وقتي نتايج انتخابات 7 اسفندماه آشكار شد، ميتوانستيم حدس بزنيم كه اتفاقات مهمي نزد جريان مخالف دولت رخ خواهد داد. يكي از اين نتايج احتمالي فعال شدن طرفداران و رئيس دولت سابق بود كه پس از شروع سال جديد اين فعاليت برجسته شده است و عدهاي از طرفداران او را خوشحال از اين حضور كرده و بسياري ديگر نيز نگران آن هستند كه كشور دوباره به سرنوشت بدي كه در گذشته در انتظارش بود، دچار شود؛ سرنوشتي كه در خرداد 1392 تغيير كرد. بايد به كساني كه از روي تعهد و صداقت نگران هستند، گفت كه خيلي هم نگران نباشيد؛ چون چنين حضوري زمينه را براي گشودن دهها و صدها پرونده فساد و بيلياقتي و اتلاف منابع باز ميكند و از آنجا كه مردم ایران مشکلات آن دوره را با پوست و گوشت و استخوان خود درك كردهاند، حاضر شدن احتمالی مسئولان آن دوره در عرصه سياست را به چالش خواهند كشيد. در اين يادداشت به نمونهاي از آن اقدامات اشاره خواهد شد.
مردمي كه در ايران زندگي ميكنند، كمتر ميتوانند باور كنند كه يك دولت در طول دوره خود صدها ميليارد دلار درآمد نفتي داشته باشد، ولي در سالهاي پاياني عمرش رشد اقتصادي آن نهتنها به صفر برسد، بلكه به كمتر از 6-درصد بالغ شود! و در يك كلام ميزان اشتغالي كه در یک دوره هشتساله و به صورت خالص براي جامعه به ارمغان آوردهاند!! در حد صفر باشد. درست است كه فساد در آن دولت گسترده بود، به طوري كه معاون اول آن كه پس از رياست جمهوري بالاترين مقام دولتي محسوب ميشد، به اتهام فساد هماكنون در زندان است و بسياري از مرتبطين با آن دولت محكوم شدهاند يا اتهام آنان در حال رسيدگي است یا از کشور فرار کردهاند. ولي همه اين صدها ميليارد دلار از سوي عناصر فاسد ميل نشده است؛ بلكه بخش بيشتر آن حيف شده و كاشكي اين بخش هم ميل شده بود؛ حداقل ميدانستيم كه جايي مصرف شده است. فرق حيف با ميل اين است كه اگر كسي غذاي فرد ديگري را سرقت كند يا در نگهداري آن خيانت كند و خودش آن را بخورد آن غذا را ميل كرده است، ولي اگر غذا را خراب كند يا فاسد شود كه هيچ كس نتواند بخورد يا اگر كسي بخورد و مريض شود و هزينه دوا و درمان را هم از جيب مردم بدهند، در اين صورت آن غذا حيف شده است. واقعيت اين است كه در دوره هشتساله 1384 تا 1392 بسياري از منابع مالي كشور حيف شد؛ به همين دليل است كه شاهد رشد اقتصادي متناسب با آن درآمدهاي مالي نيستيم. دستاندركاران آن دولت بايد در برابر اتلاف اين منابع پاسخگو باشند. يكي از موارد تاسفآور كه در اين يادداشت به آن اشاره خواهد شد وضعيت مونوريل تهران، كرمانشاه و قم است.
مونوريل تهران كه هزينه كلاني براي آن صورت گرفت و پايههايش گذاشته شد، ولي به دليل مبتنی نبودن بر طرح قابل قبول نهتنها آن هزينهها حرام شد، بلكه هزينه سنگيني را براي جمعآوري آن پايههاي بدتركيب به مردم تهران تحميل كردند تا بلكه امروز هيچ آثاري از آن باقي نمانده باشد. اي كاش يكي، دو ستون آن را بهعنوان مظهر ناداني در طرحهاي شهري و اتلاف منابع مالي مردم نگهداري ميكردند.
مونوريل كرمانشاه كه حكايت مستقلي است و بايد جداگانه گزارش آن تقديم شود كه پس از بلعيدن ارقام كلان و به هم ريختن وضع ظاهر شهر، هيچ چشمانداز روشني درباره سرنوشت آن وجود ندارد. درنهایت دو سال پیش و پس از احداث بخش مهمی از این طرح یک مقام مسئول استان پس از بازدید از این طرح اعلام کرد که «ستونهای احداث شده برای مونوریل در کرمانشاه فضای بسیاری اشغال کردهاند که احداث این ستونها در محدوده خیابان مدرس علاوه بر کاهش فضای تردد، موجب از بین رفتن هویت این خیابان میشود. احداث ستونهای مونوریل در خیابان مدرس علاوه بر اشغال فضا با ممانعت میراث فرهنگی نیز همراه است و نمیتوان هویت و میراث خیابان مدرس را با احداث ستونهای مونوریل از بین برد.» با انجام این بازدید مسئولان مربوطه متقاعد شدند که این مونوریل قابلیت اجرا در شهر کرمانشاه را ندارد.
ولي مونوريل قم كه قرار بود در مدت كوتاهي به بهرهبرداري برسد، اكنون دچار بحران شده است و حتی پايان آن در هالهاي از ابهام است. معاون اجرایی آستان مقدس حضرت فاطمه(س) اظهار داشت که از زمان شروع عملیات اجرایی این طرح، آستان مقدس با عبور آن از جلوی حرم مخالف بود؛ زیرا هم از نظر دید و منظر خدشه ایجاد میکند و هم موجب آلودگی صوتی میشود. وی ناهماهنگی اجرای طرح مونوریل با نوع معماری حرم را از دیگر دلایل مخالفتهای تولیت آستان مقدس حضرت فاطمه معصومه(س) با آن عنوان کرد. همچنین یک مقام شهرداری قم نیز اظهار داشته که طرح مونوریل شهر قم، جزو آن دسته از طرحهایی است که به نظر میرسد سرنوشت خوشی نداشته باشد. این طرح با زیربنایی ناپخته شروع شده و با وجود اینکه تاکنون میلیاردها تومان برای آن هزینه شده هنوز هم امیدی به اتمام آن نیست. مدتها نیز اجرای این طرح به دلیل اینکه از مقابل حرم مطهر حضرت معصومه(س) عبور میکرد، متوقف شد. در حقیقت در نظر نگرفتن برخی مطالعات اولیه باعث رخ دادن این مشکلات شد. آبان سال گذشته شهرداری قم برای رفع این مشکل به شورای شهر پیشنهاد داد كه یا طرح را کلا متوقف کنند یا اینکه آن را فازبندی و سپس اجرا کنند؛ اما سوال این است که شاید تولیت حرم به هیچوجه با عبور مونوریل از مقابل حریم حرم موافقت نکند، در این صورت تکلیف فاز اول ساخته شده با این همه هزینه و نیز سرنوشت بقیه مونوریل چه میشود؛ مدیرعامل سازمان قطار شهری قم در اینباره گفته است: در صورت به توافق نرسیدن با تولیت حرم راههایی چون عبور مونوریل از ارتفاع بالاتر یا از زیر زمین بررسی میشود. با توجه به یک نمونه از بیدرایتیهای دولت گذشته در اتلاف منابع این مردم، میتوان گفت فرصت مناسبی است تا گریبان مقصران این رویدادها گرفته شود؛ هر چند اگر مجازات هم شوند منابع تلف شده را نمیتوان زنده کرد، ولی از حیث تجربهاندوزی برای مردم که دیگر اجازه این نوع خطاکاریها را به سیاسیون فریبکار ندهند، خوب است.