زهرا جعفرزاده| مبتلایان به ایدز، هرسال جوانتر میشوند. آمارها نشان میدهد، موارد ابتلا به ایدز در میان افراد زیر 19سال در ایران، به آهستگی درحال افزایش است، موضوعی که از آن تحت عنوان رشد خزنده ایدز یاد میشود. اینها تمام ماجرا نیست، آخرین آمار ایدز در کشور تا اول مهرماه نشان میدهد، 30هزار و 183 نفر بیمار مبتلا به ایدز شناسایی شده که نزدیک به 60هزار مورد با آمار واقعی فاصله دارد. به استناد همین آمار، 40درصد از موارد جدید ایدز، از طریق رابطههای جنسی محافظت نشده، منتقل شده است. اینها را مسئولان وزارت بهداشت و ستاد مبارزه با مواد مخدر و سازمان زندانها در همایش روز جهانی ایدز اعلام کردند. همایشی که در آن چهرههای بینالمللی مانند گری لوئیس، نماینده مقیم برنامه عمران سازمان ملل متحد در ایران و کریستین ویگاند، معاون دفتر نمایندگی صندوق کودکان سازمان ملل در تهران و همچنین هنرمندانی مانند مهتاب کرامتی و رضا یزدانی دیده شد.کاهش سن ابتلا به اچآیوی، هشداری بود که از سوی
محمد مهدی گویا، رئیس مرکز مدیریت بیماریهای واگیر وزارت بهداشت در این همایش داده شد: «سن ابتلا به تدریج درحال پایین آمدن است و در کشور ما نیز همین روند وجود دارد و موارد ابتلا به ایدز در کشور در سنین زیر 19سال به صورت آهسته درحال افزایش است و این زنگ خطری برای ما است.» حالا ایران در کنار چند کشور دیگر، در نخستین سال برنامه چهارم استراتژیک برای کنترل ایدز قرار دارد، برنامهای که باید تا 5سال دیگر، میزان پوشش مبتلایان به ایدز را به 90درصد برساند: «5 سالی که میخواهیم به پوشش درمانی 90درصدی مبتلایان برسیم برای ما 5 سالی طلایی است و نباید یک لحظه آن را از دست بدهیم.» گویا در توضیحات بیشتر گفت: «ما تلاش کردیم تا به صورت هوشمندانه برنامههای اچآیوی را در برنامه سلامت مادر و کودک، برنامه درمان، خدمات مراقبت و درمان سل نیز ادغام کنیم، بهویژه اینکه درحال حاضر وزارت بهداشت تمرکز خدمات بهداشتی اولیه را در حاشیه شهرها قرار داده و ما باید از این فرصت استفاده کنیم. ما برنامه سل و اچآیوی را جدا از هم نمیدانیم، بلکه هر دوی آنها را فرصتی میدانیم که نباید از دست بروند.» این مسئول در وزارت بهداشت، بر تمرکز بر برخی مناطق جغرافیایی برای کنترل ایدز، تاکید کرد: «همه استانها به یک اندازه در معرض ابتلا به اچآیوی نیستند، حتی در برخی استانها چند شهر خاص را باید مورد توجه قرار دهیم یا در شهرهای بزرگ روی محلات خاصی باید تمرکز کنیم.» به گفته او درحال حاضر، 16 دانشگاه علوم پزشکی کشور برنامه پیشگیری از انتقال اچآیوی از مادر به کودک را آغاز کردهاند و باید برنامههای نوجوانان، زنان آسیبپذیر و سایر گروههای پرخطر را مدنظر قرار داد. کاهش سن ابتلا به ایدز تنها هشدار وزارت بهداشت نبود، مسوولان این وزارتخانه به افراد 21 تا 35 هم بدلیل احتمال ابتلا به ایدز هشدار دادند. علیاکبر سیاری، معاون بهداشت وزیر بهداشت با اشاره به این موضوع، تاکید کرد:«۵۲ درصد موارد ثبت شده این بیماری در گروه سنی ۲۱ تا ۳۵ سال قرار دارند.» او به آخرین آمار ابتلا به ایدز هم اشارهای کرد:«در کشور ما 30هزار و 183 نفر مبتلا به اچآیوی هستند که 85درصد آنها را مردان و 15درصد را زنان تشکیل میدهند.» به گفته او، درحال حاضر اعتیاد تزریقی 40درصد موارد، تماس جنسی 40درصد و انتقال از طریق مادر به فرزند 4درصد موارد ایدز را به خود اختصاص میدهد که این جای نگرانی دارد، چراکه الگوی انتقال و درصد ابتلای زنان و مردان در سالهای اخیر تغییر یافته است، بهگونهای که از کل موارد شناسایی و گزارش شده در 6ماه نخست سال جاری 34درصد موارد ثبت را زنان و 66درصد را مردان تشکیل میدهند. او ادامه داد: «آمارها نشان میدهد، ۵۲درصد موارد ثبت شده این بیماری در گروه سنی ۲۱ تا ۳۵سال قرار دارند، همچنین ۷هزار و ۳۸۷ نفر بر اثر ابتلا به این بیماری، جانشان را از دست داده و ۹هزار و ۳۹۴ نفر از این مبتلایان نیز وارد مرحله ایدز شدهاند که بیمار مبتلا به ایدز به شمار میروند.» براساس اعلام او، مهمترین علت ابتلای موارد ثبت شده از سال ۱۳۶۵ تا کنون به ترتیب، تزریق با وسایل مشترک در مصرفکنندگان مواد (۶۷ درصد)، رابطه جنسی (۱۸درصد ) و انتقال از مادر به کودک (۲ درصد) بوده است.
نگران بازگشت ایدز
از راه تزریق مواد مخدر هستیم
در ادامه این همایش، رضازاده، معاون پیشگیری سازمان بهزیستی نسبت به بازگشت موج دوم ایدز که همان انتقال از راه اعتیاد تزریقی است، اعلام نگرانی کرد: «گسترش اچآیوی در کشور از طریق معتادان تزریقی کنترل شد اما امروز به نحو خطرناکی انتقال از طریق تماس جنسی ادامه دارد و نگرانی از بازگشت انتقال اچآیوی از طریق تزریق مواد نیز وجود دارد.»
رییس اداره پیشگیری و کنترل ایدز وزارت بهداشت در گفتوگو با «شهروند»: «هرندی» مسیر دوم اتوبوس ایدز
شهروند| نتیجه فعالیت اتوبوس ایدز، موضوع گفتوگوی «شهروند» با عباس صداقت، رئیس اداره پیشگیری و کنترل ایدز وزارت بهداشت در حاشیه برگزاری همایش روز جهانی ایدز بود. به گفته او، بهزودی آمار بهدست آمده از 18 روز فعالیت این اتوبوس منتشر میشود.
فعالیت اتوبوس ایدز در غرب تهران به پایان رسید. این اقدام چه نتایجی برای وزارت بهداشت داشت؟
این اتوبوس 18 روز در منطقه غرب تهران، به صورت سیار فعالیت کرد. فعالیت آن هم در راستای برنامه جامعهمحور و افزایش دسترسی به آموزش، مشاوره و آزمایش ایدز بود. از همان اول هم قرار بر این بود تا این اتوبوس در منطقهای که گروههای پرخطر تجمع بیشتری دارند، مستقر شود. البته این فاز اول بود که با همکاری سازمان رفاه شهرداری و دانشگاه علوم پزشکی ایران اجرا شد. استقبال مردم هم خیلی خوب و حتی باورنکردنی بود. آخرین اطلاعات بهدست آمده نشان میدهد، در این مدت هزار نفر به صورت داوطلبانه آزمایش ایدز انجام دادند، اما اطلاعات و آمار تکمیلی نیازمند آزمایش در مرحلههای دوم و سوم است تا مثبت بودن اچآیوی تایید شود.
یعنی هنوز نمیتوان آماری از فعالیت این اتوبوس ارایه کرد؟
خیر، هنوز آمارها جمعآوری نشده، اما بهزودی تمام اطلاعات به تفکیک جنس، میزان مراجعه و مشاوره و ... اعلام میشود.
برنامه وزارت بهداشت برای سایر مناطق تهران چگونه است؟
قرار است با هماهنگی دانشگاه علوم پزشکی تهران و بهشتی، در شمال، شرق و جنوب هم این اتوبوس مستقر شود. البته من اطلاع دارم که در اهواز، تبریز و اصفهان هم اقدام مشابهی انجام شده است.
برنامهای هم برای منطقه هرندی دارید، با توجه به اینکه آنجا مرکز تجمع معتادان و کارتنخوابهاست؟
بله، فاز بعدی ما، همان منطقه است، البته این برنامه یک بسیج اطلاعرسانی است و اگر بهطور مستمر اجرا شود، ارزش خود را از دست میدهد، به همین خاطر به صورت دورهای در مناطق مختلف تهران و حتی استان تهران و در مرحله بعد کلانشهرها اجرا میشود.
در کنار موضوع اتوبوس ایدز، آخرین آمار جمعآوری شده از تعداد مبتلایان به ایدز چقدر است؟
آمارها نشان میدهد تا اول مهرماه امسال، 30هزار نفر در کشور مبتلا به اچآیوی بودند، البته تخمین زده میشود تعداد مبتلایان 90هزار نفر باشد که ما تنها 30درصد از آنها را شناسایی کردهایم.
این 30درصد شناسایی شده با برنامه استراتژیک چهارم برای کنترل ایدز که ایران به تازگی به آن پیوسته، فاصله زیادی دارد؟
بله همینطور است، ما در سال نخست این برنامه قرار داریم. براساس برنامه 90، 90، 90 شناسایی 90درصد مبتلایان، تحت پوشش درمان قرار دادن 90درصد افراد شناساییشده و درمان موثر 90درصد این افراد، باید تا سال 2020 انجام شود که فاصله ما با آن 90درصد زیاد است. آمارهای ما نشان میدهد که بیشترین میزان شیوع در میان گروه سنی 25 تا 35سال است که این گروه سنی، 40 تا 42درصد مبتلایان را تشکیل میدهد. از سوی دیگر تعداد موارد ایدز منتقل شده از راه جنسی زیاد شده، بهطوری که در سال 93، 37درصد مبتلایان از همین طریق گرفتار بیماری شدند.
درحال حاضر این افراد شناساییشده، از نظر درمانی در وضع قابل قبولی قرار دارند؟
ببینید درمان این بیماران کاملا رایگان است. اما متاسفانه هنوز پوشش درمانی ما خوب نیست. از 30درصد مبتلایان به ایدز شناسایی شده، حدود 20 درصدشان تحت درمان هستند که آمار خوبی نیست.
معاون کاهش تقاضا و توسعه مشارکتهای مردمی ستاد مبارزه با مواد مخدر در گفتوگو با «شهروند»: تنها 5هزار معتاد باید جمعآوری شوند
شهروند| پرویز افشار، معاون کاهش تقاضا و توسعه مشارکتهای مردمی ستاد مبارزه با مواد مخدر هم در حاشیه این همایش به پرسشهای «شهروند» درباره جمعآوری معتادان و کارتنخوابها و احتمال انتقال ایدز پاسخ داد.
درحال حاضر پلیس و شهرداری برنامههایی برای جمعآوری معتادان و کارتنخوابها دارند. به اعتقاد شما جمعآوری این افراد چقدر اصولی و با رعایت پیشگیری از انتقال ایدز انجام میشود؟
ببینید، ما در ستاد مبارزه با مواد مخدر درباره افراد مشمول ماده 16 قانون مبارزه با مواد مخدر، یک نگاه حداقلی داریم. تاکید بر این است که افراد پیش از اینکه تحت پوشش ماده 16 که اثربخشی کمی هم دارد، قرار گیرند، براساس ماده 15، درمان اختیاری داشته باشند، البته این موضوع نیازمند این است که وزارت کار، بهعنوان یک تکلیف، تمام معتادان را تحت پوشش بیمه قرار دهد. متاسفانه این قانون اجرا نشد و باعث شد تا حالا ما با معضل معتادان در خیابانها مواجه شویم. همین هم شد تا نیروی انتظامی و سیستم قضائی به دنبال جمعآوری این افراد باشد. نگاه ما در ستاد مبارزه با مواد مخدر این است که زمینهای فراهم شود تا این افراد به این صورت جمعآوری نشوند. گفته میشود در تهران 10 تا 15هزار معتاد آخر خطی وجود دارند، درحالیکه بررسیها نشان میدهد که حدود 5هزار نفر از این افراد، واقعا معتاد نیازمند کمک هستند.
یعنی فقط همین افراد باید جمعآوری شوند؟
بله، البته ما با همکاری وزارت بهداشت و سازمان بهزیستی در نظر داریم تا خدمات کاهش آسیب را در محلات به این افراد بدهیم، یعنی بسته خدمت شامل غذای حداقلی و وسایل کاهش آسیب، به آنها بدهیم تا در خیابان رها نشوند و نیروی انتظامی آنها را دستگیر نکند. واقعیت این است که هر چقدر تعداد افراد جمعآوری شده بیشتر باشد، احتمال خطر انتقال بیماریهای عفونی بیشتر است.
چقدر احتمال شیوع ایدز در میان معتادان خیابان وجود دارد؟
بررسیها نشان میدهد، شیوع ایدز در میان معتادان تزریقی حدود 15درصد است، اما تمام افرادی که جمع میشوند، معتاد تزریقی نیستند. خیلی از آنها بیمار روانی مزمن هستند. زنان و کودکان کار و کارگران فصلی هم در میانشان دیده میشود، اما چون فضای پارک بهداشتی نیست، ظاهر همه آنها یکسان میشود. خیلی از این افراد اصلا مشمول جمعآوری و فرستادن به مراکز اقامتی نیستند. البته توصیه ما این است که معتادان به مراکز کاهش آسیب مراجعه کنند و کارت دریافت سرنگ و متادون بگیرند تا از تعقیب کیفری معاف شوند.
معاون بهداشت وزیر بهداشت: انتقال 136 ایرانی مبتلا به آنفلوآنزا به بیمارستانهای کشور
شهروند| آخرین آمار وزارت بهداشت نشان میدهد، در یک ماه و نیم گذشته، 22 نفر در کرمان بهدلیل ابتلا به آنفلوآنزا جانشان را از دست دادند. علی اکبر سیاری، معاون بهداشت وزیر بهداشت، روز گذشته در حاشیه همایش روز جهانی ایدز، درباره شیوع آنفلوآنزا توضیح بیشتری داد.
این روزها آمارهای متفاوتی از تعداد قربانیان آنفلوآنزا در کرمان اعلام میشود. آمار نهایی کدام است؟
بر اساس گزارشهایی که به ما رسیده، در یک ماه و نیم گذشته، 22 نفر در کرمان و 4 نفر هم در سیستان و بلوچستان بهدلیل ابتلا به آنفلوآنزا جانشان را از دست دادهاند.
نوع ویروس این افراد مشخص شده است؟
بله، H1N1 است که هر ساله هم در کشور مواردی از آن دیده میشود. در صورت ابتلای افراد در گروه خطر، یعنی سالمندان، کودکان، زنان باردار و مبتلایان به بیماریهای مزمن، میتواند منجر به حاد شدن بیماری، شدت بیماریهای تنفسی و حتی مرگ شود.
این بیماری تنها در سیستان و کرمان متمرکز شده است؟
خیر در همه جای کشور وجود دارد و هرسال هم دیده میشود.
علت بالا بودن آمار مرگومیر در این دو استان چیست؟
دلیل واقعیاش مشخص نیست. سال گذشته هم از این موارد داشتیم، اما موارد در تبریز بیشتر بود.
آمار کل کشور چقدر است؟
تاکنون 136 نفر به علت آنفلوآنزا به بیمارستانها مراجعه کردهاند که ویروس 65 نفر آنها شناسایی شده است.