شهروند| هنوز هم در فصل سرما، زمانی که پیک مصرف گاز در کشورمان به شدت بالا می‌رود، مدیران و مسئولان، مشترکان را به خاطرات
نه چندان خوش سال 86 ارجاع می‌دهند؛ رخدادی که به موجب آن و البته با افزایش برودت هوا قطعی گسترده گازی در کشور اتفاق افتاد و نظام توزیع ضعیف این محصول نشان داد که خیلی هم نمی‌توان به مقام دومین دارنده ذخایر گازی در جهان اعتماد کرد.
در آن سال‌ها اما مهم‌ترین موضوعات در وقوع قطعی گاز در کشور، سرمای شدید هوا و اختلالات رخ‌داده در توزیع گاز در سطح کشور بود. اینک اما از سرماهای سخت آن روزها خبری نیست اما نظام توزیع به همان منوال جلو می‌رود و در فصل پاییز گاز صنایع سیمانی قطع و به دولتی‌ها برای مصرف هشدار داده شده است.
الزام دولتی‌ها به صرفه‌جویی گازی
اسحاق جهانگیری معاون اول رئیس‌جمهوری در ابلاغیه‌ای تمام دستگاه‌های دولتی را ملزم به صرفه‌جویی جدی در مصرف گاز کرده است. این اتفاق از آن جهت روی داده که بدنه دولت بیشتر از سایر لایه‌های جامعه با محدودیت‌های گازی آشناست. دولت به خوبی می‌داند که با وجود ذخایر فراوان گازی در کشور همچنان باید بخشی از نیاز گازی خود را از طریق واردات تأمین کند. اما مصرف گاز بالای درون کشورمان محصول نظام توزیعی دولت‌هایی است که الگویی غیرمنطقی برای توزیع سوخت تصویر کرده‌اند.
بدون توجه به جغرافیای شهرها و محل تولید گاز، کل کشور از سوی دولت لوله‌کشی گاز می‌شود و مرتب از مردم خواسته می‌شود کم مصرف کنند؛ حال آن‌که دولت به نوعی می‌توانست سبد سوختی کشور را متنوع و گرمایش ارزان با برق یا دیگر سوخت‌ها را به مناطق مختلف هدیه کند! نظام توزیع علمی و اقتصادی همان چیزی است که در این بخش نیازمندش هستیم اما هم‌اکنون از داشتن آن محرومیم.
با این گزاره پس می‌توان دریافت که خود دولت نیز در مباحث مصرفی ایرادات بزرگی را به دوش می‌کشد. این عامل موجب شده تا دولت در بحث صرفه‌جویی ابتدا سراغ زیرمجموعه‌هایش برود و سپس با برنامه‌ریزی مدون به سمت کنترل مصرف مشترکان خانگی و اصلاح نظام توزیع حرکت کند.
حلقه مفقوده‌ای
به نام تنوع سوختی و آمایش سرزمین
مصرف بیش از حد گاز خانگی اما صدمات دیگری هم داشته است. در پی این اخلاق مصرفی تولیدات صنعتی نیازمند به گاز نیز با اختلال تولید مواجه شده‌اند. برای مثال همه‌ساله با شروع فصل سرما گاز کارخانجات صنعتی نظیر تولید سیمان قطع می‌شود و به جای آن نفت مازوت به نرخ پایه گاز در اختیار تولیدکنندگان قرار می‌گیرد که امسال با توجه به شرایط اضطراری این امر، قطعی گاز کارخانجات صنعتی زودتر از موعد سال‌های قبل و البته بدون اطلاع قبلی به وقوع پیوسته است. در همین راستا به نظر می‌رسد دولت می‌تواند با طرح آمایش سرزمین در سیاست‌های توزیعی خود در بخش گاز، این محصول را با گوناگونی قیمتی وسیع‌تری در اختیار شهرهای مختلف بگذارد یا در روشی دیگر با ایجاد تنوع سوختی برای استان‌های مختلف از انرژی‌های دیگری نظیر انرژی خورشیدی برای تأمین نیاز استان‌ها استفاده کند. جایگزینی برق در سبد مصرفی انرژی روستاها با گاز نیز موضوع دیگری است که بی‌شک برای بسیاری از روستاها و شهرهای کشورمان مقرون به صرفه‌تر است، زیرا دلیلی ندارد خط لوله‌های عظیم و پرهزینه گاز از جنوب‌غربی کشور به شمال‌شرقی کشیده شود و مشترکان نیز با مصرف بی‌رویه خود ذخایر طبیعی کشور را سوخت کنند. دولت در این موارد نیز می‌تواند انرژی‌های جایگزین را برای گاز مشترکان تعیین و با ایجاد تنوع قیمتی و مشوق‌های مصرفی راه را برای کنترل مصرف گاز در کشور هموار کند.
تولید گاز کشور تا 2برابر می‌شود اما...
در همین رابطه اما حمیدرضا عراقی مدیرعامل شرکت ملی گاز ایران گفته است که طی سه‌سال آینده با توجه به افزایش دوبرابری ظرفیت تولید گاز کشور باید نحوه مدیریت گاز کشور نیز تغییر کند. وی با اشاره به این‌که تا سال 1396 حجم تولید گاز در کشور به 330میلیارد مترمکعب در سال افزایش می‌یابد، از نیاز این صنعت به 62میلیارددلار سرمایه‌گذاری برای اجرای پروژه‌های مربوط به آماده‌سازی زیرساخت‌های صنعت گاز خبر داد. مدیرعامل شرکت گاز نیز در لوای صحبت‌هایش هشدارهای دولتی را جدی گرفته و اشاره کرده است که با وجود رشد 2برابری ظرفیت تولید در سال‌های آینده، باز هم باید مدیریت گازی و مصرفی را در کشور تغییر داد.