[نیلوفر رجاییپور، کارشناس برنامه میانسالان مرکز بهداشت شمال تهران] مردان در همه گروههای سنی از کودکی و نوجوانی تا میانسالی و سالمندی نسبت به زنان در معرض فاکتورهای خطر بیشتر و در نتیجه مرگومیر بالاتری هستند، بهطوری که امید به زندگی در بدو تولد معادل ۵۶/۷۱سال برای کل جمعیت، ۷۱سال برای مردان و ۷۳سال برای زنان است. به غیر از بیماریهای دوره نوزادی و کودکی در سایر دورههای زندگی نیز عوامل خطر محیطی و شغلی، عادات جنس مذکر در همه گروههای سنی از کودکی و نوجوانی تا میانسالی و سالمندی نسبت به زنان در معرض فاکتورهای خطر بیشتر و در نتیجه مرگومیر بالاتری است.
حفظ سلامتی در مردان علاوه بر آنکه سبب حفظ نیروی مهم مولد در جامعه میشود، بر کیفیت زندگی خانوادهها نیز تأثیرگذار است. متخصصان سلامت و پزشکان به علت مسئولیتهای فراوان مردان در قبال خود و خانواده، آنها را به تلاش برای حفظ سلامتیشان در تمامی مراحل و سنین تشویق میکنند، ولی این موضوع بعد از ۵۳سالگی بهویژه در زمینه پیشگیری، شناخت سریع و کنترل بیماریهای مزمن اهمیت خاصی دارد. فعال باقیماندن مردان از نظر جسمانی در سی ساله دوم زندگی کیفیت زندگی آنها را بسیار بالا خواهد برد.اغلب مردان به سلامت جسم و روح خود چندان توجهی نمیکنند. آنها فکر میکنند اگر نقش اجتماعیشان زنده و پویاست، از سلامت کامل برخوردارند. مردان کمتر از زنان به پزشک مراجعه میکنند و اغلب ارجاعات آنها به پزشک نیز به علت بیماریهای جدی است، درحالیکه لازم است حتی با وجود احساس سلامت، برنامهای منظم برای معاینات پزشکی و مراجعات بهداشتی تنظیم کنند.
تعدد مشاغل یكی دیگر از دغدغـههای فكـری مـردان مـوردمطالعه است و سبب میشود آنان از پرداختن به امر سـلامت باز داشته شوند. نبودن پدر در خانواده به دلیل تـلاش در تـأمین نیازهای اقتصادی و ناتوانایی در تربیت صـحیح فرزنـدان بـه گونهای چالش در ذهن مردان پدید میآورد كه اولویت سـلامتی به فراموشی سپرده میشود. تعامل نامناسب بـین اعضای خانواده نیز ازجمله موضوعاتی است كه افكـار مـردان را تحتتأثیر قرار داده است. مردان به دلیل كشمكشهای موجـود در خانواده اولویت سلامت را به فراموشی میسـپارند. اهمیت مصرف موادغذایی مناسب در تأمین سلامت مردان نیز تأثیر بسزایی دارد که در اینباره مطالعه موارد زیر قابل تعمق و توجه است:
قسمتهای کمچرب گوشتهای قرمز مثل گوشت لخم گاو و گوسفند حاوی پروتیین است و فقط مقداری بیشتر از سینه مرغ چربی دارند، علاه بر این گوشت قرمز منبع خوبی از اسید آمینه لوسین است که به ساخت عضلات کمک میکند.فلاونولهای موجود در شکلات میتوانند سطح کلسترول بد را کاهش دهند، گردش خون را بهبود بخشند و فشار خون را در حد طبیعی حفظ کنند. مردان با گردش خون ضعیف بیشتر احتمال دارد دچار مشکلات نعوظ شوند، غذاهای دوستدار قلب میتوانند سلامت جنسی را نیز تأمین کنند، ولی مقادیر زیاد شکلات میتواند منجر به اضافه وزن شود، پس در روز بیشتر از ۳۰ گرم مصرف نکنید.
انواع ماهیها مانند سالمون و ساردین منبع عالی دیگر چربیهای مفیدند، این ماهیها حاوی اسیدهای چرب «امگا ۳» هستند که از مردان در مقابل بیماریهای قلبی که مهمترین عامل مرگومیر مردانند، محافظت میکند و بهتر است در هفته دو وعده از ماهیها استفاده شود. مصرف زنجبیل بهطور منظم میتواند درد عضلانی ناشی از ورزش را کاهش دهد. پروتیین موجود در لبنیات منبع دیگری از اسید آمینه لوسین و در ساخت عضلات کمککننده است و در بین انواع ماست، ماست یونانی به علت داشتن پروتیین بیشتر و قند کمتر توصیه میشود، همچنین حاوی پتاسیم و باکتریهای مفید برای روده است.
موز به علت غنیبودن از پتاسیم که یک ماده ضروری برای انقباضهای عضلانی و سلامت استخوانهاست، مهم است و دریافت کافی پتاسیم به اندازه محدودیت دریافت سدیم برای کنترل فشار خون اهمیت دارد.