پروندههای سر به مهر، قاضی، پلیس و پزشکی قانونی را به دردسر میاندازند. سالها، ماهها طول میکشد تا رد و نشانی از قربانیان مجهولالهویه پیدا شود. پروندههایی که گاهی پایانی ندارند و برای همیشه مفتوح باقی میمانند. اجساد دفن میشوند با شماره جواز مشخص و ثبت ویژگیهای هویتی، اما پرونده این قربانیان هرگز بسته نمیشود؛ باید تعیین تکلیف شوند و اثری از خانوادهایشان هویدا شود.
پرونده مرگ پیرمرد 16 ماه روی میز قاضی
قاضی، پلیس و پزشکی قانونی پس از 16 ماه هیچ رد و نشانی از پرونده مرگ مردی شصتوپنج ساله پیدا نکردند؛ مردی که تیر ماه سال گذشته در تصادفی جان باخته بود. در این حادثه هویت راننده مقصر مشخص است اما نام و نشانی از قربانی این حادثه وجود ندارد. حالا پس از ماهها برای تعیین تکلیف این پرونده دادیار شعبه یکم دادسرای ناحیه شانزده تهران از شهروندان خواست که هویت یک متوفی مجهولالهویه را شناسایی کنند. ساعت ۱۸و۴۵ دقیقه بیستویکم تیر سال ۹۷ وقوع یک تصادف به مرکز فوریتهای پلیسی اعلام شد. گزارش اولیه حکایت از یک تصادف داشت. یک خودروی ال۹۰ در محدوده نواب با مرد شصتوپنج ساله فاقد مدارک شناسایی تصادف کرده بود. اما مصدوم پس از انتقال به بیمارستان بر اثر شدت ضربه وارده جان باخت. مردی که هویتش در تحقیقات پلیسی شناسایی نشد و قاضی پرونده با تقاضای انتشار تصویر این مرد در رسانهها از کسانی که متوفی را میشناسند، خواست با شماره ۵۱۰۵۵۴۲۶-۵۱۰۵۵۵۱۰ تماس بگیرند و هویت این مرد را اطلاع دهند.
سریال اجساد ناشناس
این نخستینبار نیست که یک قاضی با انتشار تصویر یک جسد از مردم میخواهد تا هویت مقتول را شناسایی کنند؛ اجسادی که با گذشت ماهها و حتی سالها مشخص نیست شناسایی شدهاند یا نه. مردان و زنانی که در حوادث مختلف جان باختهاند یا قربانی نقشه مرگبار شدهاند اما شاید انتشار تصاویر یا نشانهای از این مردان و زنان ناشناس در رسانهها آخرین راهکار برای پیداشدن خانوادههای قربانیان باشد.
تغییر روند پرونده با نظر پزشکی قانونی
هفدهم اردیبهشت امسال، زمانی که چند مقنی مشغول لایروبی یک چاه متروکه در کورههای آجرپزی اطراف روستای فارمد مشهد بودند، ناگهان با بقایای نیمی از پیکر جسد یک انسان روبهرو شدند که هنوز به عمق چاه سقوط نکرده بود و بخشی از بقایای جسد کنار حصارهای درون چاه قرار داشت. چند دقیقه بعد مقنیها با نگرانی موضوع کشف جسد را به پلیس گزارش دادند. تحقیقات در اینباره آغاز شد. با پیداشدن دمپایی و برخی پوششهای زنانه درون چاه و همچنین پیراهنی با آرم پپسی و با عنوان تبلیغی «کانون والیبال آیندهسازان خاوران» این احتمال قوت گرفت که جسد مربوط به زنی درشتاندام است. به همین دلیل و با صدور دستورات ویژهای از سوی قاضی شعبه ۲۰۸ دادسرای عمومی و انقلاب مشهد تحقیقات گستردهای با شناسایی این کانونهای تبلیغاتی آغاز شد اما نتیجه مهمی از بررسیهای تخصصی به دست نیامد. از سوی دیگر مقام قضائی از پزشکان قانونی خواست با انجام آزمایشهای دیانای و دیگر معاینات و بررسیهای تخصصی پزشکی درباره جنسیت و سن و سال بقایای جسد کشفشده اعلام نظر کنند. پزشکی قانونی خراسان رضوی هم آزمایشهای گوناگون پزشکی با همکاری پزشکی قانونی مرکز کشور انجام داد؛ اما نتایج نشان میداد که جسد مربوط به مرد جوانی بین ۲۲ تا ۴۰ سال است که کمتر از یک سال از مرگ او میگذرد. همچنین نتیجه بررسیهای پزشکی بیانگر آن بود که مقتول فردی درشتاندام بود که بقایای اسکلت او به وسیله آتشنشانان از عمق چاه آب بیرون کشیده شد. نظر پزشکی قانونی روند تحقیقات در این پرونده جنایی را تغییر داد. همان جا بود که قاضی پرونده با انتشار لباسهای مرد ناشناس که در چاه پیدا شده بود، از کسانی که افراد گمشده دارند یا از هویت مقتول اطلاعاتی به دست آوردهاند خواست تا با پلیس تماس بگیرند.
34 ماه در انتظار یک نشانه
بیستوهشتم آذر سال 98 هم پلیس تهران بزرگ برای شناسایی هویت جسد یک زن و مرد از مردم کمک خواست. جسد مردی بیستوپنج تا سی ساله با قد متوسط لاغراندام، تیشرت سبز، شلوار جین آبی و کفش مشکی در تاریخ شانزدهم مرداد 97 در حوزه کلانتری 171 مصطفی خمینی پیدا شد که با توجه به شناسایینشدن هویت، قاضی شعبه 101 دادگاه آفتاب خواستار انتشار مشخصات متوفی شد. جسد دوم نیز مربوط به زنی بیستوپنج تا سی ساله با شلوار و مانتو مشکی، موهای رنگشده کوتاه زردرنگ با خالکوبی M روی بازوی سمت راست است که در تاریخ پنجم بهمن 96 در حوزه کلانتری 172 حضرت عبدالعظیم کشف شد و تا کنون شناسایی نشده است که مشخصات متوفی با درخواست قاضی شعبه 101 کهریزک منتشر شد. پلیس تهران بزرگ با اعلام مشخصات این دو متوفی از افرادی که اطلاعی در مورد هویت اجساد کشفشده دارند، خواست اطلاعات خود را در اختیار اداره دهم پلیس آگاهی تهران بزرگ بگذارند.
11 سال تحقیقات بینتیجه
شناسایی هویت یک جسد در بهمن ماه سال 95 پس از 11 سال شاید از همه عجیبتر بود. روز بیستم مرداد سال 84 کشف جسدی در حاشیه اتوبان آزادگان بعد از خروجی خلیج از طریق مرکز فوریتهای پلیسی 110 به کلانتری 151 یافتآباد اعلام شد.
با حضور مأموران در محل و انجام بررسیهای اولیه مشخص شد که جسد متعلق به مردی چهل ساله با شلوار مشکی، پیراهن نارنجی و کفش تیره است. شواهد صحنه نشان میداد این مرد در حین عبور از عرض اتوبان با یک خودرو سواری تصادف کرده است. مرد چهل ساله به علت شدت ضربه وارد شده در همان محل جان باخت. این در حالی است که راننده خودرو نیز از محل متواری شده بود. با تشکیل پرونده مقدماتی با موضوع «تصادف منجر به فوت» و به دستور بازپرس شعبه سوم دادسرای ناحیه 18 تهران، پرونده برای رسیدگی در اختیار اداره دهم پلیس آگاهی تهران بزرگ قرار گرفت. کارآگاهان اداره دهم پلیس آگاهی در طول رسیدگی به پرونده این تصادف مرگبار، از طریق بهرهگیری از اطلاعات افراد گمشده در سراسر کشور و همچنین دیگر اقدامات پلیسی سعی در شناسایی هویت متوفی را داشتند. اما با رگذشت چند سال هیچ پروندهای، در خصوص فقدان مردی چهل ساله در هیچ کدام از مراکز انتظامی سطح کشور ثبت نشده بود. با توجه به شدت تصادف امکان انتشار تصویر این مرد در رسانهها وجود نداشت؛ به همین علت قاضی پرونده پس از 11 سال از کسانی که اطلاعاتی درباره این حادثه تصادف داشتند یا فقدانی با مشخصات ظاهری قد 175 سانتیمتر، وزن 80 کیلوگرم و سن تقریبی 40 سال دارند، خواست به تیم قضائی کمک کنند.