[شهروند] آخر مرداد 99 با تصویری از تابلوی میدان جمهوری اسلامی در شبکه‌های مجازی خبرساز شد؛ تصویر تابلوی میدان جمهوری اسلامی اما این‌بار بدون واژه «اسلامی». تصویری که در وهله اول واکنش غلامحسین محمدی، مشاور شهردار و رئیس مرکز اطلاع‌رسانی شهرداری تهران را به دنبال داشت. او در صفحه شخصی توییترش نوشت: ««جمهوری اسلامی» نه یک کلمه بیشتر و نه یک کلمه کمتر! ارثیه هزاران شهید برای ملت ایران است. آنچه در مورد تابلوی میدان جمهوری اسلامی اتفاق افتاده است، برای ما قابل بخشش نیست. با مسببان این اشتباه در هر پست و موقعیتی برخورد جدی خواهد شد. پیگیری‌ها را گزارش‌می‌کنم.» برزین ضرغامی، مدیرعامل سازمان زیباسازی شهر تهران هم به مردم وعده داد با مقصران احتمالی این موضوع برخورد خواهد شد. هرچند او معتقد است بررسی‌های صورت‌گرفته حکایت از آن دارد که در این ماجرا عمدی در کار نبوده است. ضرغامی، سازمان زیباسازی را متولی سیما و منظر شهری دانسته و به خبرگزاری‌ها گفته بود: «ساماندهی تابلوی تعدادی از میادین شهر در دستور کار بود. از این‌رو فهرستی از اسامی میادین تهیه و به مناطق ارسال شد و پس از اخذ نظر آنان مبنی بر صحت عناوین و رسم‌الخط‌های فارسی و انگلیسی نسبت به اجرای تابلوی اسامی تأییدشده اقدام شد.» او در توضیح اشتباه رخ‌داده گفته بود: «یکی از این میادین میدان جمهوری اسلامی بوده که متاسفانه همکاران در منطقه مورد نظر دچار این اشتباه شدند و عنوان جمهوری را برای این میدان تأیید و ارسال می‌کنند.»
اتفاقی سهوی و ناشی از کم‌توجهی
یک‌سال پیش حذف کلمه «شهید» از تابلوی خیابان‌ها برای شهرداری تهران دردسرساز شد؛ دردسری که دو ماه با انتقادات و حاشیه‌هایش شهرداری تهران را زیر رگبار گرفت. هرچند برای فرار از این اتهامات گروه پنج‌نفره‌ای از اعضای شورا تشکیل شد و یک تیم کارشناسی هم به میدان آمد. حالا حذف واژه «اسلامی» در تابلوی میدان جمهوری اسلامی، ماجرای جدیدی برای شهرداری تهران رقم زده است. علی عطا، عضو شورای شهر با اشاره به شهریور 98 و موضع واژه «شهید» در آن دوره دو سوال مطرح در آن برهه را تکرار کرد؛ دو سوالی که برای رفع اتهام شهیدزدایی مطرح شدند تا سوءنیت یا اهمال در کار مشخص شود؛ چه تعداد معبر به تفکیک مناطق 22 گانه و در کل شهر تهران چنین مسأله‌ای داشته‌اند؟ علل و عوامل موثر بر فقدان واژه «شهید» در بعضی معابر چه بوده است؟ او به «شهروند» گفت: «8.1درصد از معابر تهران حداقل یک تابلوی مسأله‌دار داشتند. در این رابطه سه عامل شناسایی شد. بیشترین درصد مربوط به عامل فرسودگی در طی 18سال بود، با سهم 5.9درصدی. کوتاهی پیمانکار سهم 2درصدی داشت و عامل تخریب (عمدی یا غیرعمدی) 0.2درصد را به خود اختصاص داد.» «عطا» معتقد است 8.1 درصد، نَه درصد تابلوهای مسأله‌دار بلکه درصد معابری است که حداقل یک تابلوی مسأله‌دار در آنها مشاهده شده است. درواقع یعنی درصد تابلوهای مسأله‌دار کمتر از میزان تصور و تبلیغات رسانه‌ای بوده است! به گفته این عضو شورای شهر در همان برهه بعد از ارایه گزارش که به‌طور وسیع در رسانه‌ها منتشرشد، موضوع خاتمه یافت و دیگر کسی از توطئه و سناریوی شهیدزدایی در شهرداری تهران سخن نگفت. گزارشی که سردار یزدی، فرمانده سپاه محمدرسول الله تهران بعد از آن گفته بود: «گزارش جامعی بود و از ابتدا معلوم بود که شهرداری و مدیریت شهری به دنبال حذف واژه شهید نبودند.»
حذف کلمه «اسلامی» از تابلوی میدان جمهوری اسلامی واکنش‌های بسیاری به خود دید. «عطا» با تکیه بر تجربه‌اش در موضوع حذف واژه «شهید» - موضوع مشابه در مقیاس وسیع- معتقد است این اتفاق سهوی و ناشی از کم‌توجهی است. «حتما موضوع باید پیگیری شود. اینجانب به‌عنوان رئیس کمیته ویژه در آن مقطع در یک‌سال اخیر همچنان پیگیر اقدامات شهرداری در جلوگیری از اقدامات مشابه حذف نام شهدا بودیم. چرا باید در دهه اول محرم تبلیغاتی غیرهمدلانه و تخریبی موجب جریحه‌دارکردن احساسات پاک مردم شود؟»
مخدوش کردن هویت و شناسنامه شهر، ممنوع
«شورا نسبت به مسأله حساس است و پیگیری خواهد کرد.» این را الهام فخاری، عضو کمیسیون فرهنگی و اجتماعی شورای شهر تهران به «شهروند» می‌گوید. به گفته او شورا در واکنش ابتدایی از واحدهای ذی‌ربط با این مسأله پاسخ خواسته و مسأله را در دستور کار خود قرار داده است. به اعتقاد «فخاری» این اتفاق در فرآیند مناسب‌سازی میدان‌های تهران رخ داده است. اتفاقی که به باور او شورا در برخورد با آن قانون را ملاک عمل خود قرار می‌دهد تا اهمال یا عمدی‌بودن آن مشخص شود. «نام معابر، کوچه‌ها، میدان‌ها نام‌های مصوب‌اند و هویت شهر به حساب می‌آیند. نام فضاهای عمومی شناسنامه قانونی‌اند و کسی حق مخدوش‌کردن یا دست بردن در آنها را ندارد.» به باور «فخاری» هر نوع تغییر در نام خیابان‌ها و معابر عمومی بر عهده مرجع و کمیسیون تخصصی این امر است؛ نام‌هایی که در فرآیند خاصی مشخص می‌شوند. «دستکاری در نام خیابان‌ها آگاهانه یا ناآگاهانه با برخورد قانونی روبه‌رو می‌شود.» این عضو شورای شهر معتقد است شهرداری و پیمانکاران باید این آگاهی را داشته باشند که نسبت به این نام‌ها حساسیت‌های هویتی وجود دارد و با حساسیت و نکته‌بینی بیشتری عمل کنند.