امیرمسعود فلاح
رسانهها نوشتهاند قیمت خانه در تهران به قدری «جهش» کرده که از قیمت خانه در شهرهای اروپایی بیشتر شده. به باور ما عوامل موثر بر این حجم از «جهندگی» عبارتند از:
1- عامل مکانی: تصور بکنید مکان نبود. انسان میخواست چه کار کند؟ اصلا مگر میتوانست به وجود بیاید؟ کجا میخواست به وجود بیاید؟ همان وسط؟! امیدوارم منظورم را درست متوجه شوید. وسط زمان را میگویم. یعنی فقط بُعد زمان؟ انسان که تکبُعدی نمیشود. پس خود مسکن چون تجلی بُعد مکان است، اولین عامل جهندگی قیمت خود است.
3- عامل ژئوپلتیک و ژئواستراتژیک کشور: در نظر بگیرید ایران یک کشور کوچک در یک جای پرت کرهزمین، زیر پونز نقشه بود، نه مثل حالا وسط معرکه. آن وقت داشتیم کار خودمان را میکردیم و اصلا شاید از وجود اروپا هم خبر نداشتیم که بخواهیم کلِشان را بخوابانیم و قیمتهایمان را بکشیم بالاتر از آنها.
4- عامل اقلیمی: تصور کنید آبوهوای کشورمان چهارفصل نبود. یک فصل بود، آنهم معتدلِ متمایل به گرم که نیازی به سقف سرپناه و محافظت از سرما و باد و باران و برف و بوران نداشت. چقدر هزینههای خانوار کم میشد و شاخصهای اقتصادی بهبود مییافت. حالا یک مسائلی میماند که پشت سروی، چناری، جایی حلش میکردیم.
5- عامل فکری و فرهنگی: چرا باید خودمان را با اروپا مقایسه کنیم؟ چرا باید شاخصهای اقتصادی مدنظر همان اروپاییها را ملاک بگیریم؟ چرا همین «جهش» قیمت را به منزله افزایش ارزش سکونت در تهران نسبت به شهرهای اروپا تعبیر و تفسیر نکنیم و منفیبافی و منفینگری کنیم؟
البته ممکن است عوامل سیاسی و مدیریتی هم تأثیر داشته باشند که ما صلاح ندیدیم به آنها بپردازیم.