سیر پیشرفت در صنایع موشکی ایران بهحدی سریع است که علاقهمندان به موضوعات دفاعی همواره باید منتظر شنیدن خبری جدید درخصوص یک فناوری تازه یا دستیابی به یک محصول هیجانانگیز باشند؛ بهطور مثال اواخر سال گذشته بود که خبر شلیک موشک کروز از زیردریاییهای کلاس غدیر چشم جهان را به این توان نوین نیروهای مسلح ایران خیره کرد. ترمیم قابلیت نشانهگیری و نزدیککردن موشکها به استعداد نقطهزنی مهمترین نکتهای است که از سوی دستاندرکاران صنایع دفاعی و موشکی جدی گرفته شده و مانورهای موفقی که با این نیت انجام میشود، از سوی رسانههای غربی با عنوان «آزمایش موشکی جدید ایران» معرفی میشوند. حساسیت آمریکا و اروپا و تلاش آنها برای کشاندن تهران به پای میز مذاکرهای که موضوع اصلی آن را توان موشکی ایران تشکیل میدهد، درواقع خود نشاندهنده جدی گرفتهشدن قابلیت فوق از سوی این قدرتها است.
برتری «سجیل» جوان بر «شهاب» پیشکسوت
فهرست موشکهای تولیدی و به کار گرفته شده از سوی صنایع دفاعی کشور به قدری پر و پیمان است که معرفی همه محصولات آن مجالی مفصل میطلبد. اما اگر بخواهیم یک دستهبندی کلی درخصوص این فهرست غرورآفرین داشته باشیم، میتوانیم آن را به دو حوزه موشکهای سوخت مایع و سوخت جامد تقسیم کنیم. سیاست فعلی صنایع موشکی ایران را شاید بتوان در یک جمله توسعه کیفی موشکهای سوخت جامد -به دلیل امتیازهای این سوخت نسبت به سوخت مایع- برشمرد. گل سرسبد موشکهای سوخت جامد ایران بیشک «سجیل» موشک بالستیک غولپیکر و 23هزار کیلوگرمی است که از سال 1387 خورشیدی تا 2500 کیلومتر آنسوتر از مرزهای ایران را پوشش داده و یکی از مهمترین عناصر دفاعی بازدارنده کشور در برابر تهدیدات دشمنان است. جالب است بدانید تا پیش از سجیل، موشک «شهاب 3» با توانایی تقریبا مشابه همین وظیفه را برعهده داشت اما استفاده سجیل از سوخت جامد، برخلاف سری شهاب که از سوخت مایع بهره میگیرند، موشک جدید را به استراتژیکترین سلاح دفاعی کشور مبدل کرد.
آمادگی برای شلیک در کمترین زمان ممکن
برای توضیح تفاوتهای سوختهای مایع و جامد میتوان با ذکر سختیها و ملاحظات مربوط به استفاده موشکها از سوخت مایع آغاز کرد. سوخت این نوع موشکها به دلیل قابلیت اشتعالزایی بالا معمولا در دمای بسیار پایین نگهداری شده و تنها ساعاتی پیش از پرتاب آن را به وسیله پمپهای مخصوص به باک موشک تزریق میکنند؛ اما سوخت جامد از این لحاظ مشکلی ندارد و به دلیل مهارپذیری بالا میتواند از همان ابتدا در بدنه موشک قرار داده شود که این موضوع زمان آمادهسازی شلیک در این نوع موشکها را به کمتر از یک دقیقه رسانده است ولی در میان همه مزایای سوخت جامد باید به برخی ضعفهای آن نیز اشاره کرد که مهمترینش سختی کنترل نیروی رانش موتور در موشکهایی است که از این سوخت استفاده میکنند؛ این مشکلی است که در سوخت مایع وجود ندارد زیرا میزان تزریق سوخت به پیشرانه آن را کاملا میتوان کنترل کرد. با این احوال قابلیت شلیک در کمترین زمان ممکن که مختص پیشرانههای سوخت جامد است همچنان موشکهای استفادهکننده از این نوع سوخت را نسبت به موشکهای سوخت مایع در موضع برتر قرار میدهد.