مهرنوش گرکانی- شهروند حقوقی | خودرو‌هایی که پیش از این دارای پشت‌نوشته بودند، باید اقدام تازه‌ای برای برطرف‌کردن این تصاویر کنند، زیرا پلیس راهنمایی به‌زودی خودروی‌شان را جریمه خواهد کرد. هفته گذشته معاون اجتماعي پليس راهور ناجا گفت: «نصب هرگونه علایم برچسب و نوشته ازجمله استيکر، شعر و جملات فلسفي روي بدنه خودرو جريمه ۳۰هزار توماني دارد.» همین خبر موجی در فضای مجازی ایجاد کرد و باعث شد بسیاری از کاربران فضای مجازی در این زمینه جملات طنزی نیز بنویسند. همیشه نوشته‌های پشت خودروها و همچنین برخی از استیکرها که از کمپین‌های خاصی حمایت می‌کردند، نقل صحبت در فضای مجازی بوده است. چندی پیش نیز بازار کمپینی با عنوان بین خطوط برانیم داغ شده بود. همین بحث شاید تاثیر بسیار زیادی روی نظم دادن به رانندگی رانندگان نداشته است اما در هر صورت همان تاثیری که کم هم نبوده را نمی‌توان نادیده گرفت.
قانون رسیدگی به تخلفات رانندگی در اسفندماه سال 89 در جلسه علنی مجلس به تصویب رسید و در همان اسفندماه سال89 نیز شورای نگهبان این قانون را تصویب کرد.
معاون اجتماعی راهور ناجا گفته است: در قانون رسيدگي به تخلفات رانندگي آمده است که نصب هرگونه استيکر يا برچسب که شعاع ديد راننده را کم مي‌کند، ممنوع است، حتي در اين بند ذکر شده است که اگر برچسب باعث حواس‌پرتي رانندگان خودروهاي عبوري شود نيز ممنوع است؛ البته نصب برچسب در داخل خودروهاي شخصي در صورتي که مانع از ديد راننده نشود، بلامانع است.
سرهنگ جهانی همچنین دراین‌باره افزود: گاهي اين برچسب‌ها در قالب يک جمله روي خودرو نصب شده و رانندگان خودروهاي عبوري براي خواندن آن چند ثانيه‌اي محو آن جمله مي‌شوند و همين امر موجب مي‌شود راننده دچار حواس‌پرتي شده و اين حواس‌پرتي احتمال بروز تصادف را افزايش مي‌دهد. برابر قانون هر خودرويي که اقدام به نصب استيکر و برچسب روي بدنه خودرو کند توسط عوامل پليس اعمال قانون شده و ۳۰۰هزار ريال جريمه خواهد شد که اين اعمال قانون مطابق کد تخلفي 2069 مصوب سال 90 انجام مي‌شود.
به گفته معاون اجتماعي پليس راهور، نقاشي و دست‌نوشته‌هايي که روي شيشه و بدنه خودرو در ايام محرم انجام مي‌شود هم ممنوع است، چراکه ديد راننده را مختل مي‌کند.
در ایام محرم بسیاری از رانندگان روی بدنه و شیشه اتومبیل‌شان نقوش و نوشته‌هایی می‌نویسند که همین امر می‌تواند باعث حواس‌پرتی رانندگان دیگر شود. البته که بسیاری از این نوشته‌ها بسیار شلوغ و طولانی است و تمام پشت شیشه خودرو را می‌گیرد. حال البته این موضوع هم مطرح است که در همین ایام محرم با وجود ترافیک‌های بسیار سنگینی که در سطح شهر وجود دارد،افرادی که در کنار خیابان‌ها این نقوش را روی خودروها می‌نویسند هم باعث بیشتر شدن ترافیک و تجمع خودروها در منطقه می‌شوند.
اما نکته مهمی که در این زمینه وجود دارد این است که در قانون رسیدگی به تخلفات رانندگی که در تاریخ 17/1/1390 ابلاغ شده، هیچ اشاره‌ای به صحبت‌های سرهنگ جهانی، معاون اجتماعی پلیس راهور ناجا نشده است. البته که در آییننامه سال84 و در ماده 207 آن آمده است: نصب هر نوع علایم و پلاک‌های متفرقه و همچنین الصاق یا نصب یا نقش هر نوع آگهی، نوشته، عکس و نوشتن عبارات و ترسیم نقوش روی شیشه‌ها یا بدنه درونی یا بیرونی وسایل نقلیه به منظور تجارت، تبلیغ، نمایش و مانند آن ممنوع است، مگر براساس ضوابطی که به پیشنهاد شورایعالی هماهنگی ترافیک شهرهای کشور به تصویب وزیر کشور خواهد رسید.
آییننامه راهنمایی‌ورانندگی ضمانت اجرا دارد
عباس تدین، حقوقدان و وکیل پایه یک دادگستری| آیین‌نامه‌ای وجود دارد که مهرماه‌سال 84 تصویب شده است. این آییننامه مربوط به مقررات راهنمایی‌ورانندگی است. این آییننامه و در ماده 207 به صراحت می‌گوید که نصب هرگونه علایم، پلاک‌های متفرقه، الصاق یا نصب هرگونه آگهی، نوشته، عکس، نوشتن شعر یا هرگونه نقوش روی شیشه‌ها یا بدنه درونی یا بیرونی وسایل نقلیه به منظور تجارت، تبلیغ یا نمایش ممنوع است. مگر آن‌که اشخاص مجوز خاصی از شورای هماهنگی ترافیک یا وزارت راه داشته باشند. بنابراین این مقررات و جرایم جدید درباره این موضوع در قانون آمده است و درواقع این ماده در آییننامه وجود دارد. حال این‌که این ممنوعیت به چه دلیل است، موضوع دیگری است. دلیل ممنوعیت هم این است که اگر به هر آیین‌نامه‌ای مراجعه کنید، متوجه می‌شوید که این اقدامات می‌تواند باعث انحراف ذهن سایر رانندگان هنگام رانندگی شده و توجه سایر رانندگان به این علایم و نوشته‌ها جذب و باعث بروز حادثه یا تصادف شود.
بنابراین مهمترین علت آن حواس‌پرتی سایر رانندگان است. به همین خاطر است که در این آییننامه، این موضوع ممنوع اعلام شده است. اما این‌که میزان جریمه آن چقدر است، نکته‌ای است که دولت هر سال مصوباتی را تعیین می‌کند که احتمالا این مبلغ همان 30هزار تومان تعیین شده است. این آیین‌نامه‌ها چون در هیأت وزیران و زیر نظر نهادهای مسئول و متولیان امر تعیین و تصویب می‌شود، ضمانت اجرایی دارد. شاید در این آیین‌نامه‌ها ضمانت اجرایی ذکر نشده باشد، چون در درون خودش پیش‌بینی یا به سایر مقررات منوط می‌شود و همین امر ضمانت اجرایی دارد. وقتی یک آییننامه با قانون اساسی و دیگر قوانین مربوط در سازمان‌ها و ارگان‌ها مغایرتی نداشته باشد و در تعارض نباشد، اجرا می‌شود و ضمانت اجرایی نیز دارد.
این‌گونه آیین‌نامه‌ها به تصویب هیأت وزیران می‌رسد و قطعا این‌گونه نیست که به تنهایی یک سازمان آن را تصویب و اجرا کند. در این حالت وقتی آییننامه به تصویب و نظارت هیأت وزیران برسد و هیأت وزیران نیز نظرات خود را بدهد و به امضا برسد، قابلیت اجرا دارد.
در قانونی که در سال 90 نیز به تصویب مجلس شورای اسلامی رسیده، این آییننامه حذف نشده و از عدم ضمانت اجرا داشتن آن حرفی به میان نیامده است، بنابراین، این آییننامه همچنان ضمانت اجرایی دارد.
آییننامه راهنمایی‌ورانندگی
آییننامه راهنمایی‌ورانندگی مصوب ۱۳۸۴ که در آن تعاریف و اصطلاحات راهنمایی‌ورانندگی و شهری وجود دارد، در این آییننامه از تعاریف گواهینامه، خودرو و بزرگراه آمده است تا تعاریف ریزتری مانند چراغ‌های خودرو و خطوط موجود در راه‌ها و خیابان‌ها و گذرها.
در فصل دوم این آییننامه شماره‌گذاری و قوانین آن ذکر شده است. قوانین مربوط به شماره‌گذاری و نوع پلاک‌ها و مالکیت آنها در این فصل تعریف شده است و چند ماده دارد.
فصل سوم آن نیز به قوانین گواهینامه رانندگی اشاره کرده و تمام موارد را در چندین بند به صراحت توضیح داده است. در این موارد نوع دریافت و شرایط دریافت گواهینامه رانندگی و چگونگی ابطال آن نیز آمده است.
فصل چهارم در مورد معاينه و آزمايش فني وسايل نقليه است و تمام ملزومات این موضوع در این آییننامه ذکر شده است. در این قسمت تمام مواردی که شامل دریافت معاینه فنی و شرایط لازم برای دریافت آن است، آمده است.
فصل پنجم نیز به تجهیزات وسايل نقليه موتوري لازم برای رانندگی در خودروها اشاره دارد که در آن تمام موارد از قبیل نوع چراغ‌های خودرو، چرخ‌ها و سیستم ایمنی اشاره شده و آنها را کاملا توضیح داده است. همچنین در بخش دوم آن تجهیزات موتورسیکلت‌ها نیز ذکر شده است.
در فصل ششم مقررات ویژه حمل بار برای وسایل نقلیه باری و همچنین دیگر وسایل نقلیه موتوری شرح داده شده است.
فصل هفتم نیز به تصادفات و نوع آنها و تعیین مقصر اشاره دارد و تمام زوایای این موضوع را که برای تمام رانندگان از اهمیت بالایی برخوردار است، بررسی کرده است.
فصل هشتم علايم راهنمايي‌ورانندگي را مورد بررسی قرار داده است. این علایم شامل تابلوها، چراغ راهنمایی‌ورانندگی و خط‌کشی‌ها می‌شود و تمام این موارد به‌طور کامل در این فصل
توضیح داده شده است.
همچنین فصل نهم نیز به مقررات راهنمایی‌ورانندگی اشاره کرده است و ملزوماتی را که رانندگان باید هنگام رانندگی به آن توجه کنند، شامل می‌شود. این موارد شامل اجازه‌های رانندگی و توجه به علایم می‌شود و همچنین حق‌تقدم‌هایی که در زمان نبود تابلو و علایم راهنمایی‌ورانندگی باید در رانندگی به آنها توجه کرد.
فصل دهم ـ مقررات مختلف نیز مقررات مختلف است که در آن مقرراتی که در بندها و فصل‌های دیگر نیامده، ذکر شده است. این فصل به موارد بسیاری اشاره کرده است. این موارد تمام فصل‌های دیگر را به اختصار شامل می‌شود همچنین مواردی را که رانندگان باید در خودرو رعایت کنند یا مواردی را که عابران‌پیاده در پیاده‌راه‌ها یا معابر شهری رعایت کنند. چند مورد از این موارد در زیر آمده است:
- رانندگان وسايل نقليه‌اي كه در پشت سر وسيله نقليه ديگر حركت مي‌كنند، موظفند فاصله مناسبي را براي جلوگيري از تصادف حفظ كنند. چگونگي رعايت فاصله مناسب به وسيله متن‌هاي آموزشي تهيه شده و با روش قاعده ۲ ثانيه از طريق كتاب‌هاي آموزشي موضوع تبصره ماده ۹۷ اين آیين‌نامه به درخواست‌كنندگان گواهينامه آموزش داده مي‌شود.
ـ سوار كردن بيش از ظرفيت مجاز تعيين‌شده در وسيله نقليه و همچنين گذاشتن بار يا اشيای ديگر در قسمت جلو يا عقب آن اعم از درون يا بيرون كه مانع ديد راننده شود، ممنوع است.
ـ رانندگان حق ندارند ضمن رانندگي دخانيات استعمال کنند يا خوراكي يا آشاميدني بخورند، همچنین استفاده از هرگونه وسايل و تجهيزات مانند تلفن همراه كه باعث انحراف ذهني و رفتاري راننده شود، ممنوع است. رانندگان موظفند در هر حال به‌طور كامل به جلو توجه داشته باشند.
- سوار شدن و سوار كردن اشخاص روي گلگير يا ركاب ساير قسمت‌هاي بيروني وسايل نقليه ممنوع است.
- ريختن شيشه، بطري، ميخ، سيم، حلبي، مايعات لزج، نخاله‌هاي ساختماني و زباله، مصالح ساختماني، شست‌وشوي وسايل نقليه، ايجاد موانع و به‌طور كلي هر عملي كه باعث سد راه و ايجاد خطر و انحراف وسایل نقليه از مسير حركت شود بر روي راه‌ها، شانه جاده‌ها و حريم قانوني آنها ممنوع است. همچنين ريختن هرگونه زباله، ضايعات و اشيا، آب دهان و مانند آن از درون خودرو به وسيله راننده يا سرنشينان ممنوع است.
- نصب هر نوع علایم و پلاك‌هاي متفرقه همچنين الصاق يا نصب يا نقش هر نوع آگهي، نوشته، عكس و نوشتن عبارات و ترسيم نقوش روي شيشه‌ها يا بدنه دروني يا بيروني وسایل نقليه به‌منظور تجارت، تبليغ، نمايش و مانند آن ممنوع است، مگر براساس ضوابطي كه به پيشنهاد شورايعالي هماهنگي ترافيك شهرهاي كشور به تصويب وزير كشور خواهد رسيد. در مورد جاده‌ها با تصويب وزارت راه و ترابري
اقدام مي‌شود.