در روزگار ما که تغییر و تحولات سخت گریبان آدمی را گرفته است، تنها یک تلاش، نویدبخش رهایی انسان خواهد بود و آن، بهره‌گیری از آموزه‌های حوادث بزرگ تاریخ بشریت است؛ و چه حادثه‌ای بزرگتر و سازنده‌تر از حادثه عاشورا؟!
«کربلا» عصاره تاریخ است و «عاشورا» آبروی عشق؛ و «محرّم» هویت شیعه. آن گاه که بحران معنویت با جهل مردم دست در دست هم، جامه حق بر باطل پوشاندند، اندوه‌بارترین واقعه تاریخ رخ داد. افسوس که ندای حق‌طلبی عاشورا هرگز به درستی شنیده نشد و کژفهمی‌ها و غرض‌ورزی‌ها سیمای حقیقی‌اش را وارونه جلوه داده است!
کتاب «در آیینه عاشورا» تلاشی است برای شناساندن بیشتر ریشه‌های انقلاب حسینی و انگیزه‌های مخالفان آن.
نویسنده كتاب را در هفت بخش و محوريت موضوعي زير ارایه داده است:
1-تحلیل و بررسی تاریخ صدر اسلام و اندکی قبل از آن، تا حادثه عاشورا
2-بررسی دگرگونی ارزش‌های اسلامی و تحریف سنت نبوی و جداسازی بعثت از غدیر توسط مشرکان و منافقان
3-معطوف ساختن اذهان عموم جامعه به پیامد این فاجعه عظیم
عزت و افتخار در حماسه حسینی علیه‌السلام
علی نهاوندی
این کتاب در پنج فصل تنظیم شده و در هر فصل، موضوعات متنوعی با استناد به آیات و روایات مطرح شده است. عناوین فصل‌های کتاب عبارتند از:
فصل 1- واژه‌شناسی عزت و افتخار
فصل2- عزت و افتخار در فرهنگ عاشورا
فصل3- اسباب عزت و افتخار از منظر دین
فصل4- موانع عزت و عوامل ذلت
فصل5- عزت و افتخار در آیینه اشعار
حوادثی در تاریخ رخ می‌دهد که هیچ‌گاه از ذهن بشر پاک نخواهد شد. این حوادث به میزان نیاز حیات معنوی و اجتماعی بشر به آنها، تاثیرگذار و مورد اقبال قرار خواهد گرفت. حادثه عاشورا در قله این حوادث قرار دارد. عاشورا تنها مورد توجه یک طبقه خاص اجتماعی نبوده، بلکه همه طبقات در همه اعصار تلاش کرده‌اند تا با بررسی و تحلیل وقایع، نوعی ارتباط با آن برقرار کنند. اندیشمندان بسیاری از ادیان و مکاتب و فرقه‌ها و نژادهای مختلف پیرامون این رخداد عظیم سخن گفته‌اند و هریک در خور شأن و مقام علمی و اجتماعی خود آموزه‌هایی از آن را برای مخاطبان خود به ارمغان آورده‌اند.
آنچه بیش از هرچیز حادثه کربلا را پرفروغ و سازنده نموده و با نگاهی به آینده در زندگی بشر مطرح کرده، همانا توجه به پیام‌های معنوی عاشوراست که هم در انگیزه‌های پیدایش آن و هم در دل آن نهفته است. پیام‌هایی که امروزه از آن به «عبرت‌های این حادثه بزرگ» نیز تعبیر می‌شود. عبرت‌های عاشورا درسی است که حسین علیه‌السلام آموزگار آن است و همه‌جا، مدرسه آن و همه نسل‌ها، دانش‌آموختگان آن.
کتاب «عبرت‌های عاشورا» که با الهام از تأکیدات و هشدارهای رهبر معظم انقلاب، در چند سخنرانی، به رشته تحریر درآمده است پنج عامل زیر را در پیدایش حادثه عاشورا دارای نقش اساسی می‌داند:
1- کنارگذاردن وصایای پیامبراکرم (ص)
2- رنگ باختن معنویت پس از پیامبر (ص)
3- افول غیرت دینی
4- کوتاهی خواص از انجام رسالت خود
5- نفوذ و حاکمیت نفاق، به‌ویژه نفاق پنهانی پس از پیامبر صلی‌الله علیه و اله وسلم
تحلیل و شناخت هریک از عوامل یادشده، نه‌تنها می‌تواند برای جامعه امروز ما، که برای هر ملت تحت ستم و عدالت‌خواه که در پی عزت و سربلندی است، عبرت‌آموز باشد.