علی بیگدلی/ کارشناس روابط بین‌الملل
واقعیت این است که روابط کاخ سفید و کنگره در ارتباط با ایران ظرف چند دهه گذشته هیچ‌گاه تا این حد هماهنگ نبوده و این هماهنگی به دلیل تشکیل مثلث مشمئزکننده بحران متشکل از آمریکا، رژیم صهیونیستی و عربستان‌سعودی نگران‌کننده خواهد بود؛ پیوندی که درپی ارتباطات مالی و اقتصادی پنهان و آشکار عربستان با اسراییل مستحکم‌تر و درپی سفر ترامپ به منطقه نیز عمیق‌تر شد.
به نظر می‌رسد مقامات ایرانی امروز باید بیش از هر زمان دیگر این سخنان را جدی بگیرند؛ چراکه حتی اگر اظهارات آمریکایی‌ها در گذشته هم تکرار شده باشد، آن‌چنان سفت و سخت نبوده و با این حساب اظهارات تیلرسون باید مورد توجه مقامات ما قرار بگیرد. تیلرسون گفته که به‌دنبال براندازی نرم و طولانی‌مدت نظام ایران است و نشانه دیگر در تغییر مواضع و سیاست‌های آمریکا، صدور تحریم‌های سنگینی است که پس از امضای ترامپ به‌صورت قانون درخواهد آمد. همچنین ارتباطات آمریکا با شیخ‌نشین‌های منطقه و از طرف دیگر هماهنگی مشکوکی که میان کشورهای غیرعرب منطقه مثل ترکیه به‌وجود آمده، همگی موید این ادعا است. ضمن آن‌که روابط آمریکا با کوبا نیز به سمت و سوی غیرمسالمت‌آمیزی پیش می‌رود و با توجه به این‌که تمام قراردادهای دوطرفه به حالت تعلیق درآمده، باید منتظر فصلی نو در سیاست‌های آمریکا در قبال کشورهای جهان باشیم.
البته قطع رابطه آمریکا با کوبا که بعضا با بحث برجام مقایسه شد، قیاسی مع‌الفارق است؛ چرا که این اقدام به‌صورت یک‌طرفه با اتکا به موضوعاتی همچون بحث حقوق بشر و عدم فعالیت احزاب سیاسی در کوبا، از سوی آمریکا مطرح شد، اما در مورد برجام کشورهای دیگری نیز شریک هستند و آن را به‌عنوان یک سند معتبر بین‌المللی امضا کرده‌اند. البته خروج از برجام برای آمریکا شدنی است و این کشور می‌تواند به‌صورت یک‌طرفه از برجام خارج شود اما با توجه به روابط غیردوستانه آمریکا با طرفین اروپایی برجام و این‌که اتحادیه اروپا آن‌چنان طرفدار حمایت از آمریکا نیست و نیز با توجه به پیروزی مکرون در فرانسه، چندان جای نگرانی وجود ندارد؛ بماند که اگر آمریکایی‌ها روزی موفق شوند اروپا را راضی کنند که در راستای تحریم ایران حرکت کند، به ضرر ما خواهد بود اما در شرایط فعلی نشانه‌ای از این مسأله وجود ندارد.
به هر تفسیر، سیاست آمریکا نسبت به چند دهه گذشته حتی نسبت به دوران جرج بوش پسر و پدر تغییر کرده و مقامات ارشد ایرانی نباید اظهارات اخیر تیلرسون را به‌عنوان یک بلوف سیاسی درنظر بگیرند. ما باید درهایی که از سوی اتحادیه اروپا به سوی ایران باز شده را جدی بگیریم و با دقت نسبت به هرگونه تصمیمی که در روابط‌مان تأثیرگذار خواهد بود، اقدام کنیم.