانند. دفتری یکی از بنیانگذاران طرح شبکه امدادونجات جمعیت هلالاحمر به حساب میآید. در ادامه روایت او از روزهای ابتدایی زلزله بم را میخوانیم:
در روز ششم، شناسایی خانوادههای آسیبدیده و توزیع دفترچه خواربار آغاز شد. طبق آمار در بم 110هزار نفر تحتتأثیر زلزله قرار گرفته بودند که حدود 35هزار نفر کشته و 14هزار نفر مجروح شده بودند و 15هزار نفر از منطقه کوچ کرده و تحت حمایت جمعیتهای هلالاحمر شهرهای اطراف قرار گرفتند که با این حساب و با کسر تعداد کشتگان زلزله، ما باید با 50هزار نفر مواجه میبودیم اما متاسفانه با هجوم افراد از مناطق دیگر که خود را بومی معرفی میکردند، ناچار به توزیع 248هزار دفترچه شدیم که این رقم یک رقم واقعی برای کمکرسانی نبود.
هرچند تلاش زیادی انجام شد که آسیبدیدگان پالایش شوند اما این عمل بسیار سخت بود و نهایتا از مقامات بالا دستور داده شد که به این افراد نیز کمک کنید که کار ما را بسیار مشکلتر کرد.
شناسایی اجساد به علت اینکه در بیشتر موارد کل خانواده فوت شده بودند، ما را با مشکلاتی مواجه کرد؛ بنابراین مسئولان ذیربط مجبور بودند با رعایت حداقل تشریفات مذهبی افراد را پس از ثبت مشخصات و عکسبرداری در گورهای جمعی دفن کنند.
یکی دیگر از مواردی که برای نخستینبار در زلزله بم رخ داد، صدور مجوز ورود به آسمان ایران از هر کشور و هرجایی برای کمک به آسیبدیدگان بود. اعلام فضای باز برای مشتاقانی که میخواستند به هر دلیل ازجمله کمکرسانی بیایند، خوب بود ولی برای ما مشکلات بسیاری را به وجود آورد؛ زیرا بیشتر این تیمها وسایل کافی و کارآمدی لازم را نداشتند! البته این موارد به حل یک مسأله بینالمللی نیز کمک کرد؛ چراکه سازمان ملل در تلاش بود مجوزی به دولتها بدهد که نیروهای امدادی اجازه داشته باشند در امدادرسانیها بدون مجوز کشور آسیبدیده وارد شوند که بسیاری از کشورهای بزرگ مخالف بودند. تجربه زلزله بم نشان داد که این روش مناسبی نیست و از این تصمیم منصرف شدند.
ارسال بیرویه کمکهای اهدایی داخلی یکی دیگر از مشکلات بزرگ در زلزله بم بود. مرتبا اعلام کردیم که برای ارسال این کمکها با جمعیت هلالاحمر هماهنگ شوند اما کمکها بدون تفکیک به منطقه ارسال میشد؛ بهگونهای که تعداد کامیونهایی که کمکهای اهدایی را به بم میآوردند، به قدری بود که صفهای طویلی برای تخلیه بار ایجاد و گاهی رانندگان کامیونها سهوا یا عمدا این وسایل را روی خاکها تخلیه میکردند که از این موارد عکس و فیلم تهیه و منتشر شد و بعدها نیز گلایه کردند که چرا جمعیت هلالاحمر درخصوص کمکهای مردمی کوتاهی کرده است! این مسأله دردسرهایی را نیز به وجود آورد؛ چراکه عدم تخلیه این اجناس نیز موضوع را سیاسی میکرد و ما مجبور به تحویل این محمولهها شدیم، حتی در کنفرانسی که به منظور اهدای کمک از طریق سازمانهای بینالمللی در ژنو تشکیل شد، من معایب و محاسن کمکهای بینالمللی را گوشزد کردم.
تونی فریش هماهنگکننده اتحادیه اروپا بعد از 14روز که منطقه را ترک کرد، در مصاحبه خود گفت جمهوری اسلامی ایران با استفاده از تجربیات دفاع مقدس و حوادث دیگر توانست به صورت شایسته کار عملیات امدادونجات را انجام دهد.
جمعیت هلالاحمر و سازمان امدادونجات با تکیه بر تجربیات امدادرسانی در زمان جنگ توانستند از پس امدادرسانی بزرگترین زمینلرزه ایران برآیند.