سفر برای بچه ها جذاب و دوست داشتنی است اما آنها آمادگی لازم را برای مواجهه با مشکلات سفر ندارند و گاهی برخی از چیزهایی که برای شما جذاب هستند، برای آنها خستگی آور می شوند. بچه‌ها سفر را دوست دارند اما نه آن سفری را که تنها برای بزرگترها برنامه‌ریزی شده. بچه ها دوست دارند محیط‌های جدید را کشف کنند و چیزهای تازه یاد بگیرند نه این که سفر را مثل یک وظیفه جدی و فشرده انجام دهند. بنابراین برای یک سفر راحت تر با بچه ها و برای اینکه این سفر برای آنها به یادماندنی تر شود، بهتر است نکات زیر را به یاد داشته باشید.
از نظر کودکان سفر کردن با ماشین بسیار کسل کننده است و انگار تا ابد طول می کشد! بخصوص اگر کاری برای انجام دادن نداشته باشند و مجبور باشند تا خود مقصد یک جا بنشینند. پس در طول سفر چندین توقف داشته باشید و سفر را جذاب کنید. خیلی تند حرکت نکنید و به کودک فرصت دیدن طبیعت اطراف را بدهید. اگر با بچه ها راه بیایید
می بینید که آنها عاشق سفر و هیجانات آن هستند. پس سعی کنید سفر را طوری برنامه‌ریزی کنید که بهشان خوش بگذرد و کمتر نق بزنند. سفر باید کوتاه و متناسب با توانایی جسمانی کودک باشد.
كودك خود را سرگرم كنيد. كمي پس از اين كه به راه افتاديد، كودك را به نحوي مشغول كنيد. با او صحبت كنيد، از او سوالاتي بكنيد و هرازگاه او را تحسين كنيد. اگر سفرتان طولاني است (بيش از يك ساعت)، هنگامي كه رفتار درستي از خود نشان مي‌دهد به او تنقلات بدهيد. در سفرهاي طولاني به نحوي برنامه‌ريزي كنيد كه حين سفر هرچند ساعت يك بار كودك بتواند از ماشين بيرون بيايد و استراحتي بكند، به اطراف بدود، به دستشویی برود و كارهاي ديگري انجام دهد. در صورت مواجه شدن با هرگونه خرابكاري و شيطنت با توضيح دادن مشكل رفتاري به كودك و گوشزد كردن رفتار درست، به اين مساله رسيدگي كنيد.
اگر کودک شما بالاي سه سال دارد، در مورد سفر خود با او صحبت کنيد؛ اجازه بدهيد کودک شما هم بداند قرار است کجاها را ببينيد و چه برنامه‌هايي داريد؛ برنامه‌هايي مثل ديدن حيوانات يا خوردن غذاهاي خاص حتماً براي او جالب خواهد بود. از خودش بپرسيد که دوست دارد در طول سفر چه کارهايي انجام دهد؛ اگر امکان انجام آن کار نبود، برايش توضيح دهيد و پيشنهادهاي ديگري با او در ميان بگذاريد.
خوب نيست که مثل چمدان با کودک‌تان برخورد کنيد و تنها او را دنبال خودتان بکشانيد؛ سعي کنيد به خواسته‌هايش توجه کنيد و اجازه بدهيد به او نيز خوش بگذرد.
مي‌توانيد شهر يا کشور مقصد را روي نقشه به کودک‌تان نشان دهيد، حتي بچه‌هاي کوچک از دنبال کردن نقشه لذت مي‌برند. عکس جاهاي ديدني را که قرار است ببينيد، به او نيز نشان دهيد و او را براي سفر مشتاق کنيد.
اگر خواستيد براي يکي از عزيزان کودک‌تان سوغاتي بخريد ( مثل مادربزرگ يا پدربزرگ) از او هم نظرش را بپرسيد. مطمئن باشيد از اين که در اين کار مشارکت کند، خوشحال خواهد شد.
اگر فرزند شما آن قدر بزرگ شده که بتواند دوربين عکاسي را در دستش کنترل کند، از او بخواهيد که از شما يا منظره‌هاي دور و برش عکس بگيرد و سفر را از ديد کودک خود ببينيد.
براي اينکه به کودک کمک کنيد سفرش را به خاطر بسپارد، در هر شهر کارت پستال براي او بگيريد و در پشت آن کودک نکاتي در مورد آن شهر بنويسد يا به شما بگويد تا برايش بنويسيد؛ در بازگشت در کارت پستال سوراخ کوچکي درست کنيد و در حلقه اي بگذاريد و براي او
نگه داريد.
بد نيست در خانه دفترچه‌اي درست کنيد که به تعداد روزهايي که در سفر خواهيد بود برگه داشته باشد، تاريخ هر روز را بالاي هر صفحه بنويسيد، هر روزکودک مي‌تواند نقاشي کارهايي که درآن روز انجام داده يا چيزهاي جالبي که ديده است را بکشد؛ در برگشت اين دفترچه، خاطرات زيبايي براي شما خواهد ساخت؛ حتي مي‌توانيد به کودک کمک کنيد از بروشورها و کارت‌پستال‌ها، عکس‌هاي محل سفر را بريده و در دفترش بچسباند.
طبیعت و خطراتی که در کمین بچه هاست
با رسیدن به انتهای تابستان، حضور در طبیعت و مناطق طبیعی افزایش قابل ملاحظه ای پیدا می‌کند. حضور در اینگونه مناطق و نزدیک شدن به طبیعت خدادادی می تواند به تکامل ذهنی کودکان کمک شایان توجهی کند. با این حال اینگونه مناطق طبیعی خطراتی را هم با خود به همراه دارند که می‌بایست در نظر گرفته شوند. بگذارید کودکان تان در طبیعت محدودیت های فضاهای بسته شهری را نداشته باشند، با این حال باید مراقبت های لازم را هم در نظر داشته باشید.
در هنگام سفر به مناطق طبیعی بهتر است با خطرات هر یک از این مناطق كاملا آ‌شنا شده و با تجهیزات لازم و به كار بستن راهكارهای مناسب، خود و افراد خانواده به ویژه كودكان و نوجوانان را در برابر این خطرات محافظت كنيم. فراموش نكنیم كه مكان های ناشناخته و مسیرهای خلوت هم برای تفریح با حضور کودکان، انتخاب مناسبی به شمار نمی روند.
در مناطق طبیعی در کنار رودخانه ها و یا پرتگاه‌ها اتراق نکنید. کمی دورتر از آنها چادر بزنید و حتما در کنار رودخانه ها و مناطق سنگلاخی بچه هایتان را تنها نگذارید.
اگر به روستا یا جنگل می‌روید، مراقب حیوانات گزنده که داخل علف‌ها هستند، باشید. پاپوش مناسبی پای کودک کنید و اگر احساس کردید دچار گزیدگی شده و مرتبا خود را می‌خاراند به اورژانس
مراجعه کنید.
اگر به کوه می‌روید باید بدانید هر چه بالا‌تر می‌روید هوا رقیق‌تر و تنفس سریع‌تر می‌شود و قلب شما تند‌تر می‌زند. بنابراین ممکن است دچار سردرد، حالت تهوع و مشکلات خواب شوید. اگر کودکی همراه شماست از ۱۵۰۰ متر بالا‌تر نروید.
توصیه‌های بهداشتی سفر با نوزادان
با توجه به عدم توانایی نوزاد در تطابق پی در پی دمای بدن با دمای محیط در سفر، با اضافه یا كم كردن لباس و روانداز، دمای بدنش را ثابت نگه دارید. با پوشاندن لباس‌های زیاد سبب آزار و تعریق او نشوید. فراموش نكنید كه نوزاد سالم و نسبتاً گوشتالو، نسبت به یك فرد بالغ، نیاز به لباس كمتری دارد.
هیچ‌گاه لباس و پوشش نمي‌تواند ریه‌های نوزاد را نسبت به هوای سرد مصونیت بخشد پس هرگز او را در معرض هوای سرد و مه آلود قرار ندهید.
با توجه به مقاومت بسیار اندك نوزاد نسبت به عفونت در صورت ابتلای پدر، مادر یا مراقبین نوزاد به سرماخوردگی در حین سفر بینی و دهان مراقبین توسط دستمال بزرگی كه در پشت گره زده شده است، محافظت گردد
در حین سفر به تمیز بودن شیشه‌ها و پستانك نوزاد فوق العاده دقت كنید و حتی‌الامكان پس از هر بار استفاده سعی كنید آن ها را با آب و صابون بشویید و سپس با آب جوش یا آب سرد دارای محلول ضد‌عفونی‌كننده شستشو داده یا استریل کنید.قبل از گذاشتن پستانك به سر شیشه دستان‌تان را بشوييد.
در صورت استفاده از شیر تازه، حتی از نوع پاستوریزه قبل از افزودن آب و شكر به شیر، آن را حتما بجوشانید. مراقب باشید به ویژه در حین سفر غذا یا شیر نوزاد خیلی غلیظ یا سنگین نباشد.
سعی كنید در سفر، نوزاد و كودك خود را صرفاً در یك وضعیت نخوابانید چون ممكن است سبب پیدایش زخم‌هایی در بدن او شود. در سفرهای طولانی مدت سعی كنید آن قسمت از پوست نوزاد كه در معرض فشار و سایش بیشتری قرار دارد توسط شستشو و ماساژ، شاد و شاداب نگه دارید.
مراقب باشید كه پودرهایی كه به بدن نوزاد مي‌زنید به شكل خمیر در نیاید.
مراقب آسیب پوست نوزاد نسبت به سنجاق، گیره های پوشك و دیگر البسه او در حین سفر باشید.
چیزهایی که در سفر با بچه نباید فراموش کرد
لباس‌های اضافی در چمدانتان داشته باشید. هوا در سفر می‌تواند برای کودکان بسیار سرد باشد. حتماً یک یا دو دست لباس اضافه همراه خود ببرید. به اندازه کافی با خود پوشک برای بچه تان ببرید.
تا حد امکان اسباب بازی و کتاب با
خود ببرید.
کودکان در سفر نیاز به سرگرمی دارند و قطعاً سرگرمیشان با ما فرق دارد. آنها از آتش روشن کردن و جوجه کباب خوردن خیلی لذت نمی برند؛ نیاز دارند که
بازی کنند.
مایعات اضافه با خود ببرید. تا حد امکان با خود شیر یا آب ببرید. کودک نمی تواند جلوی تشنگی خود را بگیرد پس آمادگی داشته باشید.
کمک بگیرید. اگر به تنهایی با بچه سفر می کنید لازم است گاهی اوقات از دیگران کمک بگیرید. مثلا موقع دستشویی رفتن باید از کسی بخواهید که بچه را برایتان
نگه دارد.
پیش بینی کنید. حواستان باشد پس از پیاده شدن از قطار یا اتوبوس بچه شما بسیار خسته است و اصلاً طاقت اینکه تازه به دنبال مسیر یا تاکسی بگردید ندارد؛ از قبل پیش بینی لازم را انجام دهید.
صندلی کودک را فراموش نکنید. برای سفر با ماشین خود حتماً برای فرزند کوچکتان صندلی کودک تهیه کنید تا بتوانید او را از خطرات احتمالی حفظ کنید.
چند نکته برای سفر خوب با بچه‌های بد
اگرچه که بچه بد وجود ندارد اما خیلی از بچه ها حقیقتا بد سفر هستند. آنها هیچ ذهنیتی از جاده و مسیر و سفر ندارند و ممکن است با بدقلقی هایشان سفر را به شما و اطرافیانتان هم تلخ کنند. پیشنهاد می کنیم اگر چنین فرزندی دارید، قبل از سفر این نکته ها را مرور کنید تا کمتر اذیت شوید.
مقررات را بگویید: بچه ها دوست ندارند مدت طولانی یک جا بنشینند. قبل از سفر با او از شرایط سفر بگویید، مدت زمانی که در راه خواهید بود و کارهایی که باید انجام دهد. به او بگویید: «تو كمربند ایمنی را نبسته‌ای؛ اگر این كار را انجام ندهی ماشین حركت نمی‌كند.» اگر كودك از صندلی‌اش بلند شد یا كمربند ایمنی‌اش را باز كرد، اتومبیل را متوقف كنید. مطمئن شوید با این كار كودك می‌فهمد كه قانون مربوط به صندلی اتومبیل حتما اجرا می‌شود و این كه نقض قانون، چه خطرات و عواقب جبران‌ناپذیری خواهد داشت.
پیش از ترك خانه، به كودك بگویید در سفر چه بازی‌ها و فعالیت‌هایی ممنوع است: برای مثال مواردی را كه در توقف‌های بین راه تا مقصد باید رعایت كرد، قانون سر و صدا، قانون بازی، قانون شنا و قانون رستوران را برای او توضیح دهید.
برنامه سفر را مرور کنید: عكس‌ها و نقشه محلی را كه به آنجا سفر می‌كنید به كودك نشان دهید. ماجرا و خاطرات سفرهای گذشته را تعریف كنید. محل موردنظر را با مكانی كه كودك با آن آشناست، مقایسه كنید تا اضطراب او از رفتن به مكانی ناشناخته كاهش یابد.
فضاي خالي را فراموش نكنيد: اگر با اتومبيل شخصي تان سفر مي کنيد، فضاي خالي را فراموش نكنيد. سعي كنيد تا آنجا كه ممكن است فضاي داخل خودرو خالي بماند. تا آنجا كه ممكن است همه اثاث را در صندوق‌عقب ماشين جاي دهيد. معمولا بيشتر از نياز خود اثاث بر نداريد. بچه‌هايي كه بين ساك‌ها و چمدان‌ها فشرده شده‌اند، حتما بدخلق مي‌شوند.
رفتار خوبش را تحسین کنید: از رفتار خوب كودكتان تعریف كنید. او را مرتب به خاطر رفتار خوبش تحسین كنید. مثلا برای ماندن روی صندلی اتومبیل به او جایزه دهید. به او بگویید: «لذت می‌برم از این كه به همه درخت‌ها و خانه‌ها نگاه می‌كنی.»
در فواصل متناسب توقف كنید: كودكان زیر 6 سال معمولا بی‌قرار هستند حتی اگر در اوایل سفر آرام باشند ولی پس از مدتی محصور ماندن در اتومبیل، هواپیما یا قطار كه با طبیعت ماجراجوی آنها سازگار نیست، بی‌قرار می‌شوند و تحرك خود را از سر می‌گیرند. سعی کنید او را سرگرم کنید و برای این کار تجهیزات لازم را از خانه همراه ببرید.
قول بیجا ندهید: در مورد چیزهایی كه طی سفر ممكن است ببینید، هیچ قولی به كودك ندهید، چون ممكن است همان زمان كه صحبتش را می‌كنید، انتظار دیدنش را داشته باشد. مثلا اگر بگویید در جنگل ممكن است اسب ببیند و بعد كودك آن را نبیند، زمان خروج از جنگل احتمالا گریه و زاری كودك بلند می‌شود كه شما قول داده بودید اسب می‌بینیم پس چی شد؟