شماره ۱۸۲۶ | ۱۳۹۸ شنبه ۱۱ آبان
صفحه را ببند
صادرات کالایی به نام «کتاب»‏

‏«صادرات کتاب» مفهومی غریب و کمتر شنیده ‌شده است، اما در بازار کتاب نجف این موضوع را ‏می‌توان بیش از پیش آشکار دید. انتشار بسیاری از کتاب‌های نویسندگان ایرانی که به گفته بسیاری از ‏کتابفروشان عراقی چاپ آن نیز در کشور ایران صورت می‌گیرد، گواه این موضوع است. صادرات ‏کتاب به معنی ارسال کتاب‌های چاپ ایران به بازارهای کتاب کشورهایی است که امکان خواندن زبان ‏فارسی یا زبان‌های ایرانی را دارند‎.‎‏ عراق از مهمترین این بازارهاست که می‌توان به آن اشاره کرد. کشور ‏عراق و به‌ویژه اقلیم کردستان نیز از شرکای نویسندگان و ناشران ایرانی هستند. حضور ایران در بازار ‏کتاب عراق قابل‌توجه است، بسیاری از کتاب‌هایی که به زبان عربی یا کردی در ایران ‏منتشر می‌شوند، در عراق بازار نسبتا خوبی دارند. بیش از هر چیز کتاب‌های شعر و داستان در این ‏کشور به فروش می‌رود. همچنین به ‌نظر می‌رسد افزایش قیمت کاغذ در ایران باعث شده تمایل ‏برخی از نویسندگان و ناشران ایرانی به انتشار کتاب در عراق بیشتر شود. اختلاف نرخ ارز میان ‏ریال ایران و دینار عراق نزدیک به ۱0 برابر است.  البته به نوشته وبگاه خبری روزنامه البصائر ‏آمارهای مربوط به میانگین مطالعه در جهان عرب، به حجم بحران فرهنگی کشورهای عربی اشاره ‏دارد، به‌ویژه در مقایسه با آمارها و شاخص‌های مشابه در کشورهای غربی و پیشرفته شرق ‏آسیا، چنانچه میانگین مطالعه در کشورهای عربی از ربع صفحه برای هر شخص در‌ سال تجاوز نمی‌‏کند‎.‎‏ این شاخص پایین  نسبت به سال‌های گذشته کاهش داشته است، چنانکه به‌عنوان مثال در‌سال‏‏2003 براساس گزارش توسعه انسانی صادرشده از سازمان یونسکو، هر 80 شخص عربی یک کتاب ‏در‌ سال مطالعه می‌کنند، درحالی‌که هر شهروند اروپایی 35 کتاب در‌ سال مطالعه می‌کند‎.‎‏ شاخص‌های ‌سال 2003 در چند‌سال گذشته بسیار کاهش داشته و براساس گزارش توسعه فرهنگی ‌سال ‏‏2011 که توسط بنیاد اندیشه عرب صادر شده است، هر شهروند عربی با میانگین 6دقیقه در ‌سال ‏مطالعه می‌کند، درحالی‌که شخص اروپایی با میانگین 200 ساعت در‌ سال مطالعه می‌کند و این میانگین شامل مطالعه کتاب‌های درسی مدارس، گزارش کار و قرآن‌کریم نیست‎.‎‏ «فراس حمدون»، کتابفروش در گفت‌وگویی با روزنامه البصائر می‌گوید: «هیچ آمار رسمی و غیررسمی از میانگین مطالعه در ‏عراق و موسسه دولتی یا سازمانی که به این موضوع بپردازد، وجود ندارد‎.‎‏» حمدون که مدت 30‌سال ‏صاحب  کتابفروشی در خیابان متنبی بغداد است، می‌افزاید: «مطالعه کتاب در عراق، در دو دهه ‏گذشته در نتیجه شرایط بد ناامنی، اوضاع سخت اقتصادی و رقابت اینترنت و شبکه‌های اجتماعی ‏کاهش بسیاری را شاهد بوده است‎.»‏ وی همچنین افزود: «شاهد بی‌میلی بسیار به کتاب و مطالعه در میان ‏نسل جدید هستیم، چنانکه می‌توانیم هزاران جوان را بیابیم که حتی کتابی خارج از موضوع درسی ‏خود نخوانده‌اند‎.‎‏ دلایل متعددی در ایجاد بحران مطالعه در عراق وجود دارد، شاید مهمترین آنها افزایش ‏سطح بی‌سوادی در کنار مشکلات اقتصادی است که زمان لازم و پول کافی را برای خریدن کتاب و ‏مطالعه در اختیار آنها قرار نمی‌دهد، همچنین کمبود نشر کتاب و تشویق‌نشدن روش‌های تدریس و ‏تربیت خانواده از موارد دیگر است‎.‎‏ ‏»


تعداد بازدید :  528