الناز محمدی| دوهفته از شروع سال تحصیلی جدید می‌گذرد و با تمام‌شدن تقریبی فرصت ثبت‌نام درمدارس، «علی زرافشان»، معاون آموزش متوسطه وزیر آموزش‌وپرورش می‌گوید که در دوره اول متوسطه 115هزار دانش‌آموز و در دوره دوم متوسطه، 200هزار دانش‌آموزی که باید در مدارس روزانه باشند، نیستند. براساس آنچه او در گفت‌وگو با «شهروند» می‌گوید: امسال پوشش تحصیلی در دوره اول متوسطه به 97درصد رسیده، اما هنوز هم باید به آن 3درصدی که هنوز بیرون مدرسه‌اند، توجه کرد و آن ١٨درصدی را که در دوره دوم متوسطه هنوز به مدرسه نمی‌روند، باید به مدرسه برگرداند. به گفته او، «درحال حاضر، در دوره ابتدایی 115هزار دانش‌آموز تحصیل می‌کنند که سنشان بین 12 تا 14سال است، یعنی آنها الان باید در دوره متوسطه باشند ولی چون به دلایل مختلف حالا دوباره به مدرسه برگشته‌اند.»
آقای مهندس تعداد ثبت‌نام دانش‌آموزان در دوره اول ابتدایی تا به حال چقدر است؟
مجموع ثبت‌نامی‌های امسال تقریبا با سال گذشته برابر شده است که از این بعد هرچه ثبت‌نام صورت بگیرد، افزایش ثبت‌نام نسبت به سال قبل خواهیم داشت؛ مثلا در‌سال گذشته و در دوره ابتدایی ما 7میلیون و400هزار دانش‌آموز داشتیم که الان هم همان تعداد ثبت‌نام کرده‌اند.
در دوره‌های اول و دوم متوسطه چطور؟
سال گذشته در دوره متوسطه، سه‌میلیون و50هزار دانش‌آموز داشتیم اما امسال و تا به الان، هنوز اطلاعات 80هزار دانش‌آموز وارد نشده و پیش‌بینی ما هم این است که در دوره اول متوسطه، تغییر چشمگیری را نخواهیم داشت. در دوره دوم متوسطه که پارسال دو‌میلیون و200هزار دانش‌آموز بود، الان هم نزدیک به دو‌میلیون هستیم و آن هم به این دلیل است که چون دوره دوم متوسطه، آخرین دوره‌ای بود که ورود اطلاعاتش به سامانه سناد شروع شد، سرعت ورود اطلاعاتش کندتر است.
یعنی الان همه اطلاعات دوره ابتدایی به‌طور کامل وارد سامانه سناد شده است؟
دوره ابتدایی که از ابتدا شروع شد، بالافاصله و با سرعت زیادی به جمعیت دانش‌آموزی رسید، در دوره متوسطه اول هم همین‌طور ولی در دوره متوسطه دوم این روند کمی کندتر بوده است.
پس اینطور نتیجه می‌گیریم که درحال حاضرحدود 200هزار نفر در دوره متوسطه دوم هنوز ثبت‌نام نکرده‌اند.
حدود 160هزار نفر. البته به معنای این نیست که این تعداد هنوز ثبت‌نام نکرده‌اند، آنها ثبت‌نام کرده‌اند، ولی هنوز اطلاعات‌شان وارد سامانه سناد نشده است. چون ما دو مرحله کار ثبت‌نام داریم؛ یک مرحله، ثبت‌نام درمدرسه است و مرحله دوم وارد کردن اطلاعات ثبت‌نامی‌ها توسط مدرسه و در سامانه سناد است که برای این تعداد دانش‌آموز، هنوز مرحله دوم اتفاق نیفتاده است. درجلسات مدیران کل استان‌ها هم این موضوع مطرح شده که با مدیران مدراس صحبت کنند و این موضوع سرعت پیدا کنند.
پس پیش‌بینی شما این است که در سال تحصیلی جدید هم به همان تعداد سال گذشته دانش‌آموز داشته باشیم؟
بله پیش‌بینی‌مان این است که حدود همان 12میلیون و500هزار دانش‌آموزی که سال گذشته داشتیم، امسال هم به مدرسه بروند.
ولی آقای وزیر اخیرا گفتند که امسال 13میلیون و500هزار دانش‌آموز خواهیم داشت.
13ونیم‌میلیون دانش‌آموز، سرجمع دانش‌آموزان است. منظور من از 12ونیم‌میلیون دانش‌آموز، دانش‌آموزان ابتدایی و متوسطه اول و دوم است ولی رقمی که آقای وزیر اعلام کرده، مجموع دانش‌آموزان به همراه دانش‌آموزان استثنایی و پیش‌دبستانی است؛ سرجمع اینها 13ونیم‌میلیون نفر می‌شود.
درحال حاضر درصد پوشش‌های تحصیلی در دوره‌های ابتدایی، متوسطه اول و دوم چقدر است؟
پوشش تحصیلی دونوع است؛ یک پوشش واقعی داریم و یک پوشش ظاهری. پوشش واقعی، جمعیت گروه‌های سنی‌اند که الان درمدرسه‌اند. درحال حاضر، پوشش واقعی در دوره ابتدایی 98.5درصد است، در دوره اول متوسطه 94 و در دوره دوم متوسطه، 82درصد است، اما پوشش ظاهری در دوره ابتدایی و دوره‌های اول و دوم متوسطه بالای 100 است؛ مثلا الان در دوره ابتدایی 115هزار دانش‌آموز تحصیل می‌کنند که سنشان بین 12 تا 14سال است، یعنی آنها الان باید در دوره متوسطه باشند ولی چون به دلایل مختلف دیر شروع به تحصیل کردند، مثلا ترک‌تحصیل داشته‌اند و دوباره به مدرسه برگشته‌اند. یک پوشش دیگر هستند که مربوط به پوشش گروه سنی‌ای است که درحال حاضر مشغول تحصیلند، مثلا اگر دانش‌آموزان 12 تا 14ساله‌ای را هم که در مدرسه‌اند ولی ابتدایی‌اند، حساب کنیم، باید بگویم که پوشش تحصیلی دوره اول متوسطه، 97درصد است.
یعنی درحال حاضر 3درصد دانش‌آموزان دوره اول متوسطه در مدرسه نیستند. درست است؟
درست است.
یعنی حدودا چند نفر؟
یعنی چیزی حدود 115هزار نفر.
براساس گفته خودتان در دوره دوم متوسطه هم 18درصد دانش‌آموزان در مدرسه نیستند. همین‌طور است؟
درحال حاضر تعداد دانش‌آموزان دوره دوم متوسطه دو‌میلیون و200هزار نفر است و اگر 20درصد آنها را هم درنظر بگیریم، حدود 200هزار نفر بیرون مدرسه‌اند.
البته سال گذشته تلاش‌هایی برای بازگرداندن آنها به مدرسه صورت گرفت.
بله همین‌طور است. تعدادی از این 200هزار نفر، درهمین گروه سنی‌اند اما به مدرسه بزرگسالان رفته‌اند. همان‌طور که می‌دانید، دوره دوم متوسطه اجباری نیست و دانش‌آموز هم می‌تواند در مدرسه روزانه ثبت‌نام کند و هم درمدرسه بزرگسال. سال قبل از 400هزار دانش‌آموز بزرگسال، 200هزار نفر در این گروه سنی بودند که باید درمدرسه می‌بودند.
که نبودند.
بله نبودند. اگر این تعداد هم اضافه شود، در دوره دوم متوسطه، دانش‌آموزانی که درمدرسه نیستند، نباید بیشتر از 200هزار نفر باشند و باید برای برگرداندن آنها به مدرسه تلاش کرد.
آقای مهندس از سال گذشته و بعد از دستور مقام‌معظم رهبری برای تحصیل دانش‌آموزان اتباع در ایران، ثبت‌نام این دانش‌آموزان که بیشترشان افغان‌اند، شروع شد و البته امسال با وضع بهتری دنبال شد. درحال حاضر مشخص است که چه تعداد از این دانش‌آموزان وارد مدارس شده‌اند؟
من آمار دقیقی از این دانش‌آموزان ندارم.
یعنی آمارشان در سامانه سناد ثبت نمی‌شود؟
خیر تا به‌حال در سامانه سناد گزارش مستقیمی درباره اتباع داده نشده است. البته برای این‌که وضع تحصیلی و پراکندگی جغرافیایی آنها درکشور مشخص شود، کد خاصی به آنها داده شده است که موقع ورود اطلاعات به سامانه سناد بچه‌های اتباع با کد خودشان وارد شوند تا بتوانیم اطلاعات آنها را دقیقا بررسی کنیم. ولی در کل آماری که درحال حاضر وارد سامانه سناد می‌شود، مربوط به مدارس روزانه است و هنوز اطلاعات دانش‌آموزان اتباع وارد نشده است. البته این را هم بگویم در سال گذشته 400هزار دانش‌آموز اتباع وارد مدارس ایرانی شدند؛ این با توجه به این است که پارسال مصوبه دولت دراین‌باره دیر به ما ابلاغ شد و ما تقریبا 15روز فرصت برای ثبت‌نام آنها داشتیم و با توجه به این‌که امسال فرصت بیشتری داشتیم، پیش‌بینی می‌کنیم که تعداد آنها بیشتر شود.
شما پیش‌بینی می‌کنید امسال تعدادشان چقدر باشد؟
من برآوردی دراین‌باره ندارم، چون ما قبل از این‌که آنها وارد مدرسه شوند، آماری نداشتیم که تعدادشان چقدر است. وزارت کشور هم آمار اتباع اقامت مجاز را دارد، درحالی که این مصوبه شامل کسانی است که اقامت غیرمجاز دارند و بنابراین آماری از تعداد دانش‌آموزان آنها نه در وزارت کشور و نه در وزارت آموزش‌وپرورش وجود ندارد.