وزارت امور خارجه آمریکا اعلام کرد که آخرین معافیت‌های تحریمی را که از برجام به جای مانده است، لغو خواهد کرد. مایک پمپئو چهارشنبه گذشته اعلام کرد که آمریکا تمام معافیت‌های تحریمی مربوط به همکاری‌های صلح‌آمیز هسته‌ای به جز یکی را لغو خواهد کرد. این معافیت‌ها به شرکت‌های چینی، روسیه‌ای و اروپایی اجازه می‌داد که بدون هیچ جریمه‌ای از سوی آمریکا با تأسیسات غیرنظامی هسته‌ای ایران همکاری کنند. پمپئو همچنین در بیانیه خود از تحریم دو نفر از اعضای سازمان انرژی اتمی خبر داد که در زمینه تحقیق و توسعه سانتریفوژ‌هایی که برای غنی‌سازی اورانیوم استفاده می‌شوند، فعالیت می‌کردند و گفت دانشمندان ایرانی باید بین فعالیت مسالمت‌آمیز خارج از محدوده اشاعه‌ای و خطر تحریم یکی را انتخاب کنند.
این معافیت‌ها که بیست‌وهفتم جولای به پایان می‌رسند، شامل بازطراحی رآکتور تحقیقاتی آب سنگین اراک، تأمین اورانیوم غنی‌شده برای رآکتور تحقیقاتی تهران و انتقال پسماند رآکتور هسته‌ای به خارج از ایران است. لغو این معافیت‌ها به شرکت‌های خارجی 60 روز فرصت می‌دهد تا به فعالیت‌های خود خاتمه‌دهند.
به گزارش واشنگتن پست، حامیان برجام در کنگره آمریکا عقیده دارند که این معافیت‌ها دریچه ارزشمندی در برنامه اتمی ایران برای متخصصان بین‌المللی است که بدون توافق هسته‌ای به وجود نمی‌آمد. آنها همچنین معتقدند از رآکتور تهران که ایزوتوپ‌های هسته‌ای تولید می‌کنند، دارو تولید می‌شود که ماهیت بشردوستانه‌ای دارد. طبق بیانیه پمپئو معافیت همکاری‌های بین‌المللی در نیروگاه اتمی بوشهر که مربوط به دوران قبل از برجام است، 90 روز دیگر تمدید خواهد شد.
مجید تخت روانچی، نماینده دائم ایران در سازمان ملل در پیامی توییتری نوشت: «دو‌سال پیش دونالد ترامپ به مشارکت در برجام پایان داد. حال پمپئو با نقض بیشتر برجام و قطعنامه ۲۲۳۱ آخرین ضربه را وارد و جریمه‌ای را برای پایبندی به مفاد هسته‌ای قطعنامه ۲۲۳۱ اعمال کرد. این ادعا که ایالات متحده هنوز در برجام شرکت دارد نه‌تنها مضحک بلکه غلط است.» سازمان انرژی اتمی نیز لغو این معافیت‌ها را مانعی بر سر راه روند فعالیت‌های هسته‌ای ایران نمی‌داند و اعلام کرد که خبرهای خوشی از صنعت هسته‌ای ایران در راه است. بهروز کمالوندی، سخنگوی این سازمان در گفت‌وگو با ایسنا درباره ادامه همکاری هسته‌ای ایران با کشورهای باقی‌مانده در برجام گفت که سوخت ایران بدون هیچ مشکلی از روسیه تأمین می‌شود و اگر تمام شود، می‌توانیم «در آینده خودمان بدون نیاز به کمک هیچ کشوری آن را تولید کنیم.» او همچنین اطمینان داد که با وجود همراهی چین و کشورهای اروپایی در بازطراحی رآکتور اراک اما «کار اصلی طراحی رآکتور و سوخت آن» برعهده ایران است. کمالوندی با اشاره به اینکه روند بازطراحی رآکتور اراک ممکن است کند باشد، تأکید کرد که این روند در مسیر خود و رو به جلو در جریان است.
جوزپ بورل، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در جلسه‌ای که در نشست شورای امنیت سازمان ملل برگزار شد، با اشاره به اهمیت حفظ برجام در واکنش به این اقدام آمریکا ابراز تاسف کرد و گفت که با این اقدام به سختی می‌توان از صلح‌آمیزبودن برنامه هسته‌ای ایران اطمینان پیدا کرد. ماریا زاخارووا، سخنگوی وزارت خارجه روسیه در نشست خبری خود ماهیت اقدامات آمریکا برای لغو تمدید معافیت‌های تحریمی را بسیار خطرناک دانست و با محکوم‌کردن آن گفت: «این مصداق دیگری از سیاست آشکار آمریکا در نقض برنامه جامع اقدام مشترک و قطعنامه 2231 شورای امنیت سازمان ملل است.» میخائیل اولیانوف، نماینده روسیه در سازمان‌های بین‌المللی در وین نیز در حساب کاربری خود در توییتر از این اقدام آمریکا انتقاد کرد و گفت آمریکا همچنان به کارشکنی در برنامه عدم‌اشاعه تسلیحات هسته‌ای ادامه می‌دهد. با خروج آمریکا از برجام کشورهای اروپایی، چین و روسیه همواره بر حفظ توافق هسته‌ای تأکید کرده‌اند و با وجود آنکه تاکنون با آمریکا در زمینه تحریم‌ها هم‌صدا نشده‌اند، اما هنوز مشخص نیست که چگونه عمل خواهند کرد. طبق برجام ایران تا 15سال نمی‌تواند اورانیوم غنی‌شده 20درصد را تولید کند، اما می‌تواند آن را برای رآکتور تحقیقاتی خود وارد کند. درصورتی که کشورهای طرف برجام از تأمین اورانیوم 20درصد مورد نیاز به ایران جلوگیری کنند، ایران به ناچار سطح غنی‌سازی خود را که در برجام 3.67درصد ذکر شده است، افزایش خواهد داد، اما افزایش سطح غنی‌سازی ممکن است ماهیت برجام را به خطر بیندازد.