ریحانه‌خلج| این‌بار جوانان جمعیت هلال‌احمر دور هم جمع شده‌اند تا در طرح ملی رویداد آموزشی- تجربی ویژه اعضای سازمان جوانان با نام «بومی‌نو» مشارکت کنند. کارگاه کارآفرینی و مبانی کسب‌وکار ویژه جوانان با شعار «جوان هلال‌احمر، سازندگان فردای‌بهتر.» به گزارش «شهروند» این کارگاه در راستای تفاهمنامه سه‌جانبه وزارت کشور، ستاد مبارزه با مواد مخدر و جمعیت هلال‌احمر اجرایی شده است. محمد مصباحی معاون امور جوانان هلال‌احمر استان قم هدف از برگزاری این کارگاه را شبیه‌سازی محیط واقعی کسب و کار در یک محیط کوچک آزمایشی برای یادگیری حداکثری جوانان برای پرورش کارآفرینان شایسته فردا عنوان کرد و افزود: «این کارگاه‌ها برای روش‌های ایده‌پردازی خلاقانه و کارآفرینی با محوریت پیشگیری از آسیب‌های اجتماعی به کارآموزان که اعضای سازمان جوانان در استان‌ها هستند، ارایه می‌شود.»
طرح‌هایی برای توسعه
در مراسم رسمی افتتاحیه «طرح ملی بومی‌نو» در قم با حضور مدیرعامل جمعیت هلال‌احمر استان قم، نماینده ولی‌فقیه و جمعی از اساتید دوره نوید حمایت حداکثری مدیران از اجرای طرح ملی بومی نو است، جوانان با استماع صحبت‌های دکتر گل فشان به استقبال کارگاه‌های آموزشی می‌روند، او در بخشی از صحبت‌های خود با اشاره به این‌که بسیاری از ایده‌ها و طرح‌های علمی و راهبردی در توسعه و پیشرفت کشور اثرگذار است. بیان کرد: «مخترعان مطرح و برخی از شرکت‌های بزرگ جهانی، موفقیت‌های خود را از ایده‌های کوچک آغاز کردند و بسیاری از اختراعات و ایده‌ها در پی وجود نیازها شکل گرفته است.» وی با تأکید بر این‌که طرح‌ها و ایده‌های کارآمد و مفید که منجر به کسب و کار شود باید مورد حمایت قرار گیرد. گفت: «امروز نیز چنین ظرفیتی در جمعیت هلال‌احمر برای جوانان وجود دارد و می‌توان با ایده‌پردازی مناسب، فرصت‌های خوبی را برای اشتغالزایی ایجاد کرد.»
از انتخاب طرح‌های نوآورانه و خلاق
تا ترسیم نقشه راه
با آغاز رسمی کارگاه‌ها، شور و هیجان یادگیری در چهره‌های جوانان موج می‌زند، صدیقه فرهادی که کارشناس ارشد مهندسی برق است، دو سالی می‌شود که به‌عنوان مربی در خدمت طرح ملی آموزش کارآفرینی به جوانان و دانش‌آموزان است، وی در ابتدای دوره به معرفی طرح و نحوه مشارکت جوانان هلال‌احمر در «بومی‌نو» می‌پردازد. او گفت: در ایده استارت‌آپ یا بومی‌نوی هلال‌احمری‌ها روال کار بر این است که در ابتدا مفهوم شناسایی فرصت، نیاز و مسأله را برای آنان باز کنیم و اعضا الگوی ذهنی و روالی را برای خلق فرصت بیاموزند تا به ایجاد شغل بپردازند، البته طرح منوط به این نیست که اعضا تنها یک شغل داشته باشند، بلکه فراگیری آموزه‌های طرح «بومی‌نو» می‌تواند در بستر زندگی و برنامه‌ریزی شخصی و هدایت تحصیلی نیز نقش و کاربرد داشته باشد. فرهادی که مسئولیت دریافت ایده‌های جوانان را در این کارگاه در مرحله اول آموزش به عهده دارد، درخصوص مفهوم ایده و این‌که از کجا شکل می‌گیرد می‌گوید: همفکری اعضا و درک مسائل و نیازها پایه‌گذار شکل‌گیری ایده‌ها است و خروجی نهایی این کارگاه از مجموع اعضای هلال‌احمر قم 21 ایده پیش از رأی‌گیری بود.
وی با اشاره به نحوه انتخاب ایده‌ها تصریح کرد: پیش از این‌که این تعداد ایده از میان 70 ایده اصلی همه اعضا انتخاب شود، در ابتدا یک برگ ایده به تمامی اعضای حاضر در کارگاه دادیم و پس از توضیحات لازم، هر یک از آنها یک ایده را یادداشت کرده و درنهایت استادان از تمامی این ایده‌ها 21 طرح که دارای نوآوری و خلاقیت بود را انتخاب کردند. در اصل افرادی که توانسته بودند ایده را به خوبی توضیح دهند و ایده‌شان دارای پختگی و نوآوری بود برگزیده شدند.
در ادامه ایده هر یک از افراد انتخاب شده، در فرصتی یک دقیقه‌ای توسط صاحب آن ایده، به خوبی برای دیگر اعضا تشریح شد. درنهایت با رأی‌گیری که انجام شد 10 ایده برتر انتخاب شد و ادامه کار با همکاری به صورت کارگاهی برای دستیابی به ایده‌های ناب و ترسیم نقشه راه یا بوم نوپا به مرحله‌ای مهیج برای جوانان رفت.
ارایه 70 ایده در رویداد «بومی‌نو» قم نشانگر توانمندی جوانان هلال‌احمر در خلق ایده است. علی یارمحمدی معلم کارآفرینی و تسهیلگر دوره‌های استارت‌آپ ویکند در دانشگاه‌ها است. وی که به‌عنوان مدرس و تسهیلگر دوره «بومی‌نو» در جمعیت هلال‌احمر در این کارگاه‌های آموزشی حضور دارد، در تعریف بومی‌نو گفت: بومی‌نو به معنای نقشه راه و مسیری برای کسب و کار است و طرحی که ویژه جوانان هلال‌احمر درحال اجرا است، همان استاندارد استارت‌آپ ویکند که در هلال‌احمر به‌عنوان «بومی نو» به معنای یک بوم تازه و نو و جدید نام‌گذاری شده است.
او گفت: جوانان آموزش‌های راه‌اندازی یک استارت‌آپ یا کسب و کار را به صورت مهارتی و کاربردی در دو روز می‌گذرانند و با روش‌های مختلف آشنا می‌شوند تا در آینده یک کسب و کار نوپا با ایده‌هایی که در نظر دارند و با استفاده از شیوه‌های نو و خلاقانه ایجاد کنند. انتظار ما این است که در این جلسات با ارایه آموزش‌های لازم، ذهنیت کافی را به آنها بدهیم تا به‌طور مستقل توان راه‌اندازی کسب و کار نوپا را داشته باشند. یار محمدی گفت: در تحقیقاتی که در سطح جهانی انجام شده است مشخص شده افرادی که آموزش‌های این چنینی را فرا می‌گیرند، نسبت به آنانی که این دوره‌ها را آموزش ندیده‌اند موفق‌تر هستند. زیرا با راه و روش راه‌اندازی کسب و کار نوپا با تفکر خلاقانه و نوآوری آشنا می‌شوند و ایده‌پردازی و روش‌های حل مسأله را می‌شناسند. وی با اشاره به این‌که 70 جوان در جمعیت هلال‌احمر قم این دوره را گذراندند و در این راستا، برای نخستین‌بار در سطح کشور 72 ایده از جوانان ارایه شد گفت:این نشانگر آن است که جوانان قمی علاقه زیادی به دنبال کردن ایده‌ها دارند و در آموزش‌ها نیز خوب و فعال حضور یافتند.
برق ایده‌های کلاس هشتمی‌ها
چشم همه را گرفت
به‌گفته استادان این کارگاه، قرار است سه طرح برتر از هر استانی با داوری‌های حرفه‌ای انتخاب و اعلام شود؛ این موجب رقابتی جذاب و مهیج بین شرکت‌کننده‌ها شده است، تا اینجای کار، از میان آن همه ایده ارایه شده، 10 ایده رتبه لازم را برای رسیدن به مرحله نیمه‌نهایی کسب کرده‌اند.
سید محمد عبدالوند مسئول کانون‌های دانش‌آموزی هلال‌احمر قم با بیان این‌که در این کارگاه 12 نفر از دانش‌آموزان دعوت شدند تا طرح‌های خود را ارایه دهند گفت: از میان 10 طرح ارایه شده 3طرح برتر به دانش‌آموزان اختصاص یافت که همه طرح‌ها نو بود. وی با بیان این‌که ایده‌هایی که در ذهن نسل جوان ایجاد شده ارزشمند است. افزود: حضور دانش‌آموزان در میان جوانان و دانشجویان زمینه‌ساز ایجاد انگیزه‌های مثبتی برای ارایه خلاقانه ایده‌ها می‌شود و آنها می‌توانند از افکار و تجربیات بزرگترها استفاده کنند. شاید جذاب‌ترین بخش این کارگاه‌ها در استان قم متعلق به حضور نوجوانان پرانگیزه و خلاق کانون دانش‌آموزی هلال‌احمر باشد. انتخاب سه ایده نخست با بالاترین آرا به سه عضو دانش‌آموز اختصاص یافت که شگفت‌انگیزی این بخش، همه اعضا و استادان کارگاه را به تحسین وا داشت. محمد امین محسنیان، دانش‌آموز هلال احمری که ایده‌پرداز طرح «شارژینو» است در توضیح ایده‌اش گفت: این طرح در مرحله نخست با نام کیت شارژ کوپه قطار ارایه شده است که البته قابلیت بکارگیری در اتوبوس را هم دارد. وی ادامه داد: این طرح به صورت توربینی است که بیرون اتوبوس و قطار قرار می‌گیرد و می‌تواند در جایی که فاقد برق و یا لامپ است این انرژی را تأمین کند تا بتوانیم گوشی را شارژ کرده و یا با استفاده از توربین که بر اثر باد می‌چرخد در یا در روشنایی روز از آن استفاده کنیم.
علی‌اکبر حسنی نیز یکی دیگر از اعضای کانون دانش‌آموزی مدرسه شهید محمد منتظری قم است که ایده‌اش، رتبه دوم نهایی را به خود اختصاص داده. وی گفت: طرح با نام «بیماریار» است که در قالب تخت بیمارستانی طراحی شده است تا در بیمارستان‌ها و مراکز درمانی و حتی پس از رهاسازی در حوادث که با شیوه‌های ناکارآمدی به جابه‌جایی بیمار می‌پردازند، استفاده شود. با این طرح و استفاده از ریل‌ها و سنسورهایی می‌توان به راحتی بیمار را جابه‌جا کرد. همچنین ایده‌ای برای گرم‌کردن بیمار در هنگام انتقال در زمان بستری ارایه کرده‌ایم. ایده «پیدایش‌گر» را شاه میری، از اعضای کانون دانش‌آموزی ارایه کرده است. وی در توضیح طرحش گفت: پیدایش‌گر برای پیدا کردن وسایلی که گم می‌شوند ارایه شده است و این ایده از تلفن‌های بی‌سیم گرفته شده و پیش از این، ایده ما یک طرح ابتدایی و ساده بود اما پس از پردازش و انجام کارگروهی در بومی‌نو طرح به گونه‌ای پیش رفت که به دنبال آن هستم که همزمان بتواند 100 شیء را بیابد.
آموزش و آینده‌نگری موجب تحقق ایده‌های جوانان
نرگس صداقتی، رئیس اداره دانشجویی و جوانان هلال‌احمر قم و مجری کارگاه بومی‌نو هدف از برگزاری کارگاه آموزشی را در راستای تحقق و ایجاد الگوی کار جدیدی برای جوانان و نوجوانان جمعیت هلال‌احمر عنوان کرد و گفت: اعضا با حضور در بومی‌نو، الگوی کار جدیدی را برای آینده ترسیم می‌کنند و نگاه‌شان به مسائل اطراف جامعه از ابعادی دیگر شکل می‌گیرد.
صداقتی با تأکید بر این‌که این کارگاه‌ها به اعضای هلال‌احمر می‌آموزد چگونه باید در آینده به موفقیت شغلی برسند، بیان کرد: یکی دیگر از اهداف این کارگاه‌ها پیشگیری از اعتیاد است، از آن‌جا که بیکاری و سرخوردگی در جامعه موجب اعتیاد و بروز آسیب‌های اجتماعی می‌شود، اگر جوانان دور هم جمع شوند و برای آینده خود طرحی داشته باشند، می‌توانند با فکر و ایده وارد کسب و کار جدیدی شوند.
رویکرد بومی‌نو هلالی، کارآفرینی
و پیشگیری از جرایم است
توکلی‌پور، مدیرعامل شرکتی دانش‌بنیان مستقر در پارک علم و فناوری استان قم و از منتورها و اساتید کارگاه‌های آموزشی بومی‌نو در استان است، وی با اشاره به اهداف کارگاه گفت: رویکرد کارآفرینی و پیشگیری از جرایم و بردن جوانان به سمتوسوی اشتغالزایی و کارآفرینی از اهداف اصلی این کارگا‌ها به شمار می‌رود.
توکلی‌پور با بیان این‌که کارگاه در سطح بسیار خوبی برگزار شده است، گفت: علاوه بر این‌که تعداد ایده‌ها در بومی قم بالاست، ایده‌ها از سطح قابل توجهی نیز برخوردار است و از مجموع 79طرحی که در این دور روز بررسی شد، درنهایت با بررسی‌های لازم به 10 طرح رسید، بیش از 6 طرح به همان سمتوسوی پیشگیری از آسیب‌های اجتماعی ارایه شده است.
این منتور با تأکید بر تفکیک موضوعات اظهار داشت: استارت‌آپ ویکند‌ها اگر حلقه بعد و قبل از آن طراحی نشود، ایده‌گرایانه می‌شود از این‌رو باید در آن مدلی دیده شود که به صورت تخصصی‌تری دنبال و از سوی دیگر موضوع محور ارایه شود.
بومی‌نو به بیکاری به‌عنوان یکی از آسیب‌های اجتماعی مهم پرداخته
محبوبه قدمی به‌عنوان ناظر اجرای طرح بومی‌نو و نماینده دفتر امور اجتماعی استانداری قم نیز در روز دوم این کارگاه‌ها با حضور در کنار جوانان هلال‌احمری از نزدیک با صاحبان ایده‌ها گفت‌وگو کرد. وی که از مشاهده انرژی و خلاقیت و کار گروهی هلال‌احمرها به وجد آمده بود، گفت: با توجه به این‌که حضور سنی در کارگاه متفاوت بود و دانش‌آموزان و دانشجویان نیز در کنار هم حضور داشتند، هماهنگی و همراهی خوبی میان آنها وجود داشت و با وجود این‌که گروه‌ها همگن و همسن نبودند اما ایده‌های خوبی را در کنار هم ارایه داده بودند.
وی بیان کرد: در بازدید از فعالیت گروه‌ها مشخص بود که این اعضا در ارایه طرح‌های خود هماهنگی لازم را اتخاذ کردند و این شاخصه‌ها نشان از توانمندی استادان در اجرا و آموزش طرح دارد و برقراری ارتباط لازم با جوانان و همچنین هماهنگی با آنها موجب شده است که ایده‌ها را به خوبی به تصویر بکشند. قدمی اذعان کرد: ارزیابی یکایک طرح‌ها و توضیحات اعضای گروه که با انگیزه بالا ارایه می‌شد، برای من بسیار جالب بود و با توجه به این‌که کارگاه‌ها با موضوع آسیب‌های اجتماعی برگزار شد، شاید به‌طور مستقیم ایده‌ها در این حوزه وارد نشده بود اما به‌طور غیرمستقیم به مسأله بیکاری به‌عنوان یکی از آسیب‌های اجتماعی مهم پرداخته است و تلاش شده بود ایده‌ها این معضل را رفع کند.
بومی‌نو جرقه‌ای برای تغییر مسیر زندگی جوانان
در ادامه پس از برگزاری کارگروه‌های تیمی و ارایه ایده‌ها در قالب طرح‌هایی که حالا خیلی پخته‌تر از مرحله آغاز کار، با تلفیقی از ایده‌ها، تجربه، پژوهش و تحقیق و آموزه‌های بومی‌نو و راهنمایی منتورها ترکیب شده است، تلاش‌ها به مرحله نهایی رسیده است؛ نوبت به ارایه طرح جامع و محصول ایده‌ها رسیده و در این مرحله پرهیجان و جذابی که همه منتظرند نتیجه تفکرات کار گروهی با انتخاب سه تیم برتر مشخص شود، اختتامیه با حضور دکتر پژمان علیدوستی به‌عنوان داور و فرج شوشتری داور بومی‌نو و معاون پارک علم و فناوری استان قم آغاز شد.
شوشتری در اختتامیه بومی‌نو گفت: گاهی جرقه‌ای برای این‌که مسیر زندگی‌مان را تغییر دهیم، کافی است؛ در بسیاری از جوانان جرقه‌هایی این‌چنینی با حضور در این رویدادها رقم خورده است. امید است چنین جرقه‌هایی در ذهن افرادی که در این کارگاه بودند، شکل بگیرد تا زندگی‌شان را دگرگون کند.
وی بیان کرد: این نوید را می‌دهیم که در خدمت جوانانی که ایده‌های نویی دارند، در پارک علم و فناوری هستیم و دو مرکز رشد فنی مهندسی و علوم انسانی و اسلامی در قم وجود دارد و با هر ایده و طرحی که قابلیت تجاری‌سازی داشته باشد، می‌توانید به این مراکز مراجعه نمایید.
«بومی‌نو» می‌تواند گامی موثر و بلند در آموزش جوانان هلال‌احمری برای ایده‌پردازی خلاقانه در ارایه طرح‌هایی با رویکرد پیشگیری از آسیب‌های اجتماعی باشد و علاوه بر آن، می‌تواند در شکوفایی و رشد فکری جوانان و تربیت نیروهایی خوشفکر در حوزه‌های ارایه ایده‌های کاربردی بشردوستانه و امدادی به کمک اعضای خوش‌آتیه و جوان سازمان جوانان هلال‌احمر بیاید.