[سوگل دانائی]دیگر حتی دست‌شان روی بوق هم نمی‌رود. تصویر ماشین‌های پشت به هم نشسته در دو لاین رفت و برگشت آن‌قدر تکرار شده و در تمام لحظات صبح و عصر تکثیر شده که به آن عادت کردند. نگرانند. بارها در فضای مجازی انتقاد کردند و گمان می‌کنند که کسی دیگر صدایشان را نمی‌شنود. به ترافیک خو گرفته‌اند. به اینکه همیشه بدقول خطاب شوند عادت دارند. صبح‌ها و عصرها کابوس‌شان است؛ درست زمانی که قرار است به محل کسب یا محل زندگی برسند. حالا اما با پروژه تازه‌ای که هفته پیش کلنگ آن زده شده، دغدغه‌شان درباره ترافیک دوچندان شده و گمان می‌کنند که ترافیک این محدوده احتمالا طلسم خواهد شد.
نگرانی‌های بوستان‌شدن پادگان
بوستان‌شدن پادگان ۰۶ ارتش سرانجام کلید خورد. هفته گذشته بود که مسئولان شهرداری از توافقی برد-برد برای پایتخت‌نشینان خبر داده و اعلام کردند که قرار است از این پس به جای پادگان ۰۶ که زمانی محل پادگان گارد جاویدان بود و قبل‌ترش محل کاخ سلطنت‌آباد، فضای سبز ۳۵ هکتاری بنشیند؛ بوستانی موضوعی که مردم را با فعالیت‌های ارتش آشنا کند، بوستانی که اهالی شمال شرق تهران از نبودش بارها انتقاد کرده بودند. انتقادات بعد از کلنگ‌زنی بوستان اما تازه آغاز شد. اعضای شورای شهر تهران از عدم شفافیت شهرداری تهران درباره سرنوشت ۱۵ هکتار باقی‌مانده این بوستان انتقاد می‌کردند و فعالان محیط زیست نگران تخریب درختان چند ساله‌ای بودند که در این محدوده ریشه دوانده بود. نگرانی اصلی اما متعلق به آنهایی بود که به قول خودشان ترافیک این محدوده گاهی امان‌شان را می‌برید. تجربه حضور در بوستان‌های بزرگ نگرانی اهالی را دوچندان می‌کند، آنها گمان می‌کنند که بار ترافیکی این محدوده بعد از ایجاد بوستان بیشتر خواهد شد.
ارتباط حجم بارگذاری‌ها و حجم ترافیک
فارغ از بوستانی که قرار است تا هفته دفاع مقدس به اهالی تحویل داده شود، حجم بارگذاری‌های این منطقه نگرانی درباره ترافیک را هم افزایش داده است. شهرداری تهران هم به این نگرانی واکنش نشان داده. طبق گفته‌های عبدالرضا گلپایگانی، معاون شهرسازی شهرداری تهران، به ایسنا حجم بارگذاری ارتش در این محدوده به ۶۳۰هزار متر مربع کاهش یافته است. اما قرار است در این مساحت ۳ برج مسکونی و ۲ برج اداری-تجاری ساخته شود. مشاور این پروژه نیز در جایی دیگر با اشاره به اینکه بارگذاری‌های ارتش در این محدوده به یک‌سوم کاهش پیدا کرده، گفته بود: «در مصوبه شورای عالی شهرسازی ۱۵۰هزار متر مربع اداری، ۲۰۰هزار متر مربع مسکونی و ۱۲۵هزار مترمربع تجاری پیش‌بینی شده است و عملا ساخت‌وساز‌ها قرار است که در دو هکتار صورت بگیرد.» به گفته او برای آنکه منطقه دچار ترافیک نشود، قرار است رفت‌وآمد به برج‌ها از بزرگراه صیاد شیرازی به وسیله تونل صورت گیرد.
صحبت‌های مشاور شهرداری تهران اما تا حدی که باید اعضای شورای شهر را قانع نکرد. جدای از حجم بارگذاری‌هایی که قرار است در این محدوده صورت گیرد و احتمال ترافیک را افزایش دهد، نگرانی از بابت دسترسی به بوستان و ترافیک از بابت حضور شهروندان هم دغدغه این روزهای بهشت‌نشینان شده است. نهاد نظارت بر فعالیت‌های شهرداری تهران اعلام کرده بود که این نهاد باید بازنگری در مطالعات ترافیکی این پروژه انجام دهد. آرش حسینی میلانی، از اعضای شورای شهر تهران، در جریان بازدید از فرآیند تبدیل پادگان به بوستان به خبرنگاران گفته بود: «حتما پیوست ترافیکی به وسیله معاونت حمل‌ونقل تهران بررسی خواهد شد و شورای شهر نیز در مورد اثرات بر محیط اطراف نظراتی دارد که پیوست‌های آن تهیه شده و تلاش می‌شود تا نگرانی‌ها به حداقل برسد. علاوه بر این باید روی پیوست ترافیکی این طرح بررسی دقیقی صورت گیرد و تقاضای سفر به این پارک در نظر گرفته شود.»
مطالعات ترافیکی بوستان ارتش هنوز تکمیل نشده
پیوست ترافیکی اما همچنان برای این پروژه نوشته نشده. جریان انجام مطالعات ترافیکی همچنان ادامه دارد اما هنوز چیزی تکمیل نشده. محبوبه ذاکری، معاون مطالعات و برنامه‌ریزی سازمان حمل‌ونقل و ترافیک شهرداری تهران، درباره این مطالعات ترافیکی به «شهروند» می‌گوید: «بارگذاری‌ها در این محدوده تغییر کردند حتی نوع کاربری هم دچار تغییرات مکرر شد. ما با مشاور شهرساز پروژه در ارتباط هستیم و از آنجا که برای این محدوده یک کاربری تعریف نشده و کاربری‌ها متعدد است، تلاش می‌کنیم تا به صورت یکپارچه مطالعات ترافیکی را انجام دهیم.»
ذاکری معتقد است که هر بارگذاری در شهر عارضه ترافیکی دارد: «حتی اگر یک خانه هم بسازید، می‌تواند عارضه ترافیکی داشته باشد و این اجتناب‌ناپذیر است» او می‌گوید که سعی مطالعات ترافیکی بر آن است که عوارض را کاهش دهد و طوری برنامه‌ریزی شود که منافع شهروندان محقق شود.
او که در اواسط خرداد به خبرگزاری شهر وابسته به شهرداری تهران گفته بود مطالعات ترافیکی آغاز شده اما تکمیل نشده، این‌بار هم اعلام کرد که کارشناسان همچنان در حال مطالعه هستند و به مجردی که دسترسی‌ها تعیین شود، همه چیز در اختیار شهروندان قرار می‌گیرد: «یک ماه تا یک ماه‌ونیم زمان لازم است تا بتوانیم به نتیجه قابل دفاع برسیم، هم درباره بار ترافیکی و هم درباره دسترسی عابران به محدوده گزینه‌هایی وجود دارد. یکی از راهکارهای ما ایجاد دسترسی عموم به دو ایستگاه مترویی است که در آن محدوده قرار دارد.»
«بهتر بود تمام مطالعات از نقطه صفر پروژه انجام می‌شد.» اینها را ذاکری در پاسخ به اینکه چرا مطالعات ترافیکی بعد از کلنگ‌زنی پروژه همچنان ادامه داشته، هنوز تکمیل نشده و اینکه چرا از لحظه شروع توافق به پیوست‌های ترافیکی توجه نشده، می‌گوید. او معتقد است که آغاز این توافق از دوره‌های قبلی شهرداری و رقم کاربری آن متفاوت بوده و حالا به یک‌سوم رسیده است. او می‌گوید بهتر بود که در همان زمان ملاحظات همه چیز را درباره این پروژه می‌کردند. اکنون توافقی صورت گرفته و بارگذاری‌ها مشخص شده، اما اینکه دسترسی‌ها به کجا باشد، همچنان قابل تغییر است.
مطالعات ترافیکی دقیقه نودی
نخستین‌بار نیست که مطالعات ترافیکی بعد از آغاز پروژه همچنان به پایان نرسیده است. شهروندان تهرانی تجربه حضور مال‌ها و مراکز تجاری و تفریحی متعددی را در خاطره جمعی‌شان دارند. مراکزی که به دلیل نداشتن طرح‌های ترافیکی، تعبیه‌نشدن پارکینگ یا حتی دسترسینداشتن به وسایل نقلیه عمومی ترافیک‌‌های متعدد و سرسام‌آوری در محدوده ایجاد کرده بودند. شهرام جبارزادگان، کارشناس برنامه‌ریزی شهری، معتقد است که بسیاری از پروژه‌های پایتخت در گذشته و حتی امروز پیوست ترافیکی نداشته و ندارند و همین باعث شده که ترافیکی سرسام‌آور در اقصی نقاط شهر تهران ایجاد شود. او به «شهروند» می‌گوید: «نه تنها این پروژه بلکه بسیاری از پروژه‌های کلان ما در سطح شهر یا فاقد مطالعات ترافیکی هستند یا مطالعات ترافیکی دقیقه نودی روی آنها صورت می‌گیرد؛ به طور مثال تا جایی که من اطلاع دارم برای پادگان 06 هنوز مطالعات ترافیکی آغاز نشده است.» این کارشناس شهری اعتقاد دارد که نگاه دقیقه نودی در انجام امور به تفکر متولیان امر شهری نیز نفوذ کرده و گاهی شتاب‌زدگی در افتتاح پروژه‌ها باعث می‌شود که دیگر زمانی برای انجام مطالعات ترافیکی نباشد: «مطالعات ترافیکی اساسا یکی از پیوست‌های ترافیکی ضروری برای هر شهر است که نبود آن می‌تواند برای نسلی که از آن استفاده می‌کند یا نسل بعدی ضرر و زیان بسیاری ایجاد کند، این مجموعه هم با توجه به بارگذاری‌هایی که قرار است در آن صورت گیرد، احتمالا با حجم بالای ترافیکی در آینده مواجهه می‌شود.»
اجباری‌شدن مطالعات ترافیکی
ترافیک شاید از ابتدای حضور انبوه خودروها در تهران به حیات شهری لطمه وارد کرده بود و به معضلی لاینحل بدل شده بود، معضلی که نگرانی شهرنشینان را افزایش می‌داد و تأثیر مستقیمی روی کیفیت زندگی آنها داشت. این معضل به خودی خود در بزرگراه‌های طویل و دراز تهران به رسمیت شناخته شده است اما اگر قرار باشد هر ساخت‌وساز جدیدی خودش عارضه ایجاد کند و کیفیت زندگی را بیش از پیش کاهش دهد، احتمالا زندگی در این شهر سخت‌تر از این خواهد شد. شورای شهر تهران اما این بار به دنبال ایجاد یک رابطه میان عارضه‌های ترافیکی جدید و پروژه‌های تازه شهری است. محمد علیخانی، رئیس کمیسیون حمل‌ونقل شورای شهر تهران، به «شهروند» می‌گوید که تاکنون انجام مطالعات ترافیکی برای پروژه‌های شهری تهران الزامی نبود. «من مطالعات ترافیکی برای پادگان ۰۶ ندیدم. خیلی از پروژه‌های شهری هم که پیشتر اجرا شدند اصلا مطالعه ترافیکی نداشتند؛ مثل بسیاری از مگامال‌ها و مراکز تفریحی.» علیخانی معتقد است که حین افتتاح پروژه‌های شهری مطالعات ترافیکی در پروژه‌ها به چشم یک مانع دیده می‌شد؛ مانعی که می‌توانست سهولت صدور پروانه را با مشکل مواجه و یک آیتم به آیتم‌های دیگر اضافه کند و مشکلاتی به وجود بیاورد. «معمولا به پروژه‌ها با نگاه درآمدزایی توجه می‌شد و به عوارض ترافیکی که می‌توانست ایجاد کند، توجهی نمی‌شد.» او معتقد است که نگاه مدیریت شهری قبلی به بحث درآمدزایی باعث شده بود که پروژه‌ها یا مطالعه ترافیکی نداشته باشند یا مشاوران پروژه خیلی دیر به فکر انجام آن بیفتند، اما در دوره فعلی به دلیل توجه به طرح تفصیلی شهری، قرار است برای پروژه‌های کلانشهری پیوست و مطالعات ترافیکی اجباری شود: «06 مشاور داشته، باتوجه به این مصوبه شورا، این طرح هم به‌دلیل کلان بودن مشمول اجباری شدن مطالعات ترافیکی می‌شود.»
علیخانی می‌گوید که طرحی دراین‌باره در شورای شهر تهران نوشته شده و در دستور کار بررسی در صحن شورا قرار دارد، طرحی که کمیسیون‌های مختلف هم روی آن بررسی‌هایی انجام داده‌اند و قرار است به صورت مستقل نوشته شود و وظیفه‌اش اجباری کردن مطالعات ترافیکی در پروژه‌هاست.
هرچند که معاون شهرسازی تهران می‌گوید دسترسی به بارگذاری‌های پادگان 06 قرار است به اتوبان صیاد شیرازی محدود شود، اما اهالی محله پاسداران تهران، محدوده همواره پرترافیک شمالشرق، معتقدند که بار ترافیک این منطقه با این دسترسی هم کمتر نمی‌شود. حالا باید دید باتوجه به طرح تازه شورای شهر تهران و اجباری شدن مطالعات ترافیکی پیش از آغاز پروژه، آیا گره ترافیکی پادگان 06 باز می‌شود یا نه.