شیما قوشه، حقوقدان و وکیل پایه یک دادگستری| موضوع حذف طلاق از شناسنامه زنان تبعات حقوقی مهمی ندارد؛ زیرا در گذشته دخترانی که باکره و به‌اصطلاح دوشیزه بودند با دریافت نامه پزشکی قانونی می‌توانستند اسم همسر سابق خود را از شناسنامه بردارند. بعد هم اگر مرد و زن دوباره ازدواج می‌کردند با ضمیمه‌ای که از دفترخانه ازدواج دریافت می‌کردند، اگر درخواست این را داشتند که اسم همسر اول را از شناسنامه بردارند، دفترخانه این کار را برای آنها انجام می‌داد.
اما این‌که زنی بچه دارد یا ندارد و باکره نیست و دوشیزه محسوب نمی‌شود و بخواهد واژه طلاق را از شناسنامه خود حذف کند، موضوعی است که بیشتر تبعات اجتماعی دارد. ولی از نظر حقوقی بحث تدلیس در نکاح مطرح می‌شود که یکی از نگرانی مخالفان این طرح هم همین است که این شخص خودش را به‌عنوان باکره جا بزند و یکسری امتیازات دیگری را به‌ عنوان شخصی که اولین ازدواجش است، بگیرد. تنها اتفاق حقوقی که ممکن است رخ دهد این است که آن هم معمولا افرادی هستند که تحقیق می‌کنند و گذشته افراد را متوجه می‌شوند؛ اما این بار را الزاما نمی‌توان به دوش افراد گذاشت که حتما باید قبل از ازدواج تحقیق کنند. حتی شاید بخش زیادی از دخالت در حوزه خصوصی زن‌ها به وجود‌ آید و آن زمان دیگر اطمینان وجود ندارد. سابق بر این‌که بحث طرح‌های جدید در مورد راه‌های برداشتن ازدواج و طلاق به وجود ‌آید، می‌شد به‌راحتی با انداختن نگاه به صفحه دوم شناسنامه افراد متوجه شد که آنها قبلا ازدواج کردند یا نه؛ اما اگر بخواهیم طوری به ماجرا نگاه کنیم که زنی که ازدواج کرده و شرایط باکرگی را ندارد و بخواهد اسم همسرش را حذف کند، آن زمان بی‌اعتمادی بین مردم به وجود‌ مي‌آید و دخالت در وضع خصوصی زن‌ها بیشتر مي‌شود که حتما بايد پیش از ازدواج در موردشان تحقیق شود.
ممکن است برای آن زن خیلی خوشایند نباشد که از دهان آنها به همسر آینده‌شان گفته شود که او قبلا ازدواج کرده است. به نظر من این موضوع کاملا یک شمشیر دو لبه است؛ هم می‌تواند به نفع بخشی از زن‌ها باشد و آن نگاه ایرادداری که معمولا جامعه به زن مطلقه دارد را از بین ببرد. زیرا هنوز در جامعه ما موضوع زنان مطلقه و طلاق برای زنان یک موضوع بسیار عادی است، از بین نرفته است. از طرفی هم ممکن است بی‌اعتمادی برای افراد به وجود بیاورد. این کنکاش‌ها در زندگی خصوصی تمام زن‌ها ممکن است، رخ دهد؛ اما درنهایت به عقیده من این طرح می‌تواند هم به نفع بخشی از زنان و هم به ضرر بخشی دیگر باشد.
در کشورهای دیگر هم معمولا شناسنامه به این شکلی که در ایران وجود دارد، نیست و آنها یک آی‌دی‌کارت دارند و همان اتفاقی که قرار است در کارت‌های هوشمند ایران رخ دهد. قرار است یک سیستم الکترونیکی راه‌اندازی شود که تمام مشخصات روی آن کارت وجود دارد و زمانی که کارت را نگاه می‌کنند مشخصات ظاهری را می‌بینند و نام و نام‌خانوادگی را کنترل می‌کنند، اما باقی مسائل که در حوزه خصوصی افراد است و این‌که ازدواج کرده یا خیر در سیستم الکترونیک است که مراجع و مقامات صالح به آن دسترسی دارند. به نظر می‌رسد که در ثبت‌احوال هم این موضوع در نظر گرفته شده بود و ممکن است این پیشنهادی که ثبت‌احوال داده در راستای همان هدف باشد. اگر این اتفاق رخ دهد، بسیار خوب است؛ زیرا در اغلب کشورها چنین ‌آی‌دی کارتی است که دسترسی فقط برای مراجع صالح است.
در مورد این طرح هم ‌می‌توان گفت که اگر این امکان قرار است برای زنان بدون گرفتن نامه باشد باید برای مردان هم این امکان در نظر گرفته شود. اما به نظر من درنهایت اگر آن اتفاقی که قرار بود در قالب ‌آی‌دی کارت هوشمند رخ دهد، واقعا اتفاق افتد بسیار خوب است و می‌تواند بخشی از نگرانی‌ها را حل کند.