محمد آقاجانی، معاون درمان وزارت بهداشت، در گفت‌وگو با «شهروند» توضیحاتی درباره گلایه بیماران از نبود پزشک متخصص در بیمارستان‌های دولتی و درمانی ارایه داد.
بیماران از نبود پزشکان متخصص در بیمارستان‌های دولتی گلایه دارند، آنها تأکید دارند که بیماران را تنها رزیدنت‌ها هستند که ویزیت می‌کنند، این موضوع به‌ویژه در ساعت‌های پایانی روز و شب‌ها، بیش از ساعت‌های دیگر محسوس است، پزشکان متخصص کجا هستند؟
نه این گونه نیست، درحال حاضر با گسترش طب اورژانس در کشور، در بسیاری از بیمارستان‌های درمانی و آموزشی، همکاران متخصص طب اورژانس در بیمارستان‌ها حضور دارند و در یک دهه اخیر با گسترش تربیت متخصصان طب اورژانس و گسترش فضاهای فیزیکی، امکانات درمانی، نیروی انسانی پرستار، اولویت گسترش در بیمارستان‌ها، به اورژانس اختصاص داده شده، بر همین اساس هم در بعد انسانی و تجهیزات و فضای فیزیکی و هم در بعد منابع مالی، اولویت ما اورژانس است. به‌طورکلی رسیدگی به طب اورژانس در دستور کار جدی ما قرار دارد، البته در بیمارستان‌های آموزشی، طبیعی است که دستیاران تخصصی و دستیاران فوق تخصصی، اولین پزشکانی باشند که بیماران را معاینه می‌کنند، این هم در همه جای دنیا مرسوم است.
یعنی تشخیص دستیاران تخصصی و فوق‌تخصصی، اعتبار لازم را دارد؟
اصولا بیمارستان‌های آموزشی ما از این نظر حتی بهتر از بیمارستان‌های غیردولتی عمل می‌کنند. در شرایطی که در اورژانس بیمارستان‌های غیردولتی، پزشکان عمومی مشغول به کار هستند، در بیمارستان‌های آموزشی، پزشکانی که درحال گذراندن دوره تخصصی یا فوق تخصصی هستند، اولین کسانی هستند که بیمار را معاینه می‌کنند. ما در برنامه طرح تحول نظام سلامت، استقرار پزشکان متخصص مقیم را علاوه بر دستیاران تخصصی و فوق تخصصی و پزشکان طب اورژانس داریم که این افراد در اورژانس بیمارستان‌ها مستقر هستند. از سوی دیگر در بیمارستان‌های بالاتر از 64 تختخواب، از یک نفر تا 8 پزشک متخصص در رشته‌هایی که بیماری‌های اورژانس دارند، مانند جراحی عمومی، داخلی، ارتوپدی، جراحی اعصاب و چندین رشته دیگر، مستقر شده‌اند که این اقدام به سرعت و دقت بخشیدن به تشخیص و درمان بیماران اورژانس کمک می‌کند. این اتفاق هم در بیمارستان‌های درمانی و هم در بیمارستان‌های آموزشی افتاده. در بیمارستان‌های درمانی پزشکان متخصص به کمک پزشکان عمومی می‌آیند و در بیمارستان‌های آموزشی به کمک دستیاران متخصص و فوق متخصص.
با توجه به توضیحاتی که دادید، ویزیت بیماران در اورژانس‌ها از سوی پزشکان متخصص باید چه اصولی داشته باشد؟
ببینید برای ویزیت بیماران شرایط یا زمان‌بندی خاصی وجود ندارد، همه اینها به بحرانی بودن وضع بیمار بستگی دارد. گاهی باید پزشک ساعت‌ها بی‌وقفه بر بالین بیمار باشد، گاهی اولویت ویزیت، منجر به بستری می‌شود.
به نظر شما گلایه مردم از نبود پزشک متخصص از کجا آمده؟ این‌که در بیمارستان‌ها تنها رزیدنت‌ها هستند و خبری از پزشک متخصص نیست. اینها را بیماران بیمارستان‌های امام خمینی و سینا می‌گویند.
ببینید معمولا اقامت بیمار در اورژانس نباید بیشتر از 6 ساعت باشد، اما در این بیمارستان‌هایی که شما نام بردید، ما تراکم بیمار و کمبود شدید تخت داریم، این کمبود در سطح شهرهای بزرگ به‌ویژه در تهران محسوس است، از همه بیشتر هم کمبود تخت در بخش‌های ویژه و آی‌سی‌یو دیده می‌شود. بیمارانی که بیش از 6 ساعت در اورژانس می‌مانند که البته نباید بمانند، اینها معمولا به خاطر کمبود تخت ویژه یا برخی تخت‌ها در بخش‌های تخصصی و فوق‌تخصصی مجبور به ماندگاری در اورژانس شده‌اند. به‌طور معمول بیمار باید قبل از 6 ساعت، با ویزیت پزشک متخصص یا دستیار تخصصی، یا پزشک مقیم به بخش مربوطه برای ادامه درمان منتقل شود. گلایه‌مندی که ایجاد می‌شود مربوط به طولانی شدن اقامت است که طبیعتا امکان ارایه همه خدمات در اورژانس نیست. اصلاح این موضوع نیازمند توسعه تخت‌های ویژه در بیمارستان‌هاست.