|  الهه محمدی  |   کارشناس ارشد مطالعات زنان|

دیروز نخستین روزی بود که اگر پایتان را در بعضی از ایستگاه‌های مترو می‌گذاشتید، پوسترهای زردرنگی را می‌دیدید که شاید برای نخستین‌بار در کنار تمام پوسترهای تبلیغاتی یا نهایتا پوسترهایی که ما را تشویق به رعایت بهداشت فردی می‌کرد، درباره آزارهای خیابانی علیه زنان هشدار می‌داد. پوسترهایی که دو هفته‌ای است در فضای مجازی دست‌به‌دست می‌شود و با استقبال گسترده کاربرانی مواجه شده که اغلبشان با آنها همذات پنداری یا بر لزوم فرهنگ‌سازی درباره آن تأکید می‌کنند. حالا این پوسترها که از سوی جمع هم‌اندیشی زنان شامل جمعی از فعالان حوزه زنان تهیه شده، فقط به فضای مجازی محدود نمانده و علاوه بر دانشگاه‌ها به مترو تهران هم پا گذاشته است. این پوسترها که پیش از این از سوی جمع هم‌اندیشی زنان به مشاور امور زنان شهرداری تهران هم داده شده بود، درحالی به سطح شهر تهران می‌آید که در دو هفته گذشته علاوه بر انتقادها و پیشنهادها درباره آنها، بسیاری از زنان از تجربه‌هایشان در این زمینه و نوع واکنش‌شان در برابر آزارهای خیابانی گفته‌اند.
همه ما از همان زمانی که کودک بودیم تا به حال انواع آزارهای خیابانی ازجمله متلک گفتن، لمس‌های بدنی، مزاحمت با خودرو، موتور و ... را تجربه کرده‌ایم. تجربه‌هایی تلخ و تاثیرگذار که نه درباره مقابله با آن آموزشی دیدیم و نه حتی شاید خانواده‌هایمان به ما یاد دادند که در صورت مواجهه با چنین آزارهایی چه باید بکنیم و چه‌بسا تشویق به سکوت هم شدیم. سال‌هاست که فعالان مدنی و حوزه زنان بر لزوم مبارزه با انواع خشونت علیه زنان که یکی از مصادیق مهم آن اذیت و آزار خیابانی است، تأکید می‌کنند و از دو‌سال پیش بعضی از کنشگران فعال در حوزه زنان به صورت ویژه بر بحث خیابان متمرکز شدند و جمع هم‌اندیشی زنان با تهیه پروپوزال‌هایی در این زمینه با شهرداری تهران و معاونت امور زنان و خانواده ریاست‌جمهوری وارد مذاکره و طرح بحث شد که درنهایت به طراحی پوسترهایی همه‌فهم انجامید.
آگاهی‌بخشی در فقدان فرهنگ‌سازی برای مردان و زنان در زمینه آزارها علیه زنان هدف اصلی این پوسترهاست و البته از سوی هیچ نهاد دولتی یا غیردولتی پشتیبانی نشده و به صورت رایگان در دسترس عموم و حتی شرکت مترو تهران قرار گرفته است. شاید بتوانیم این اقدام شهرداری تهران را بعد از سال‌ها که حتی انتشار تصویر زنان در بیلبوردهای تبلیغاتی در شهر هم ممنوع بود، حرکتی مثبت و رو به جلو ارزیابی کنیم. حرکتی برای آگاه‌کردن مردانی که زنان را مورد آزار خیابانی قرار می‌دهند و شاید از بار روانی آن برای زنان خبر نداشته باشند؛ آگاه‌کردن زنانی که شاید هر روز مورد هدف حداقل یکی از این آزارها هستند و در برابرش سکوت می‌کنند و پیام ‌دادن به افرادی– اعم از زن و مرد- که شاید بارها شاهد این آزارها بوده‌اند و ترجیح داده‌اند به راحتی از کنارش عبور کنند و صرفا تماشاچی باشند.
هرچند در این پوسترها ماده قانوني عليه آنها كه امنيت زنان در خيابان را به مخاطره مي‌اندازند، نوشته شده و مجازات این افراد را ذکر کرده است، اما این به معنای تأیید مجازات شلاق برای مزاحمان خیابانی نیست و گذاشتن این ماده قانون بیشتر برای توجه مسئولان به فرهنگ‌سازی بیشتر برای داشتن شهری امن برای زنان است، نه تأکید بر مجازاتی که بسیاری از مردان و زنان حتی از آن خبر هم ندارند.
در آخر، امیدواریم شهرداری تهران حالا که به نصب این پوسترها در مترو رو آورده با بیلبورد کردن آنها در کنار خیابان‌ها و بزرگراه‌ها این حرکت مثبت فرهنگی را تکمیل کند تا از این به بعد مردمی که هر روز در ترافیک این ابرشهر گرفتارند به غیر از دیدن تبلیغ فلان ماست و بهمان دوغ، با خود آورده‌ای فرهنگی را به خانه ببرند که شاید الگویی برای داشتن شهری امن و برابر برای همه مردم باشد.