شهروند| ابهام، مهمترین ویژگی این دور از مذاکرات هستهای میان ایران و گروه 1+5 است. هیچکسی از جزییات خبر ندارد. هیچ تحلیلگری قدرت پیشبینی اینکه تا سوم آذر چه خواهد شد ندارد. ظاهرا هوای سرد وین، جریان خبری مذاکرات را نیز منجمد کرده است. هیچ خبری از سالن مذاکرات به بیرون درز نمیکند و گویی توافقی میان طرفین مذاکرهکننده شکل گرفته است تا پایان مذاکرات رسانههای در بیخبری کامل باقی بمانند. تنها اخباری که از وین منتشر میشود منحصر به این است که کدام مقام آمد، کدام مقام رفت، کدام دیدار آغاز شد و کدام دیدار تمام شد. هتل کوبورگ وین محل آمدوشد مقامات کشورهای 1+5 و تیم مذاکرهکننده ایرانی است و خبرنگاران تنها شاهد این آمدوشدها هستند. به هیچ خبری نمیتوان اعتماد کرد. چه اینکه در مدت همین چند روز نیز بارها اتفاق افتاده که خبری ساعتی پس از انتشار تکذیب شده است. همه اینها خود نشاندهنده مذاکرات فشردهای است که در سطحی محرمانه در وین در جریان است.
روز گذشته اما اکثر رسانهها از تلاش مذاکرهکنندگان برای رسیدن به چارچوب توافقی کلی خبر دادند. خبری که البته باز هم جدید نیست. پیشتر و در مذاکرات قبلی در عمان نیز این خبر مطرح شده بود. حتی عباس عراقچی عضو تیم مذاکرهکننده ایرانی صراحتا گفته بود که شاید روی توافقی کلی به نتیجه برسیم. حضور وزرای خارجه کشورهای عضو گروه 1+5در وین میتواند موید این باشد که طرفین به تمدید فکر نمیکنند. درواقع طرفین مذاکره نمیخواهند نتیجه این دور از مذاکرات تنها توافقی بر سر تمدید دوباره باشد. ظاهرا عزم بر این است که توافقی حاصل شود. هر چند این توافق
کلی باشد.
روز گذشته «فرانکوالتر اشتاینمایر» وزیر خارجه آلمان برای شرکت در مذاکرات هستهای ایران و گروه 1+5 وارد وین شده و با محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران دیدار کرد. از سوی دیگر «لوران فابیوس» و «فیلیپ هاموند» وزرای خارجه فرانسه و انگلیس که یک روز پس از اشتاینمایر به وین آمده بودند به کشورهای خود بازگشتند. گفته میشود این دو مقام اروپایی بار دیگر برای رایزنیهای بیشتر به وین بازخواهند گشت. نکته جالب این است که در میان خبرها و نقلقولهایی که از همه طرفهای درگیر در مذاکرات منتشر میشود، خبری از طرف چینی نیست. گویی چینیها اساسا در مذاکرات حضور ندارند! نه عکسی از مقامات چینی منتشر شده و نه نقلقولی از آنها در وین نقل شده است! این در حالی است که چین و روسیه دو کشوری بودند که مواضعشان درخصوص پرونده هستهای ایران، بسیار به ایران نزدیک است. در اینسو اما روسها بسیار فعالترند. حتی خبر آمده که وزیر خارجه روسیه نیز احتمالا به وین خواهد رفت. این در حالی است که پیش از این سرگئی ریابکوف، مذاکرهکننده روسی اعلام کرده بود لاوروف برنامهای برای سفر به وین ندارد. روز گذشته یک دیپلمات روس از سفر احتمالی وزیر خارجه روسیه به وین و پیوستن وی به تیم مذاکرهکننده ایران و 1+5 خبر داده و گفت: با توجه به ماندن وزرای خارجه آمریکا و ایران در وین، احتمالا این مذاکرات موفقیتآمیز بوده است. اما به این سخنان نیز نمیتوان خوشبین بود چراکه سرگئی ریابکوف، مذاکرهکننده هستهای روسیه روز گذشته درخصوص مذاکرات گفت توافقی که تا روز دوشنبه بهدست میآید، احتمالا تنها شامل چارچوب خواهد بود. توافق بر سر کلیات تیتر گزارش اکثر رسانههای خارجی مستقر در وین، نظیر المانیتور، خبرگزاری فرانسه، رویترز و خبرگزاری کیودو ژاپن بود.به نظر میرسد اختلافات میان طرفین مذاکرات هستهای ایران همچنان باقی است اما در نهایت هدف یافتن چارچوبی کلی برای توافق است؛ چارچوبی که طرفین بتوانند به واسطه آن طی هفتههای پس از ضربالاجل درباره جزییات توافق جامع مذاکره کنند. ایران با صرفنظر از برنامه غنیسازی خود مخالف است و خواستار جدول زمانی دقیق لغو تحریمهاست؛ بنابراین طی سه روز باقیمانده تا مهلت 24نوامبر گفتوگوهای سختی برای دستیابی به توافق حداقلی پیشرو خواهد بود چرا که شکست مذاکرات پیامدهای سنگینی برای طرفین به دنبال خواهد داشت.
تلاش اوباما برای همراه کردن کنگره
همزمان با مذاکرات در وین، دولتمردان آمریکایی در تلاشند مخالفان داخلی را به همراهی با هرگونه توافق احتمالی ترغیب کنند. پایگاه خبری فارن پالیسی خبر داد باراک اوباما رئیسجمهوری آمریکا، جک سالیوان از مشاوران سیاسی خود را که اخیرا از دولت جدا شده مامور کرده تا نظر مساعد کنگره را درباره توافق هستهای با ایران جلب کند. این نشریه آمریکایی با اشاره به رفتوآمدهای مخفیانه سالیوان به کنگره تأکید کرده که وی روسای کمیتههای اصلی، نمایندگان جمهوریخواه و نمایندگان دموکرات کنگره را در جریان آخرین شرایط مربوط به مذاکرات قرار میدهد. فارن پالیسی با اشاره به اینکه سالیوان روابط خوبی با سناتورهای جمهوریخواه دارد، تأکید کرد: این تصمیم پس از آن اتخاذ شده که کنگره پیامی شفاف به کاخسفید فرستاده که توافق با ایران را نخواهد پذیرفت. طی کردن پروسه لغو تحریمها توسط آمریکا و مخالفت کنگره با این تصمیم با توجه به ترکیب کنگره آمریکا و پیروز شدن جمهوریخواهان مهمترین چالش قانونی است که در حال حاضر مقابل لغو تحریمهای ایران وجود دارد. البته رئیسجمهوری آمریکا میتواند بهطور موقت 6ماه به تعلیق این قوانین بپردازد و در پایان هر دوره 6ماه به تمدید لغو بپردازد اما نکتهای که وجود دارد این است که با تغییر رئیسجمهوری و احتمال جانشینی رئیسجمهوری جمهوریخواه تمدید لغو قوانین تحریم با مشکل جدی مواجه میشود.