شهروند| نبش قبر و آزمایش دی‌ان‌ای قرار است تکلیف یک پرونده جنایی قدیمی را روشن کند؛ قتلی که عاملانش هم پس از سال‌ها به طرز عجیبی شناسایی شدند. همه چیز این پرونده معمایی و پر رمز و راز بود؛ از مرد میانسالی که به ضرب چند گلوله به قتل رسید تا شناسایی و دستگیری متهم پس از هفت سال آن هم به کمک یکی از آشنایان مقتول. حالا هم وقتی کار به رضایت فرزندان مقتول رسید و در حالی که به نظر می‌آمد سرانجام این پرونده جنایی تعیین تکلیف شده است، یک ادعای تازه همه چیز را دوباره به هم ریخت. مدعیان که برادران و خواهر مقتول هستند با حضور در دادسرای جنایی اعلام کردند که برادرشان هیچ وقت فرزندی نداشته و دختر و پسر جوانی که به عنوان اولیای دم از قصاص قاتل پدرشان گذشت کردند، هیچ نسبت خونی با آنها ندارند. همین شد تا بازپرس این پرونده مجبور به صدور حکم نبش قبر برای برداشت نمونه دی‌ان‌ای شود.
ماجرای این پرونده به سال‌ها قبل باز می‌گردد. اردیبهشت ماه سال 91 بود که پیکر غرق در خون مردی میانسال در خانه‌اش در محله یوسف‌آباد کشف شد. درواقع همسر و فرزندان مقتول که ظاهرا برای میهمانی به خانه یکی از اقوامشان رفته بودند، در برگشت به خانه پیکر بی‌جان او را می‌بینند و ماجرا را به پلیس اطلاع می‌دهند. شواهد نشان می‌داد که پای یک آشنا در میان است. پلیس هم درنهایت به این جمع‌بندی رسید که مقتول از سوی یکی از افراد نزدیکش به قتل رسیده است؛ اما سرنخ‌های موجود دراین پرونده به قدری کم بود که کار شناسایی قاتل یا قاتلان احتمالی بی‌نتیجه ماند؛ در حالی که سال‌ها از ماجرا گذشته بود، راز این جنایت با حضور مردی در اداره آگاهی برملا شد. این مرد که یکی از دوستان نزدیک قاتل بود، همه ماجرا را برای آنها تعریف کرد و بعد از چند روز هم قاتل در شهر اصفهان دستگیر شد. قاتل باجناق مرد مقتول بود. او پس از دستگیری به جرمش اعتراف کرد و به پلیس گفت که این قتل را با همدستی خواهرزنش یعنی همسر مقتول انجام داده است و در یک بزم دوستانه وقتی حسابی مست بوده همه ماجرا را برای دوستش تعریف کرده است و همین هم باعث لورفتن و دستگیریش
شده است.
او دلیل این کارش را هم اخلاق بد و غیر قابل تحمل مقتول عنوان کرد: «مرد بداخلاقي بود و همه از دست او ناراضی بودند. چند سال قبل با خود من درگیر شده بود؛ حتی از او شکایت کردم. خواهرزنم هم با او مشکل داشت تا اينكه روز حادثه با برنامه‌ای خواهرزنم با داروي خواب‌آور شوهرش را بيهوش كرد و همراه دو فرزندش براي رفتن به میهماني از خانه خارج شد. پس از رفتن آنها، من به خانه‌اش رفتم و با اسلحه جانش را گرفتم.»
پس از این اظهارات، همسر مقتول هم دستگیر شد. باجناق قاتل به حکم مباشرت در قتل عمد و همسر مقتول هم به جرم معاونت در قتل روانه زندان شدند. پس از آن بود که فرزندان مقتول با حضور در دادسرای جنایی عاملان این جنایت را بخشیدند. این دختر و پسر جوان در واقع از قصاص مادر و شوهرخاله‌شان گذشت کردند.
درحالی که با اعلام رضایت فرزندان مقتول این پرونده جنایی مختومه می‌شد؛ اقوام مقتول با حضور در دادسرای جنایی ادعایی را مطرح کردند که کار را پیچیده کرد. آنها با استناد به مدارک متعدد پزشکی به بازپرس این پرونده گفتند که آن دختر و پسر فرزندان مقتول نیستند، چراکه برادرشان اصلا توانایی بچه‌دارشدن نداشته است. آنها در اظهاراتشان گفتند: «اين دختر و پسر از همسر اول زن برادرمان هستند یا شاید هم از پرورشگاه آورده‌اند و بزرگشان كرده‌اند. در آن زمان هم با ما رفت‌وآمد زيادي نداشتند و بعد گفتند كه با انجام درمان، بچه‌دار شده‌اند، اما اطمینان داریم كه آنها به ما دروغ گفته‌اند.» پس از این اظهارات بود که همسر مقتول از زندان به دادسرای جنایی تهران منتقل شد تا شاید حقیقت از زبان او اصل ماجرا را روشن کند، اما صحبت‌های این زن هم کمک چندانی به پیشرفت این پرونده نکرد. او در این‌باره به بازپرس پرونده گفت: «درست است که همسرم نمي‌توانست بچه‌دار شود، اما ما از طريق آي وي اف بچه‌دار شديم.»
این اظهارات باعث شد تا قاضی دستور نبش قبر مقتول را صادر کند. درواقع آزمایش دی‌ان‌ای از جسد تنها راه ثابت‌شدن نسبت این دختر و پسر با مقتول است. با دستور قاضي چند روز پيش نبش قبر انجام و آزمايش دي‌ان‌اي نيز از مقتول و دختر و پسر جوان گرفته شد. حالا باید صبر کرد تا نتيجه آزمايش دي‌ان‌اي همه چیز را درباره این پرونده، اولیای دم واقعی و البته سرنوشتی که در انتظار مجرمان این پرونده است، روشن کند.
فرزندخوانده نمی‌تواند ولی دم باشد
اما برای آگاهی از چند و چون حقوقی ماجرا به سراغ عبدالصمد خرمشاهی، وکیل دادگستری رفتیم. او در توضیح شرایط اولیای دم و این‌که فرزندخوانده می‌تواند به‌عنوان ولی دم از حق قصاص گذشت کند یا نه به «شهروند» توضیح داد: «براساس قانون، ولی دم باید نسبت خونی داشته باشد. این مهمترین نکته در این‌خصوص است. حالا اگر کسی فرزندخوانده است، به دلیل نبود این پیوند خونی نمی‌تواند ولی دم باشد. تقریبا این حکم درباره ورثه متوفی هم وجود دارد. در واقع اولیای دم همان افرادی هستند که به ترتیب اولویت از متوفی یا همان مقتول در این پرونده ارث می‌برند.» این وکیل دادگستری درباره ادعای مطرح‌شده از سوی همسر مقتول مبنی بر بارداری به طریق IVF هم گفت: «مهم برای قانون، نسبت خونی است. حالا اگر به روش‌های جدید هم بارداری صورت گرفته باشد و این پیوند خونی با پدر در شکل‌گیری نطفه احراز شود، حکم ولی دم را دارد. حالا به هر طریقی باشد، مهم نیست. آن‌چه اهمیت دارد، پیوند خونی با مقتول است. دستور نبش قبر و آزمایش دی‌ان‌ای هم برای مشخص‌شدن همین نسبت خونی با مقتول صادر شده است.»