فاطمه قاسم‌زاده انجمن پژوهش‌های آموزشی پویا
در شهریور ۱۳۸۲ «کارگاه همفکری برای کودکان کار و خیابان» با همکاری یونیسف و سازمان‌های دولتی و غیردولتـی مرتبط برگزار شد. در پایان کارگاه، پیشنهاد ایجاد شبکه‌ای از سازمان‌های دولتی و غیردولتی برای کمک به کودکان‌کار و خیابان از طرف شرکت‌کنندگان مطرح شد. تعدادی از سازمان‌های دولتی (سازمان بهزیستی، وزارت‌کار، وزارت آموزش‌وپرورش) و سازمان‌های غیردولتی (انجمن پژوهش‌های آموزشی پویا، انجمن همیاران غذا، انجمن حامیان کودکان‌کار و خیابان، انجمن حمایت از حقوق کودکان و انجمن حمایت از کودکان‌کار) با پذیرش این ضرورت و طی برگزاری جلسات متعدد ایجاد شبکه‌ای از سازمان‌های همسو را پیگیری کردنـد و شبکه یاری کودکان‌کار و خیابان شکل گرفت.
پس‌از تشکیل شبکه، براساس تفاهمنامه‌ای اهداف شبکه به شرح زیر مشخص شد:
هدف اصلی و استراتژیک (بلندمدت):
محو کامل کار کودکان
اهداف میان‌مدت و کوتاه‌مدت:
- انجام حمایت‌های قانونی، آموزشی، اجتماعی، عاطفی، روانی و بهداشتی از کودکان کار و خیابان
- کمک به ساماندهی درست کودکان کار و خیابان
- تلاش در راه کاهش کار کودکان
براساس آیین‌نامه اجرایی موقت، ساختار شبکه و شرایط عضویت به شرح زیر مشخص شد:
- کمیته هماهنگی شبکه یاری کودکان کار و خیابان
اعضای این کمیته ابتدا موسسان سازمان‌های غیردولتی شبکه بودند که بعدا به علت برخی تغییرات در سازمان‌های غیردولتی، مسئولان سازمان‌های غیردولتی دیگری به آن پیوستند.
- کمیته آموزشی
- کمیته پژوهشی
- کمیته حقوقی
- کمیته اطلاع‌رسانی (دبیرخانه)
- کمیته اجرایی و مالی
چگونگی تشکیل کمیته‌ها، اهداف و وظایف آنها و شرایط عضویت در شبکه در آیین‌نامه اجرایی موقت آورده شده است.
تفاهمنامه و آیین‌نامه موقت بعدا به اساسنامه تبدیل شد.
شبکه یاری یک‌سال پس از تأسیس از وزارت کشور در خواست مجوز کرد. در سال ۸۴ با درخواست شبکه برای دریافت مجوز موافقت شد اما مجوز صادر نشد طی ۷سال پس از آن با درخواست‌های مکرر شبکه برای مجوز موافقت نشد، شبکه همچنان به فعالیت خود ادامه می‌داد. در سال ۹۱ از بهزیستی درخواست مجوز شد و پس از حدود یک‌سال در سال ۹۲ مجوزی نه به نام شبکه و اساسنامه آن بلکه به نام گروه تلاشگران یاری همدل صادر شد. امید است که این مجوز تبدیل به مجوز به نام شبکه شود.
در حال حاضر ۱۵سازمان غیردولتی با شبکه همکاری دارند:
۱- انجمن پژوهش‌های آموزشی پویا
۲- انجمن حامیان کودکان کار و خیابان
۳- انجمن حمایت از حقوق کودکان
۴- انجمن حمایت از کودکان کار
۵- انجمن دوستداران کودک پویش
۶- انجمن یاری کودکان در معرض خطر
۷- جمعیت امام علی(ع)
۸- جمعیت دفاع از کودکان کار
۹- کانون فرهنگی - حمایتی کودکان کار کوشا
۱۰- گروه فرهنگی- اجتماعی کیانا
۱۱- موسسه ارتقای ایرانیان (ایلیا)
۱۲- موسسه تاک سرزمین من
۱۳- موسسه توسعه فرهنگی- اجتماعی رهاورد مادرگیل
۱۴- موسسه حمایتی خانه مهر کودکان
۱۵- موسسه رویش نهال جوان
سازمان‌های عضو شبکه در اجرای برنامه‌های خود کاملا مستقل‌اند و هر سال در انجام برخی برنامه‌ها ازجمله روزها و مراسم خاص با یکدیگر مشارکت دارند. شبکه یاری طی یازده سال گذشته فعالیت‌هایی با همکاری اعضای خود انجام داده است که در ویژه‌نامه‌ای به مناسبت دهمین سالگرد تاسیس شبکه آورده می‌شود. شبکه یاری در مدت یازده سال فعالیت خود از فراز و نشیب‌ها گذشته و دستاوردهای ارزشمندی داشته اما دارای مشکلاتی نیز بوده است که نیاز به بررسی و تحلیل آنها با همکاری اعضای خود دارد.
اصولا کار گروهی در جامعه ما آن هم در چارچوبی فراتر از یک سازمان و در قالب شبکه، کاری دشوار و طولانی است. به گفته روان‌شاد دکتر سعید شاملو، استاد روانشناسی، «کارگروهی در جامعه ما، مانند سوپ‌خوردن با چنگال است که فقط چند قطره به دست می‌آید اما آن هم بسیار غنیمت است» زیرا « قطره‌قطره جمع گردد، وانگهی دریا شود».
اگر بخواهیم برای یاری کودکان کار قدم‌های اساسی برداریم ضروری است در چارچوب سازمان‌های وسیع‌تر یا شبکه با هم پیوند داشته تا توانمندتر باشیم. به گفته شاعر:
قطره‌ای، قطره به دریا، چو به ساحل‌هایی
چون به دریا برسی، قطره نه ای، دریایی
یازده سال را با این امید سپری کردیم که روزی ما قطره‌ها به دریا برسیم و دریا شویم. آن روز، روز رهایی کودکان محروم ما از مشکلاتی است که اینک با آن روبه‌رو هستند، به امید آن روز.