شهروند| این نخستین هشدار نیست اما نخستین بار است که عیسی کلانتری در مقام سازمان محیط زیست یک هشدار جدی درباره وضعیت آب می دهد. او به تازگی گفته است که تنها حدود 6 کشور بالای 60درصد از منابع آب تجدیدپذیر خود را استفاده می‌کنند که ایران با 110درصد در شرایط کاملا بحرانی است و در صورت ادامه این روند تا 15سال دیگر آبی در کشور باقی نخواهد ماند.
به گفته او بحران آب در آینده نزدیک تنها مسأله‌ای است که امنیت و استقلال کشور را به شدت تهدید خواهد کرد. او گفته استفاده از بیوتکنولوژی و دیگر فناوری‌ها در بخش کشاورزی و مدیریت آب مهمترین راه برای فائق‌آمدن بر این بحران است.
عیسی کلانتری با بیان این موضوع گفت: «طبق استانداردهای جهانی کشورهایی که تا 20درصد از منابع آب تجدیدپذیر استفاده می‌کنند، مشکلی ندارند؛ ولی کشورهایی که بالای 40درصد از این منابع را مورد بهره‌برداری قرار می‌دهند، بالای خط قرمز و در معرض مخاطرات جدی هستند.» او ادامه داد: «با رئیس‌جمهوری شرط کرده‌ام که هیچ‌گاه خودسانسوری نکنم و مسائل علمی و فنی را از مردم پنهان نکرده و ذهن آنها را در برابر آینده‌پژوهی کور نکنم. آب در آینده نزدیک تنها مسأله‌ای است که امنیت و پایداری کشور را تهدید می‌کند و باید برای کنترل این مشکل اقدامی عاجل انجام داد.»
به گزارش «ایسنا»کلانتری با اشاره به این‌که هند 33درصد، چین 29درصد، اسپانیا 25درصد و ژاپن 19درصد از منابع آب تجدیدپذیر خود برداشت می‌کنند، گفت: «در حال حاضر 88میلیارد مترمکعب آب تجدیدپذیر در ایران داریم و میزان آب مصرفی در کشور 97میلیارد مترمکعب است. برای رسیدن به حداقل استاندارد 40درصد بهره‌برداری از منابع آب تجدیدپذیر، باید مصرف آب را به میزان 60میلیارد متر مکعب در سال کاهش دهیم؛ یعنی آن را به یک‌سوم میزان فعلی برسانیم که دستیابی به این هدف طی مدت کوتاه 15سال باقیمانده بدون هدفمندکردن تحقیقات و بهره‌مندی از دستاوردهای پژوهش و فناوری امکان‌پذیر نیست.»
او با بیان این‌که فناوری‌های نوین به‌ویژه بیوتکنولوژی می‌تواند برای مشکلات کشور ازجمله بحران آب و مسائل کشاورزی کشور راه‌حل‌های موثری ارایه دهد، ادامه داد: «دانش‌آموختگان زیست فناوری از بهترین فارغ‌التحصیلان دانشگاه‌ها هستند ولی گاه طوری با آنها برخورد می‌شود که انگار نامحرم هستند.»
کلانتری گفت: «از آن‌جا که محققان ما ارتباط خوبی با جامعه ندارند و اطلاع‌رسانی در حوزه‌های علمی ضعیف است، برخی با اهداف سیاسی و اقتصادی دیگران را فریب می‌دهند و باعث عقب‌ماندگی علمی-تحقیقاتی کشور می‌شوند. نمونه آن برخوردهایی است که با تولید داخلی محصولات حاصل از مهندسی ژنتیک می‌شود.»
رئیس سازمان حفاظت محیط‌زیست به تجربه برخی کشورهای اروپایی در مخالفت با محصولات تراریخته تحت پوشش گروه‌های حامی محیط زیست با اهداف اقتصادی و سودجویانه اشاره کرد و گفت: «در دهه 1990 وقتی کشتی‌های حامل ذرت و سویای تراریخته از آمریکا و آمریکای لاتین به اروپا می‌رسیدند، سبزهای اروپا خود را جلوی کشتی‌ها آویزان می‌کردند و به بهانه تراریخته‌بودن محصولات وارداتی علیه آنها تبلیغ می‌کردند؛ علت آن هم معلوم بود چون در آن زمان تولیدکنندگان اروپایی نمی‌توانستند با محصولات وارداتی که قیمت تمام شده آنها پایین‌تر بود، رقابت کنند سبزها را تحریک می‌کردند که علیه محصولات تراریخته وارداتی تبلیغ کنند ولی به مرور که اروپایی‌ها توانستند فاصله خود را با تولیدکنندگان آمریکایی کم کنند و کشت تراریخته‌ها در اروپا رونق گرفت، دیگر خبری از سبزهایی که خود را جلوی کشتی‌های واردکننده محصولات تراریخته آویزان می‌کردند، نبود.»
او ادامه داد: «اگر می‌خواهیم کشاورزی کشور و وضع کشاورزان ما بهبود یابد چاره آن پمپاژ پول نفت و سوبسید به کشاورزان نیست بلکه باید شرایط را برای رقابتی‌شدن کشاورزی کشور فراهم کنیم. زمانی مشکل کشاورزی ما امکانات مکانیکال بود یادم هست سال 67 که تازه وزیر کشاورزی شده بودم، متوسط عمر کمباین‌های کشور 23سال بود در حالی که استهلاک کمباین حدود 14سال است بنابراین میزان ریزش برداشت کمباین‌های موجود در آن زمان بیش از 27درصد بود. وزیر صنایع وقت ظرفیت تولید سالانه کمباین در کشور را 120دستگاه اعلام کرده بود در حالی‌که با توجه به وجود پنج‌هزار کمباین در کشور اگر عمر مفید آنها را 20سال هم در نظر می‌گرفتیم سالانه 250کمباین جدید نیاز داشتیم. با توجه به حجم بالای تلفات برداشت کمباین‌های موجود چاره‌ای جز واردات کمباین نبود. وزیر صنایع با این تصمیم مخالف بود و این طور مطرح می‌شد که با واردات کمباین، کمباین‌سازی اراک به تعطیلی کشیده می‌شود. این مخالفت‌ها تا جایی بالا گرفت که به دستور حضرت امام(ره) جلسه‌ای با حضور روسای سه قوه، نخست‌وزیر و وزرای کشاورزی و صنایع تشکیل شد در آن جلسه مطرح کردم که با توجه به رقم 3میلیون و 200هزار تن خرید گندم سالانه کشور در آن زمان 27درصد ریزش برداشت به معنای از بین‌رفتن حدود یک‌میلیون تن گندم به ارزش 150میلیون دلار است در حالی‌که سود ناشی از تولید داخلی کمباین تنها حدود 3میلیون و 600هزار دلار بود که به هیچ‌وجه منطقی نبود.»
کلانتری در ادامه، به دیدار خود با حضرت امام(ره) در دوره تصدی وزارت کشاورزی اشاره کرد و گفت: «امام در این دیدار امر فرمودند کاری کنید که روستاییان ما که افراد مستضعفی هستند وضع معاششان بهتر شود. دستور امام(ره) به ظاهر یک جمله ساده بود، اما جمله‌ای که به تنهایی هزار کتاب است و برای همان جمله 30سال است که مبارزه می‌کنم و هزینه می‌دهم.»
رئیس سازمان حفاظت محیط زیست با اشاره به این‌که درحال‌حاضر مسائل تکنیکال و مکانیکال رفع شده و کشاورزان ما برای رقابت نیاز به بالاترین فناوری‌ها ازجمله بیوتکنولوژی دارند، ادامه داد: «در بین بیش از 230 محصول کشاورزی کشور تنها در یکی مزیت رقابتی خود را حفظ کرده‌ایم که شاید برای شما جالب باشد که این محصول نه پسته یا زعفران و محصولات مشابه که میوه کیوی است و در سایر محصولات و فرآورده‌های کشاورزی نمی‌توانیم رقابت کنیم. درحال‌حاضر فقط با یارانه و پول نفت است که می‌توان زندگی کشاورزان را اداره کرد و علت آن این است که از فناوری‌های نو مثل زیست فناوری که قدرت رقابت در تولید را به کشاورزی ما می‌دهد، استفاده لازم را نکرده‌ایم.»
کلانتری در ادامه درباره اهمیت استفاده از فناوری‌های نو به تجربه واردات بذر کلزا اشاره کرد و گفت: «مهندس کشاورز 2سال پیش بذر کلزایی را از فرانسه وارد کرد که البته تراریخته هم نبود و میزان برداشت کلزا را که با بذرهای معمول حداکثر 2 تا 2.5 تن است به 4 تا 4.5 تن افزایش داد. کشاورزان ما با چنین بذری است که می‌توانند رقابت کنند.»
او ادامه داد: «مهمترین آفت برنج در شالیزارهای شمال کرم ساقه‌خوار است که کشاورزان ناچارند 15 تا 20 کیلوگرم سموم کلره را در مزارع بریزند که با توجه به بالابودن سطح آب‌های زیرزمینی، بسیاری از این سموم خطرناک است و همچنین ترکیبات کودهای نیتراته مورد استفاده در کشاورزی وارد آب مصرفی مردم می‌شود. برنج تراریخته مقاوم به آفت با رفع نیاز به مصرف سموم ضمن پیشگیری از آلودگی زیست‌محیطی و به خطر افتادن سلامت کشاورزان و ساکنان شمال کشور هزینه‌های تولید را هم کاهش می‌دهد. گزارش دانشگاه علوم پزشکی یزد که 3سال پیش از سوی وزارت بهداشت مامور شده که سلامت غذایی برنج تراریخته را ارزیابی کند، نشان می‌دهد که این محصول از لحاظ آلرژی‌زایی و بیماری‌های گوارشی هیچ تفاوتی با برنج غیرتراریخته ندارد که سند علمی دیگری بر سلامت برنج تراریخته است.»
معاون رئیس‌جمهوری با اشاره به برخی توهین‌ها و برخوردهایی که با محققان زیست فناوری کشور به‌ویژه پژوهشکده بیوتکنولوژی کشاورزی صورت می‌گیرد، گفت: «حفظ این سرزمین و استقلال و امنیت آن در گرو توسعه فناوری‌های جدید است. کسانی می‌کوشند با سرزنش، تهمت زدن و توهین شما را از حرکت در این مسیر بازدارند. نباید کوچکترین توجهی به آنها کرد. البته بسیاری از مخالفان توسعه این فناوری‌ها در کشور ضدانقلاب نیستند بلکه دوستانی هستند که اطلاعات ناصحیح دارند، ازجمله در سازمان حفاظت محیط‌زیست تا چندی پیش با شما مخالفت می‌کردند اما مطمئن باشید سازمان حفاظت محیط‌زیست از این پس قدردان و حامی تلاش‌های شماست. البته خود شما هم مسئول هستید که به اولویت‌های تحقیقاتی توجه و سعی کنید حداقل چند مشکل کشور را که در رأس آنها مصرف بی‌رویه آب است، حل و در برابر جوسازی‌ها و تبلیغات منفی نیز از خود و حقوق مردم دفاع کنید.»