عماد رضایینیک/کارشناس ارشد روانشناسی
تصور کنید به شما هشدار داده میشود تلفن همراهتان تا کمتر از دو ماه دیگر از کار میافتد، آیا شما هیچکار و فکری نمیکنید؟ مثلا به فکر نمیافتید تلفن همراهتان را به یک تعمیرکار بدهید تا او آن را سامان دهد؟ یا اینکه به فکر خرید یک گوشی جدید میافتید یا اصلا میتوانید سراغ راهکارهای دیگر بروید. یا مورد دیگر هم وجود دارد؛ اینکه دست روی دست بگذارید و به اینکه گوشیتان از کار خواهد افتاد، اهمیت ندهید؛ دقیقا مثل مدیران باشگاههای فوتبال ایران. شما در قبال هر آن چیزی که دارید، مسئول هستید. شما وقتی یک گلدان توی خانه دارید، موظف به رسیدگی به آن هستید؛ باید به آن آب دهید تا خشک نشود. مدیران فوتبالی در ایران بیش از آنکه مسئولیت به خرج دهند تا گل خشک نشود، در تلاش هستند تا گل خشک شود. به باشگاه نفت تهران در فصل قبل نگاه کنید. به محرومیت تراکتور و استقلال و حالا محرومیت پرسپولیس. مسئولیتپذیری به معنای متعهدبودن به انجام و امور کارهایی است که به شما محول شده است و شما یا میتوانید و از پسِ کارها برمیآیید و یا آنکه نمیتوانید و کار را به شخص کاردانی میسپارید؛ مسئولیتپذیری مولفهای است ساری و جاری. مثلا در مدرسه، یک مدیرِ مسئول معلمان مسئول و باکفایت را راهبری میکند و معلمان مسئول، دانشآموزان مسئولیتپذیر را تربیت كرده و به بار میآورند. عدم مسئولیتپذیری مدیران باشگاهی در فوتبال ایران موجب بیمسئولیتی حتی طرفداران و تماشاگران نیز میشود. هیچ یک از هواداران تیمهای مذکور در فصلی که گذشت چرایی و علت این همه بیتدبیری و بیکفایتی را جویا نشد. این عدم مسئولیتپذیری را در باشگاه پرسپولیس رصد کنید. بازیکن تأثیرگذار و مهم تیم که شانس دریافت بهترین بازیکن سال آسیا را دارد، از این اتفاقِ افتضاح در سطح بینالمللی به عنوان حکمت یاد میکند و بیدغدغه و نگران، انگار نه انگار که حادثهای رخ داده به ماههای آینده مینگرد. روانشناسان به مراجعان خود درباره افزایش مسئولیتپذیری راهکارهایی میدهند؛ یکی از مهمترین آنها «برنامهریزی» است. برای برنامهریزی شما باید فهرستی از وظایف و اهدافتان را تهیه کنید و در طول هفته و ماه آنها را مرور و بررسی کنید. به نظرتان مدیران فوتبالی در ایران فهرستی از وظایفشان دارند؟ دیگر راهکار روانشناسان قبول شکست و نواقص است؛ یعنی اگر اشتباهی مرتکب شدید، آن را بپذیرید و در جهت جبران آن برآیید، از توجیه بپرهیزید و آن را به گردن دیگران نیندازید. به نظرتان مدیران فوتبالی در ایران اشتباهاتشان را میپذیرند؟ از دیگر مقولات مهم پاسخگوبودن است. یک فرد در قبال خویش مسئول است و متعاقبا پاسخگو. پاسخگویی به خودی خود ظرف مسئولیتپذیری افراد را بیشتر میکند. به نظرتان مدیران فوتبالی در ایران پاسخگو هستند؟ ظرفیت، استعداد و میزان علاقهمندی در فوتبال ایران زمانی به ثمر خواهد نشست که فوتبال و بالاخص ورزش ایران پر از مدیران مسئول و مسئولیتپذیر باشد.