سخنگوی شورای نگهبان درباره اعلام برخی از اسامی برای ریاستجمهوری ۱۴۰۰ گفت: «شورای نگهبان هنوز درگیر انتخابات نشده، در این زمینه ورود نکرده و اقدامی نیز انجام نداده است. از جهات قانونی افراد میتوانند در هر زمان ثبتنام کنند، اما میتوان توصیه کرد افرادی که در گذشته رد صلاحیت شدهاند، دیگر ثبتنام نکنند.» عباسعلی کدخدایی در نشست خبری دیروز که به دلیل رعایت پروتکلهای بهداشتی در فضای باز برگزار شد، ضمن تبریک اعیاد قربان و غدیر و روز خبرنگار و گرامیداشت یاد و خاطره خبرنگارانی همچون مرحوم مردوخی، خانم عبدالمحمدی و روحالله رجایی به بیان نظریات شورای نگهبان درباره مصوبات مجلس و دولت پرداخت.
نظارت دائمی بر نمایندگان
او در مورد اظهار نظر آیتالله جنتی درباره ضرورت نظارت دائمی شورای نگهبان بر نمایندگان مجلس گفت: «نظارت امری عقلانی است که در قانون اساسی و سیاستهای رهبری هم آمده است. در گذشته هم قانونی برای تشکیل هیأتی برای نظارت بر عملکرد نمایندگان مطرح شد؛ آن هیأت کارایی نداشته و پیشنهاد شده است نظارت دقیقتری باشد. ما در شورا هر چهارسال یکبار نظارت داریم و عمل میکنیم؛ بهتر است در طول این چهارسال برای مجلس و نهاد دیگری نظارت باشد.» کدخدایی درباره مهمترین مصوبات مجلس و دولت که در شورای نگهبان بررسی شدهاند، گفت: «مصوبه مجلس درباره مالیات بر ارزش افزوده ابهامات و ایراداتی دارد. شورای نگهبان این موارد را ایراد گرفته است و بررسیها تا پایان وقت اداری امروز ادامه دارد. نتیجه نهایی به مجلس محترم اعلام میشود.»
او درباره اصلاح قانون انتخابات گفت: «امیدواریم مجلس همت کند و هر چه زودتر مصوبه را آماده کند تا اعلام نظر کنیم، اما علاوه بر قانون انتخابات مباحث دیگری مثل وجود احزاب میتواند در توسعه بحثهای انتخاباتی ما موثر باشد، ولی الزاما بحث احزاب با تصویب قانون حل نمیشود و نیازمند ارتقای فرهنگ حزبی هستیم؛ البته موضع شخصی من است، نه شورای نگهبان. باید همه دستگاهها برای حل مشکلات اراده جدی داشته باشند تا بتوانیم برخی از مباحثی را که هنگام انتخابات بهوجود میآید، حل کنیم.«
کدخدایی درباره الکترونیکی شدن انتخابات گفت: «در این زمینه تحول خاصی اتفاق نیفتاده، البته با توجه به شرایط کرونایی رسیدگیها در این روند شدت یافته است تا بتوانیم از طریق الکترونیکی هم اقدام کنیم. دوستان ما در وزارت کشور کارهای خوبی انجام دادهاند که امیدواریم به نتیجه برسد. آنچه مهم است سلامت انتخابات و پاسداری از رأی مردم است. چه انتخابات الکترونیکی باشد یا به روش سنتی، باید نگاهمان به پاسداری از آرای مردم باشد.» او افزود: «هر مرحلهای که وزارت کشور در این زمینه به نتیجه برسد و سلامت مردم را به خطر نیندازد، ما آماده همکاری هستیم.» کدخدایی افزود: «پژوهشکده شورای نگهبان قبلا مطالعاتی درباره نظام پارلمانی داشته است. اگر بحث جدیدی درباره ظرفیتهای قانون اساسی مطرح شود، آمادگی لازم را برای نظر مشورتی دارد.» او ادامه داد: «قبلا مطالعاتی درباره تغییر نظام به نظام پارلمانی داشتیم و اگر الان هم موضوع جدیدی باشد، پژوهشگران جوان پژوهشکده شورای نگهبان آمادهاند در این زمینه مطالعاتی داشته باشند.»
نظارت بر انتخابات شورای شهر
سخنگوی شورای نگهبان یادآور شد: «مصوبات مجلس در صورتی که در چارچوب شرع و قانون اساسی باشد، مورد موافقت شورای نگهبان است و اگر طرحهای ضدآمریکایی کمیسیون امنیت ملی مجلس هم در این چارچوب باشد، شورای نگهبان این موارد را تأیید خواهد کرد.» او درباره مصوبات مشابه FATF گفت: «در گذشته و آینده ما صرفا براساس قانون و شرع نظر داده و خواهیم داد.» کدخدایی در پاسخ به این پرسش که با توجه به نزدیک شدن محرم و اینکه گویا آمار کرونا را وزارت بهداشت دقیق اعلام نمیکند، آیا شورا میتواند ورود کند، گفت: «شورای نگهبان مسئولیتی ندارد تا مصوبهای ارسال نشود. همه ما تابع مراجع رسمی کشور هستیم و اینکه در هر زمینهای تردید کنیم، سنگ روی سنگ بند نمیشود. آمار را مراجع رسمی اعلام میکنند و هر چه اعلام میکنند موجه است، مگر خلاف آن ثابت شود.»
او درباره واگذاری نظارت بر نامزدهای شورای شهر به شورای نگهبان گفت: «دو بحث است؛ یکی انتخابات شوراهای اسلامی شهر و روستا و یکی نظارت بر نمایندگان. آنچه آیتالله جنتی اشاره کردند نظارت بر نمایندگان بود که من توضیح خواهم داد؛ نسبت به بحث اول دوستانمان در مجلس چنین نظری دارند که با توجه به اینکه مجلس سازوکار نظارت موثر در بحث انتخابات شوراهای اسلامی شهر و روستا را ندارد، این کار را به شورای نگهبان واگذار کنند.»
کدخدایی یادآور شد: «در مصوبات مشابهی که در سالهای گذشته برایمان ارسال شده بود، اعضای شورای نگهبان اشکال اصل ۹۹ را گرفتند، چون در آنجا به صورت حصری نظارت بر انتخابات به عهده شورای نگهبان گذاشته شدهاست. از این جهت این ایراد را در گذشته گرفتهایم. باید منتظر طرح مجلس باشیم. اگر مثل طرحهای گذشته باشد، شورای نگهبان آن را قبول نخواهد کرد.»
او تأکید کرد: «نظارت بر نمایندگان مجلس که ما مطرح کردیم، بحث شخصی شورای نگهبان نیست، بلکه موضوعی است که قانون اساسی تأکید کردهاست.» سخنگوی شورای نگهبان در پاسخ به سوال ایسنا مبنی بر اینکه آیتالله جنتی چندی پیش گفت نظارت دائمی شورای نگهبان بر نمایندگان مجلس اشکال قانونی دارد و باید این اشکال برطرف شود؛ این اشکال قانونی که به نظر «مخالفت با قانون اساسی» است، چگونه قابل رفع شدن است و آیا شورای نگهبان اقدامی در این زمینه خواهد داشت؟ گفت: «بیانات آیتالله جنتی ناظر به قانون اساسی، سیاستهای کلی و لزوم اِعمال نظارتی موثر و واقعی نسبت به نمایندگان بود. در چهار سال ممکن است مکانیسمهای مختلفی به وجود بیاید. هیأت نظارت بر عملکرد نمایندگان میتواند موثرتر و کارآمدتر باشد و قوانینی که درباره آن بحث میشود جنبه پیشگیرانهاش بیشتر باشد. صحبت آیتالله جنتی درباره نظارت موثر بر نمایندگان بود؛ الان هم رفتار نمایندگان را طی چهار سال رصد میکنیم.»